فضای شهری بستر تعاملات فرهنگی و زندگی شهری نماد و تجسم کالبدی مفاهیم فرهنگی است. بافت تاریخی شهرها به‌لحاظ دارا بودن قدمت، میراث کالبدی، زمین‌های متناسب با عملکرد فرهنگی مهمترین بستر کالبدی-فضایی ارزش‌های فرهنگی محسوب می‌شود. بافت تاریخی شهر مشهد نیز دارای عناصر ارزشمندی می باشد که با توجه به فشار‌های گسترش شهر، غفلت از بافت تاریخی و نگاه موزه‌ای به فضاها و عناصر تاریخی سبب ایجاد بناهای تاریخی ...

هدف این مقاله تجزیه و تحلیل تأثیر مهاجرت و شرایط اقتصادی ساکنین بر ساختار اجتماعی و اکولوژی اجتماعی شهر و به کارگیری داده های GIS مشهد و گسترش کالبدی آن می باشد که با استفاده از یکی از تکنیک های درون یابی نرم افزار جمعیتی و کالبدی صورت گرفته است. شهر مشهد که در نتیجه هجوم مهاجران توسعه پرشتابی داشته، ساختار اجتماعی متنوعی پیداکرده است. به نحوی که تأثیر و تأثر آن را در کالبد شهر به وضوح می تو...

شهر و شهرنشینی همواره تحت تاثیر سیاست های کلان بوده است؛ چنانچه تصمیمات کوچک در سطح ملی و فراملی، تاثیرات عمیقی بر آن گذارده و همواره بصورت پدیده ای متغیر، تحت تاثیر عوامل متفاوتی توسعه یا رکود می یابد. شهر اردبیل بعد از 1372 به دنبال انتخاب شدن به عنوان مرکز استان اردبیل، بسیار تحت تاثیر سیاست ها و اقدامات دولت قرار گرفته است و جمعیت و مساحت آن بسیار افزایش یافته است. از طرفی از آنجا که این شه...

محمدرضا رضایی، استادیار گروه جغرافیا و ­برنامه­ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت، مرودشت، ایران ببراز کریمی، دانشجوی دکتری جغرافیا­ و ­برنامه­ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج، یاسوج، ایران*   چکیده با تغییر دیدگاه های برنامه­ریزی شهری، روش­های رایج مربوط به تهیه طرح­های توسعه شهری نیز مورد بازنگری جدی قرار می­گیرند. استراتژی­های توسعه شهر (cdss)از دیدگاه های جدید و تاثیرگذار ...

مقدمه و هدف پژوهش: توسعه فیزیکی شهر فرآیندی است که طی آن محدوده های فیزیکی شهر و فضاهای کالبدی آن در ابعاد افقی و عمودی و در طول زمان از نظر کمی و کیفی افزایش می یابد. هدف از این پژوهش، بررسی عوامل موثر بر توسعه فیزیکی شهر گرمدره در فاصله زمانی سالهای 85 – 92 می باشد. روش پژوهش: با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی مسئله مورد نظر پیگیری شده و داده های تحقیق از روش پیمایشی جمع آوری شده است. و نظر ب...

در دهه‌های اخیر، بروز بحران‌های زیست محیطی ناشی از گسترش کالبدی شهرها به سمت نواحی باز و طبیعی پیرامون، ضرورت توجه به محیط‌زیست شهر را افزایش داده است. از جمله مهمترین چالش‌ها، تغییر اقلیم می‌باشد. بهره‌مندی از دیدگاه‌های شهری جدید مبتنی بر محیط زیست می‌تواند ضمن پاسخگویی به نیازهای کالبدی، منجر به حفظ طبیعت، تنوع‌زیستی و افزایش کیفیت محیط زیست در شهر و نهایتا پاسخگویی به معضلات ناشی از تغییرات...

گسترش روزافزون شهرها، رشد بی رویه جمعیت و افزایش مهاجرت به شهرها لزوم هدایت آگاهانه و سازماندهی فضایی را دو چندان نموده است. بسیاری از شهرهای امروز در گذشته مراکز روستایی با هسته کشاورزی بوده اند. این مراکز در طول زمان رشد کرده و با جذب جمعیت به شهر تبدیل شده اند. اکنون کشور با شهرهایی مواجه است که با گسترش کالبدی خود در حال تخریب و از بین بردن باغها و اراضی کشاورزی پیرامون خود می باشد. نگاهی ب...

پراکنده‌رویی امروزه به‌عنوان یکی از موضوعات محوری در بسیاری از کشورها مطرح می‌باشد. می‌توان گفت که با توجه به ساختارهای گوناگون و ویژگی‌های متفاوت جغرافیایی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و غیره، دلایل پراکنده‌رویی از شهری به شهر دیگر متفاوت است. کشور ما نیز از این قاعده مستثنا نبوده و اگر چه بسیاری از شهرهای آن طی قرون گذشته گسترش کندی داشته‌اند، لیکن با گذر زمان بسیاری از آنها با پدیده پراکنده‌روی...

تعیین جهات مناسب برای توسعه شهری از جمله دغدغه های برنامه ریزان شهری بوده است. ژئومورفولوژیست ها نیز یکی از راهکارها دخالت خود در برنامه ریزی شهری را تعیین جهات توسعه شهر بر اساس یافته های ژئومورفولوژیک می دانند. در این پژوهش سعی شده است که تاثیرات لندفرم های ژئومورفولوژیکی در جهات جغرافیایی گسترش فیزیکی شهر داراب مورد بررسی قرار گیرد. برای رسیدن به هدف پژوهش، داده های اولیه و ثانویه از محدوده ...

یکی از ویژگی های مهم فرایند شهرنشینی در ایران، گسترش سریع فیزیکی و بدون برنامهء شهرهای آن است. در50 سال گذشته جمعیت شهری در کشورهای رو به رشد 7 برابر شده و انتظار می رود در 20 سال آینده به حدود دو برابر افزایش یابد. در ایران در طی 40 سال گذشته جمعیت شهری کشور 2/6 برابر شده است. با بروز تحولات جدید، شهرها به سرعت تغییرات و دگرگونیهای را پذیرفتند. این دگرگونیها به شکل افزایش سریع جمعیت و رشد فیزی...