گرچه امروز مقوله منظر شهری جایگاه تعریف شده و روشنی در سطوح جهانی چه آکادمیک و چه حرفه ای دارد، ولی همچنان به عنوان یک مسئله بومی، محل مناقشه است. سؤال از منظر شهری، ذهن را به سمت مؤلفه های تأثیر گذار و شاخه های علمی مرتبط با آن سوق می دهد. می توان بحث منظر را در دو حوزه معماری منظر (landscape architecture) و منظر شهری (urban landscape) بررسی کرد. حوزه اول به تعریف رابطه میان معماری و معماری من...

با ارزیابی به عمل آمده از دانشگاه ها ملاحظه می گردد که بخش اعظم آن را دانشکده ها و کلاس های درس و سایر فضاهای بسته تشکیل می دهند و تمام توجهات برنامه ریزان و طراحان معطوف به فضاهای درونی است. در این میان، منظر و فضاهای بازشامل محوطه وباغچه ها از توجه شایسته مغفول مانده اند. دردانشگاه های ایران مطالعات و تحقیقات کاربردی با هدف ارتقاء کیفیت فضاهای باز دانشگاه ها درخدمت یادگیری دانشجویان، به جز چن...

اگر منظر طبیعی را حاصل تعامل اولیه انسان و طبیعت پیرامون بدانیم، منظر فرهنگی انتخاب طبیعت برای تعامل در طول زمان است که می تواند در دوره های مختلف علل متفاوت داشته باشد. منظر آیینی به عنوان بخش مهمی از منظر فرهنگی، عکس العمل جامعه نسبت به نیازهای معنوی اش به حساب می آید. انسان در دوران باستان در پیوندی عمیق و مستقیم با طبیعت زندگی می کرد. از این رو منظر زیستی و منظر آیینی شکل گرفته از آن دوران،...

انسان برای سکونت، جایی را انتخاب می کند که در درجۀ اول بتواند نیازهای مادی خود را مرتفع سازد. او در این گزینش، هم زمان به نیازهای ثانویۀ خود (زیبایی) نیز توجه دارد. امنیت، خوراک و پوشاک، اساسی ترین نیازهای انسان در انتخاب مکان سکونت اوست. کشور گرجستان به دلیل طبیعت مستعد سکونت، و امکان استقرار بر روی رشته کوه های قفقاز و منظر فرهنگی شاخص آن، در طول تاریخ همواره خاستگاه انسان ها بوده است. استقرا...

ساختار زبان منظر، از یک سو با به کارگیری واژگان برای انواع اُبژه های منظر (landscape objects) و قوانین ترکیب فضایی آنها می تواند شخصیت یک منظر را تجزیه و تحلیل کند. و از سوی دیگر، با استفاده از نوعی سیستم زاینده (generative system) به بازآفرینی منظر کمک کند. ساختار زبان منظر و نوع گفتمان مخاطب و منظر، در هر فضا متفاوت است. بشر امروزی با تغییر در سیاست های اقتصادی عصر مدرن، به طور دایم شیوه های ج...

یکی از نخستین گام‌ها در برنامه‌ریزی برای توسعة گردشگری منطقه، داشتن شناخت کامل از محیط است؛ به‌گونه‌ای‌که ضمن شناسایی مناسب‌ترین مکان ها برای توسعة گردشگری آن، پهنه‌های نامناسب یا در معرض خطر نیازمند حفاظت یا احیاء نیز مشخص شوند تا بدین‌ترتیب ضمن طرح‌ریزی برای ارائة بهترین و سودآورترین برنامه‌ها، اصول توسعة پایدار نیز رعایت شود. از‌این‌رو در پژوهش حاضر، با به‌کارگیری سامانة اطلاعات جغرافیایی (G...

پس از مدت ها درباره مفاهیم یکسان منظر و سیمای شهری و رفع اختلاط معنایی آن‎ها در قالب ساختمایه های عینی و ذهنی، نوبت به بحث در مورد سایر واژگان این حوزه رسیده است. همۀ ما با مفهوم منظر شهری آشنا هستیم. اما آنچه در این میان ابهام بر انگیز است، کاربرد واژگان مشابه به زبان انگلیسی برای یک مفهوم است. آیا این واژگان همگی بر یک مفهوم مشابه و یکسان اشاره دارند؟ هدف این نوشتار کوتاه بررسی تطبیقی معانی و...

صنعت گردشگری، امروزه به ویژه در ابعاد اقتصادی و فرهنگی خویش، نقشی تعیین­کننده در توسعه‌یافتگی کشورها ایفا می­نماید، به طوری که اقتصاددانان به آن، لقب «صادرات نامرئی» داده­اند. در ایران نیز، با تکیه بر پشتوانه­ی عظیم فرهنگی، قابلیت­های زیادی در زمینه­ی گردشگریِ فرهنگی و به خصوص گردشگری فرهنگی و آیینی، وجود دارد. منظر فرهنگی مفهومی دربردارنده­ی ارزش‌های فرهنگی ـ طبیعی بوده که حاصل تعامل میان انسان...

در استخر عباس آباد بهشهر، دنبال چه باید بود؟ دریاچه ای در میانه جنگل و بر بالای کوه؛ با عمارتی در میان آب و باغی در کنار. چرا در میان جنگل درخت ها را بریده اند تا باغ بسازند! و این برکه، در آن ارتفاع بر بالای دره ای عمیق و مشرف به خزر برای چیست؟ امروز در باغ عباس آباد، درختان جنگلی روئیده و جز ته رنگی از محوطه سازی باغ و آب نماهای آن اثر دیگری از باغ نیست. در کناره دریاچه، دو برج آجری، که تأسیس...

خیابان نفوذی محصول تبدیل خیابان از عنصری منفرد به عنصری مرکب در تحولات شهرهاست که هدف اول آن گشایش دسترسی از میان یک محله متراکم است؛ اما قبل از آنکه یک خیابان کشی باشد، عملیات زیرساختی ویژه ای با محدودیت هایی همچون تخصیص زمین است. خیابان های نفوذی از مهم ترین فضاهای مؤثر بر ادراک مخاطب از شهر هستند که نقشی مهم را در ارتقا یا تنزل منظر شهری بر عهده دارند. این مقاله در صدد است از طریق تبیین ابعا...