کاخ چهلستون اصفهان، یکی از زیباترین بناهای به یادگار مانده از دوره صفویان است که همواره در طول تاریخ توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است. در مورد ساخت کاخ و همچنین تزئینات آن از جمله دیوارنگاره ها، نظریه ی قطعی وجود ندارد و بر طبق اسناد موجود، این کاخ یکی از عمارت های مورد توجه صفویان بوده، و به منظور پذیرایی از مهمانان و سفیران خارجی ساخته شده است. معماری کاخ و نیز تمام تزئینات آن ...

خیابان چهارباغ در طی گسترش شهر اصفهان در زمان شاه عباس اول در خارج از باروی قدیم شهر احداث گردید. در ابتدای شمالی خیابان، که محل ورود از دولت­خانه به خیابان بود، کاخی به نام جهان‌نما، آن نیز به امر شاه عباس، ساخته شد. با سقوط سلسلة صفوی و حملة افغان­ها و در دورة قاجار، به طور خاص با حکومت ظل­السلطان، بسیاری از آثار ارزشمند دوران صفوی، از جمله آثار مذکور، به بهانه­های مختلف تخریب شد. همچنین تغیی...

این مقاله با رویکرد مطالعه تاریخی ـ توصیفی، به مطالعۀ نوع پوشش زنان ایران در دورۀ هخامنشیان می پردازد. در این پژوهش کوشش شده با نگاهی تحلیلی به همۀ منابعی که آگاهی هایی را دربارۀ پوشش و نوع جامۀ زنان هخامنشی به دست می دهند، پس از طرح پیش زمینۀ تاریخی قدرت گرفتن هخامنشیان و پرداختن به تضاد دیدگاه یونانیان و ایرانیان دربارۀ زندگی زنان هخامنشی، همۀ بازنمایی های زنان در داده های باستان شناختی هخامن...

این مقاله با رویکرد مطالعه تاریخی ـ توصیفی، به مطالعۀ نوع پوشش زنان ایران در دورۀ هخامنشیان می پردازد. در این پژوهش کوشش شده با نگاهی تحلیلی به همۀ منابعی که آگاهی هایی را دربارۀ پوشش و نوع جامۀ زنان هخامنشی به دست می دهند، پس از طرح پیش زمینۀ تاریخی قدرت گرفتن هخامنشیان و پرداختن به تضاد دیدگاه یونانیان و ایرانیان دربارۀ زندگی زنان هخامنشی، همۀ بازنمایی های زنان در داده های باستان شناختی هخامن...

جانوران ترکیبی موجوداتی محصول تخیلات انسانی هستند که به‌عنوان شاهکارهای هنری در قالب عناصر و تزئینات معماری، ظروف کاربردی، مهرها، زیورآلات و... ظاهر می‌شوند. هدف از این پژوهش بررسی جانوران ترکیبی به‌عنوان نمادهایی از دو فرهنگ و تمدن فلات ایران (هخامنشیان) و بین‌النهرین (آشور) و یافتن اشتراکات و افتراقات فی­مابین آنان با رویکردی تطبیقی است. برای رسیدن به این منظور، دامنۀ گسترش این موجودات ترکیبی...

شهر گور در فیروزآباد فارس نخستین پایتخت ساسانیان به شمار می رود. دو ویرانه در این شهر وجود دارد که یکی از آن ها بنایی است برج مانند و دیگری ویرانه ای ساخته شده از سنگ های پاک تراش. شماری از مورخان به این آثار اشاراتی کوتاه داشته و برخی پژوهشگران کارکرد آن ها به شکل گذرا بررسی کرده اند. با این همه، چیستی و کارکرد این بناها هنوز مبهم است. بنابراین، هدف اصلی این مقاله دستیابی به روایتی منطقی دربار...

بنابر مستندات موجود، معماران در گذشته، علاوه بر دانش معماری، واقف به احکام نجوم نیز بوده اند؛ و در طرح ریزی بناها و شهرهای باستانی، غالباً با منجّمین همکاری داشته اند. نمونه های متنوعی از ملاحظات خورشیدی، هنگام ساختِ آتشکده ها، کاخ ها و شهرهای مدوّر در عهد ساسانی گزارش شده است؛ بدین صورت که امکان تشخیص زمان تغییر فصول در آن ها فراهم می آمده است. فقدان آگاهی های لازم برای تشخیص خصیصه های نجومیِ ابنیه...

کوشک مهمترین عنصر معمارانه در باغ های ایرانی و نشان‌دهنده نهایت ذوق و هنر ایرانی در ترکیب باغ و بناست. معمولا این بناها را در فضای میانی باغ و در محل تلاقی دو محور طولی و عرضی به گونه ای می ساختند که از چهار طرف دیده شده و تاثیر ترکیب هندسی چهارباغ ایرانی را دوچندان کند. اگرچه به‌لحاظ شکل‌گیری و دسته‌بندی ساختاری، گونه‌های نسبتاً متفاوتی از این فضاهای معمارانه در ترکیب باغ‌های ایران دیده می‌شود....

از دورۀ هخامنشی آثار و مدارک باستان‌شناختی فراوانی به دست نیامده است؛ ولی روزبه‌روز بر دامنۀ کشفیات مربوط به این دوره افزوده می‌شود. از نمونۀ این مدارک می‌توان به گنجینه‌ها و آثار به‌دست‌آمده در مناطق مختلف شاهنشاهی ازجمله تراکیه در حوزۀ شبه‌جزیرۀ بالکان اشاره کرد. این منطقه ازنظر داشتن منابع غنی زیرزمینی و به‌عنوان منطقه‌ای واسط در مقابله با سکاها، برای شاهنشاهی هخامنشی اهمیت بسیاری داشته است....

پادشاهان هخامنشی بر بزرگ‌ترین امپراطوری عصر باستان حکمرانی می‌کردند و برای برقراری امنیت داخلی و هم‌چنین حفظ مرزها و ثغور آن نیاز به امرا و والیانی داشتند تا آنان را در این امر مهم یاری دهند. به‌طور معمول این امرا و حاکمان از میان طایفه یا خاندان هخامنشی انتخاب می‌شدند. ازجمله این مقامات‌، بسوس بود که از طرف شاه هخامنشی به مرزداری و والی‌گری باختر منصوب شد. با حمل? اسکندر به شرق، شهربان باختر، ...