قرآن منبع لایزال الهی است که بهترین زیبایی‎های ادبی را در خود جای داده و هر چه دربارۀ مبحث زیبایی‌شناسی آن صحبت کنیم باز هم قطره‌ای است از دریای بیکران. یکی از جنبه‎های زیبایی‌شناسی قرآن، تلمیحات به کار رفته در آن است که شاعران مسلمان با تأثیر از این کتاب الهی، بسیاری از تلمیحات را در اشعار و آثار خود به کار برده‌اند و بر زیبایی اشعارشان افزوده‌اند. محمّد مهدی جواهری شاعر مسلمان، متعهّد، نوگرا و ...

ارزش فرهنگ نویسی بر هیچ کس پوشیده نیست. فرهنگ نامه ها همواره از ابزارهایی بوده اند که انسان را به شناخت بسیاری از ناشناخته ها و مجهولات یاری کرده اند. قرنهاست که در زمینه های گوناگون اعم از لغت و اصطلاح در زبان فارسی فرهنگ هایی نوشته می شود. در این فرهنگ (فرهنگ تحلیلی اشارات و تلمیحات در دیوان انوری) اشعاری از دیوان انوری ابیوردی شاعر قرن ششم که دارای تلمیح و اشاره هستند گردآوری شده و از آنجا ...

شاهنامة حکیم ابوالقاسم فردوسی، با توجه به زمان و مکان نامحدودی که دارد حوادث متنوعی را ترسیم کرده است. در قبال این تنوّع حوادث، افراد زیادی با کنش و واکنش های انسانی متفاوت در این اثر، ایفای نقش می کنند؛ بنابراین شاهنامه، بستر مناسبی برای پژوهش محققانیست که علاقه مند تحقیقات بین رشته ای از جمله ادبیّات و علم روان­شناسی شخصیّت­­ها هستند. فردوسی، در توصیف شخصیّت­های مهم شاهنامه، به گونه ای نشانه گذار...

بسیاری از نکات، مضامین و موضوعات اجتماعی، علمی، و درباری و... حتی گاه جزئی-ترین آن ها در شعر نظامی انعکاس یافته و می توان موارد یاد شده را از خلال ابیات او استخراج کرد. وجود لغات، اصطلاحات و اشارات عامیانه و وفور و بسامد بالای ضرب-المثل های گوناگون در شعر نظامی ـ و به طور ویژه در منظومه ی خسرو و شیرین ـ یک منبع مهم مردم شناسی را به ما معرفی می کند. اطلاعات به دست آمده از اشعار او می تواند مورد ...

سفرهای اساطیری جهان قالب و ساختار مشخصی دارد که آن ها را با دیگر انواع سفرها متمایز می کند. ساختار این سفرها متشکل از حوزه های عملیات گوناگونی است که در روند سفر، تحقق یا عدم تحقق آن تاثیر مستقیم دارد. برخی از حوزه های عملیاتی برای تحقق سفر و بعضی برای عدم تحقق آن تدارک دیده شده اند. شخصیت های سفر و وسایل نقلیه که دو حوزه عملیات این سفرها را به عهده دارند با قدرت جادویی و ماورایی خود بر موانع و...

تلمیح استفاده از آیه، حدیث، داستان یا مَثَل معروفی در کلام است و موجب زیبایی کلام و تأکید و ترویج منبع مورد استفاده می گردد. عالمان فنّ بلاغت، تلمیح را در مجموعه صنایع معنوی بدیع قرار داده اند و برخی آن را مترادف و بعضی قِسمی از تضمین می دانند. جایگاه قرآن کریم و پس از آن، نهج البلاغه به عنوان دو منبع غنی معارف اسلامی همواره مورد نیاز انسان ها بوده است و خواهد بود. این مقاله با پرداختن به تلمیحات ق...

رسالت خطیر ادبیات تطبیقی، تشریح خط سیر روابط و مناسبات میان ادبیات ملل جهان و ﺗﺄکید و توسعه مبادلات فکری، ادبی و فرهنگی است. پتانسیل و ظرفیت ادبی شاهنامه¬ فردوسی قابل سنجش با هر اثر حماسی است. از این رو، شاهنامه، اثر سترگ فردوسی که حماسه¬ای ملّی و طبیعی است با انه¬اید اثر ویرژیل که برترین نمونه¬ حماسه¬ کلاسیک مصنوع است، قابل سنجش و تطبیق است. بنابراین، هدف مقاله¬ حاضر سنجش و بررسی وجوه افتراق ...

امروزه در جنگل های دنیا برای آگاهی از تغییرات موجود در اکوسیستم های جنگلی، تنوع و ترکیب گونه های چوبی را برآورد می کنند. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط تنوع و غنای گونه های چوبی با عوامل فیزیوگرافی که فاکتورهای مهمی در پراکنش و استقرار گونه های گیاهی محسوب می شوند، می باشد. برای برداشت داده ها، 84 قطعه نمونه 1600 مترمربعی با شبکه آماربرداری 250×200 در جنگلی واقع در سری دو حوزه آب خیز ثلاث باباجا...

ملاعبدالرزاق لاهیجی معروف به فیاض از حکما و متکلمان قرن یازدهم و از شاگردان محبوب ملاصدرای شیرازی است. او از معدود دانشمندان و فلاسفه ای است که شعر را به طور جدی دنبال کرده است. کثرت تلمیحات خصوصاً تلمیحات عرفانی از ویژگی های غزل فیاض است و تقریباً همه نوع تلمیحی در دیوانش یافت می شود. فیاض با امکان بهره مندی از ذخیره ارزشمند ادب فارسی و مهارت در فلسفه و کلام و قدرت فوق العاده در به کارگیری اصطل...