مهمترین تحوّل اجتماعی مستمر و بدون انقطاع در تاریخ خلیج فارس، «مهاجرت و جابجایی جمعیّت» در دو سوی کرانه های آن است، این پدیده از چنان اهمیّتی برخوردار است که بدون بررسی و در نظر گرفتن آن، نمی توان به درک درستی از رویدادها و حوادث این منطقه به ویژه در دوران پیش از نفت، رسید. اگر با ترسیم یک خط فرضی، طول خلیج فارس را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کنیم و با توجه به منابع تاریخی سمت و جهت مهاجرتها را...

دکتر مهدی علیخانی[1]- دکتر الهام حسین‌خانی[2]- دکتر حامد عمویی[3] [1] - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، گروه روابط بین‌الملل، تاکستان، قزوین، ایران. (نویسنده مسئول) [email protected] [2] - عضو باشگاه دانشگاه آزاد اسلامی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان [email protected] [3] - عضو باشگاه دانشگاه آزاد اسلامی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان hamedamo2000@...

سازند فهلیان به سن کرتاسه پیشین یکی از مخازن با اهمیت هیدروکربنی در خلیج فارس و کشورهای عربی هم جوار به شمار می رود. از لحاظ چینه سنگی این سازند عمدتاً از توالی سنگ آهک، سنگ آهک آرژیلیتی و دولومیت تشکیل شده است. سازند فهلیان قابل تفکیک به سه بخش پایینی، میانی و بالایی است و معادل با سازندهای سولای، یاماما و رتاوی در کشورهای عربی حاشیه جنوبی خیلج فارس است. سازند فهلیان در بخش شمال غربی خلیج فارس ...

درآمدهای نفت یکی از متغیرهای مهم در اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت است. این متغیر از طریق بودجه دولت و سرمایه گذاری بر اقتصاد این کشورها تأثیر می گذارد. در این پژوهش، برای بررسی اثر درآمد نفت بر رشد اقتصادی کشورهای حوزه خلیج فارس در دوره زمانی 1980-2010 از روش خود رگرسیونی برداری پانل (panel-var) استفاده شده است. کشورهای مورد مطالعه در این پژوهش عبارتند از: جمهوری اسلامی ایران، بحرین، کویت، قطر، ...

منطقه خلیج‌فارس منطقه‌ای راهبردی و استراتژیک در عرصه مناسبات ژئوپلیتیک و تاثیرگذار در معادلات جهانی می‌باشد، که کشورهای این منطقه حساس در صورت درک صحیح شرایط و ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی موجود و حرکت به سمت همگرایی و ایجاد سازمان منطقه‌ای اقتصادی، تاثیرگذاری زیادی در عرصه معادلات جهانی خواهند داشت، اما در حال حاضر با عدم درک جایگاه منطقه و حرکت به سمت واگرایی، فاقد تاثیرگذاری لازم در مناسبات جهانی بو...

پس از سال 2003 میلادی حوزه خلیج فارس شاهد تعارضات ژئوپلتیک و رقابت جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عرب این منطقه به‌ویژه بین ایران و عربستان سعودی بوده است. اکثر تحلیل‌گران و متخصصان مسائل خاورمیانه، تعارض میان این کشورها را از منظر سیاسی و راهبردی مورد بررسی قرار می‌دهند، این در حالی است که ابعاد اقتصادی مسئله نادیده انگاشته می‌شود. این مقاله تلاش دارد تعارض‌‌های میان ایران و کشورهای عرب حوزه خل...

جهان امروز بیش از هر زمان دیگری به نفت و گاز احتیاج دارد. بر این اساس کشورهای بهره مند از این منابع در ساختارهای آینده ی جهان از جایگاه ویژه ای برخوردار خواهند بود و نقش تعیین کننده ای در معادلات جهانی بازی خواهند کرد. در این راستا خلیج فارس به عنوان محور معادلات ژئوپلیتیک و ژئو استراتژیک در ساختارهای اقتصادی جهان واصلی ترین منبع نفت و گاز، جایگاه ویژه ای دارد. فلات ایران سرشار از منابع نفتی و ...

در این پژوهش به کاربست نظریه واقع گرایی تهاجمی جان مرشایمر برای تحلیل سیاست خارجی ایالات متحده( به عنوان تنها هژمون منطقه ای در نیمکره غربی) در قبال هژمونی بالقوه منطقه ای جمهوری اسلامی ایران(در منطقه خلیج فارس) پرداخته شده است. هدف، بررسی و نشان دادن راهبردهای سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران از زمان انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 میلادی تا کنون (زمان نگارش پایان نا...

ایران و شورای همکاری خلیج فارس دو بازیگر مهم منطقه خلیج فارس محسوب می شوند. شورای همکاری خلیج فارس از بدو تاسیس چالش های و تضاد های اساسی با جمهوری اسلامی ایران داشت. اساسا یکی از دلایل تشکیل شورا همکاری خلیج فارس، مقابله با ایران و اندیشه انقلابی آن بوده است. لذا با توجه به این مساله، هدف نگارنده از این پژوهش بررسی چالش های سیاسی– امنیتی بین ایران و شورای همکاری خلیج فارس می باشد و به دلیلی اه...

از دوره هخامنشیان تا سقوط ساسانیان، بنادر متعددی در خلیج فارس اهمیت و مرکزیت یافتند. این بنادر عمدتاً در سواحل شمالی خلیج فارس قرار داشتند که از موقعیت بهتری برای تجارت دریایی برخوردار بودند و تحت حمایت حکومت های ایرانی حاکم بر خلیج فارس قرار داشتند. اردشیر بابکان پادشاه ساسانی، به دلیل اهمیت و موقعیت خلیج فارس و بیشتر به قصد حضور مستمر در سواحل و بنادر و در دست داشتن نبض تجارت دریایی و زیر نظر ...