در کتابخانۀ مجلس نسخه‌ای به شمارۀ 13415 وجود دارد که بخش نخست آن در بارۀ نقّالی است. نویسندۀ این رساله جواد اصفهانی نام دارد و بنابر قرینه‌ای که از خود متن به دست می­آید، آن را در دورۀ سلطنت مظفرالدین شاه قاجار نوشته است. موضوع این رساله نقد و نکوهش نقّالی (در معنای عام داستانگزاری) است و نویسنده به استناد دلایلی، در یکی از ادوارِ اوجِ رونقِ نقّالی به رد و انکار این فن پرداخته که در نوع خود کم‌...

منطقۀ زنجان یا خمسۀ قدیم از قرون میانه ایران تا به امـروز به عنوان سکـونتگاه اصلی ایل افشار و تیره­های مختلف آن شناخته شده است. افشارها طایفه­ای از قوم اغوز بودند که در مسیر مهاجرت خود به ایران در مناطق مختلف از جمله زنجان استقرار یافته و در تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در ادوار مختلف نقش بسزایی داشته‌اند. از دورۀ صفویه به بعد علی­الخصوص از زمان قاجار، افراد منتسب به ایل افشار به سبب برخورداری ...

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطۀ خصوصیات فردی زنان با انتخاب نوع گوشی تلفن همراه می باشد. در این پژوهش رابطۀ بین ابعاد خصوصیات فردی زنان شامل مرحلۀ دورۀ عمر، نوع شغل، وضع اقتصادی، سبک زندگی و شخصیت و تصور شخصی زنان با انواع مارک­های گوشی تلفن همراه تعیین شده است. پژوهش حاضر از نظر روش، پیمایشی و از نظر نوع، تحلیلی و از حیث هدف، کاربردی است. جامعۀ آماری پژوهش، زنان شهر شیراز (ایران) است. روش نمونه­گیر...

مطالعات نشان می­ دهد که زندگی زنان در طول تاریخ همواره با فراز و فرود و اغلب بی­ عدالتی و تحقیر مواجه بوده­است. باتوجه به ­مردانه­نویسی در تاریخ و ادبیات فارسی، کمتر می­ توان اطلاعات کاملی دربارۀ ویژگی­ های شخصیتی و جامعه ­شناختی زنان به ­دست آورد. در عصر قاجار و همزمان با تحولات در اروپا برخی از زنان آغازگر تحول در دربار شدند. حضور آنها در محافل سیاسی، اجتماعی و ادبی و آثاری که ازخود به­ جا گذ...

یکی از شگفتی­­های تاریخ شعر زنان، چگونگی سرایش شعر توسط زنانِ شاعر در جامعه­ای با بافت سنتی و محدود­کننده است، جامعه­ای که زنان در آن حق دستیابی به سواد و دانش را نداشتند ولی همزمان با مردانِ شاعر شعر سروده­اند! در گذار تاریخ شعر برخی از آنها به شهرتی نه چندان در خور رسیده­اند و برخی ناشناس مانده­اند. یکی از ناشناخته­ترین زنان شاعر در تاریخ ادبیات فارسی شاعری است با تخلص حیران که همزمان با دورۀ پ...

واژۀ آرشیو، از جمله کلماتی است که در اثر مراودات ایرانیان با کشورهای اروپائی متداول شد. بنابراین آگاهی از جنبه های مختلف طرح آن، اهمیت بسزائی در مطالعات آرشیوی دارد. سفرنامه های ایرانی، از جمله منابعی هستند که آگاهی های اولیۀ ایرانیان دربارۀ پدیده های نوظهور را انعکاس می دهند. از این رو، این منابع در بررسی آرشیو نیز شایان توجه هستند. در این مقاله نویسنده می کوشد با بررسی سفرنامه های ایرانیانی ک...

در این تحقیق، تأثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی ملموس در دوره های پایانی حکومت قاجار بر وقوع انقلاب مشروطیت بررسی شده است. پرسش پژوهش این است که «آیا نوسازی های اقتصادی و اجتماعیِ اواخر دورۀ حاکمیتِ سلسلة قاجار در گسترش آگاهی های سیاسی مردم و وقوع انقلاب مشروطه در ایران تأثیر داشته است؟». نتایج پژوهش حاکی از آن است که ایجاد دگرگونی در نهادهای کهن جامعه و به نمایش گذاشتن مظاهر تجدد و شیوه های جدید زند...

هدف: مهم ترین هدف این پژوهش، ارزیابی تطبیقی تولیدات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در طی دورۀ ده سالۀ 1999 تا 2008، در پایگاه wos، به لحاظ «تنوّع مدارک»، «زبان»، «گروه های موضوعی»، «منابع منتشرکننده» و «نشریات تحت پوشش در isi» است. روش پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش های اسنادی و تحلیل استنادی به انجام رسیده است. همچنین، به منظور تجزیه و تحلیل وضعیت هر یک از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی، از روش تطبی...

هدف: پژوهش حاضر قصد دارد با بررسی معیارهای ارزیابی میراث مستند در برنامۀ حافظۀ جهانی، به شناسایی مولفه های این معیارها در دستۀ میراث مستند عکس های تاریخی ایران (عصر قاجار) بپردازد.  روش: این پژوهش به روش سندپژوهی، مصاحبه، و با کمک فن دلفی انجام شده است. جامعۀ پژوهش، مولفه های معیارهای ارزیابی دستۀ انتخاب شده می باشد که توسط 10 نفر از متخصصان پاسخ داده شده است. یافته های پژوهش: نتایج این پژوهش د...

هدف این پژوهش مطالعه و شناخت جایگاه زنان کرد در جامعة ایلی کرمانشاهان دورة قاجار و میزان تأثیرگذاری آنان در ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی براساس گزارش‏های سیاحان، اسناد و نقش ‏سنگ قبرهای، منطقه است. سیاحان اطلاعات نادری دربارة زندگی ایلی و عشایری و جنبه‏های دیگر زندگی اجتماعی زنان ارائه می‏دهند. آنان زنان را بن‌مایه و ستون فقرات ایل و محور هرگونه تلاش و کوشش دانسته‏اند و معتقدند زن نقش شاخ...