غایت عرفان، یکی شدن با هستی مطلق و درک حضور است؛ اهل تحقیق برای چشیدن طعم این حضور معنوی، ریاضت‌هایی برشمرده‌اند که «خاموشی» از جمله آن‌هاست و نه تنها  در مبادی سلوک، که بیش‌تر در آن جنبه تربیتی مراد است، که در وصال نیز سالک خود را ملزم به سکوتی می‌کند که حاصل اندیشه تیزنگر صوفیانه در تجربه‌های عرفانی است؛ این التزام گاهی در ارتباط با محبوب ازلی معنا می‌یابد، هم‌چون خموشی حاصل از حیرت در مقام م...

دلالت خودشناسی بر خداشناسی و پیوند میان معرفت نفس و معرفت رب، در فرهنگ اسلامی و در جریان‌های مختلف فکری بسیار مورد توجه بوده و تحلیل‌های مختلفی از آن صورت گرفته است. در این میان، تفاسیر قرآن که حجم گسترده‌ای از میراث فکری اسلامی را در بر می‌گیرند، جایگاه خاصی می‌توانند داشته باشند. در این تحقیق، به این پرسش پرداخته می‌شود که از نظر مفسران نخستین خودشناسی چه جایگاهی در تفسیر دارد و با توجه به نق...

چکیده رهیافت­هایی که پیرامون رابطه و پیوند اخلاق و سیاست شکل­ گرفته است، همواره از مهمترین موضوعاتی است که در اندیشه‌ی سیاسی به آن پرداخته شده است. در دنیای امروزی اخلاق و سیاست با هم درآمیخته­اند. البته این درآمیختگی به هیچ عنوان به معنای رعایت اصول و موازین اخلاقی در دنیای سیاست نیست. کمااینکه تلاشهای بسیاری در این خصوص صورت گرفته است. نسبت میان اخلاق و سیاست ازگذشته مورد توجه اندیشمندان و صا...

محمد عابدالجابری که ازجمله نومعتزلیان است، با نگاهی عقلانی و انتقادی به دنبال استفاده از تفکرات جدید و میراث گذشتة اسلامی خود بوده است و تحت تأثیر برخی از روش‌شناسی‌های پست‌مدرنِ جدید در غرب، فارغ از تفاوت‌های فلسفی و بنیادین، در پی برساختن نظام فکری معرفتی و سیاسی از طریق نقد سنت و تجدد است. اگرچه جابری از سویی با نقد جریان‌های فکری موجود که در آن‌ها اعتقاد بر همسازی سنت و تجدد است و با ناکارآم...

ضرب المثل ها بخشی از آفریده های مردمی در زندگی روزمره همه انسان ها هستند که کاربرد متنوعی دارند. اقوام و ملّت های جهان وجوه مشترک بسیاری در اندیشه و تولیدات فرهنگی خود دارند، در این میان مردم فارسی زبان ایران، تاجیکستان و افغانستان، که بیشترین ارتباط تاریخی – فرهنگی را با هم دارند؛ می توانند با این ویژگی های مشترک به بازشناسی فرهنگ خویش بپردازند. نمونه های این پیوند در گونه های فولکلور و فرهنگ ع...

صاحب نظران تحلیل گفتمان در تحلیل متون ادبی، افزون بر جنبه های صوری و واژگانی، بر عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیز تأکید دارند. نورمن فرکلاف، از نظریه پردازان تحلیل گفتمان انتقادی، متون را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی می کند. این شیوه در توصیف و کشف دیدگاه های فکری نویسندگان و رویکردهای سیاسی و اجتماعی آنان کارآمد است. در این پژوهش رمان جزیرۀ سرگردانی، نوشتۀ سیمین دانشور، با استفاده ا...

ضرب المثل ها بخشی از آفریده های مردمی در زندگی روزمرة همة انسان ها هستند که کاربرد متنوعی دارند. اقوام و ملّت های جهان وجوه مشترک بسیاری در اندیشه و تولیدات فرهنگی خود دارند، در این میان مردم فارسی زبان ایران، تاجیکستان و افغانستان، که بیشترین ارتباط تاریخی – فرهنگی را با هم دارند؛ می توانند با این ویژگی های مشترک به بازشناسی فرهنگ خویش بپردازند. نمونه های این پیوند در گونه های فولکلور و فرهنگ ع...

مطالعۀ رابطۀ چندسویۀ متون ادبی، از ارتباطات عمیق فرهنگی، داد و ستدهای محتوایی و تعاملات ادبی آن ها در طیّ قرون متمادی، پرده برمی گیرد و به کشف راز زیبایی، کمال هنری و جاودانگی شاهکارهای ادبی می انجامد. مثنوی مولوی، از آن گونه شاهکارهایی است که نه تنها با متون ادبی پیشین رابطه دارد و با آن ها گفت وگو می کند، بلکه سخت با فرهنگ مردم گذشته و اهالی دین و تصوف و عرفان، پیوند می خورد. بررسی و تحقیق در ...

هدف از پژوهش حاضر بررسی سطوح کمال‌گرایی مادر با پیوند والدینی در افراد مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری و مقایسۀ آن با افراد سالم بود. بدین منظور 144 نفر به شیوۀ نمونه‌گیری در دسترس و پس از اعمال ملاک‌های ورود در این پژوهش شرکت کردند. نیمی از شرکت‌کنندگان را نمونۀ بالینی (افراد مبتلا به اختلال وسواسی اجباری) به‌همراه مادرانشان و نیم دیگر را افراد سالم به‌همراه مادرانشان تشکیل دادند. این پژوهش توص...

اصل هم زیستی مسالمت­آمیز از مهم­ترین موضوعات حوزه­ ی تعاملات دولت­ها و جوامع است و بر چگونگی صورت­بندی منظومه­های روابط انسانی اثر می گذارد. اکنون این سوال مطرح است که آیا بر اساس دیدگاه اسلامی در پیوند با غیرمسلمانان و جوامع بیگانه - که از زیرساخت­های فکری، اصول و الگوهای متفاوت اجتماعی، فرهنگی و سیاسی برخوردارند - می توان قاعده ی بین­المللی همزیستی مسالمت­آمیز را پذیرفت و تسری داد؟ این مقاله ...