در روایات معتبری، امام معصوم× با استناد به آیه شریفه «لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ»، امامت هر ظالمی را تا روز قیامت نفی می‌کنند؛ حتی کسانی که در گذشته، آلوده به بت‌پرستی بوده وسپس مسلمان شده‌اند نیز شایستگی رسیدن به مقام «امامت» را ندارند. این سخن امام× درواقع کنایه‌ای است به خلافت خلیفه اول و دوم که پیش از اسلام آوردن، مدت مدیدی از عمر خویش را در بت‌پرستی سپری کردند. در مقابل، دانشمندان اهل‌سنت در مق...

یکی از مباحث مناقشه‌ برانگیز بین الهیات صدرایی و الهیات تفکیکی، اصل سنخیت بین علت و معلول است. تردیدی نیست که هر معلولی از هر علتی به وجود نمی‌آید و حتی میان پدیده‌های متعاقب یا متقارن هم همیشه رابطه علیت برقرار نیست؛ بلکه علیت رابطه‌ای است خاص، میان موجودات معینی و به دیگر سخن، باید میان علت و معلول مناسبت خاصی وجود داشته باشد که از آن به سنخیت بین علت و معلول تعبیر می‌شود. چون علت هستی بخش، ...

یکی از مباحث بنیادین فلسفه‌ی منطقْ صوری‌سازی است که تأمل در چیستی و چگونگی آن تلاش‌های منطق‌دانان را در سطح وسیعی متوجه خود ساخته است. صوری‌سازی را می‌توان به معنای تحلیل قضایا و استدلالات با توجه به صورت آن‌ها و بدون لحاظ کردن محتوای آن‌ها با هدف آشکار ساختن ساختار منطقی جملات دانست. فرگه، بنیان‌گذار منطق جدید، با الهام از مفهوم تابع و متغیر در ریاضی و تمایز میان مفهوم و شئ، قضایا را به دو بخش ...

مسأله علیت از جمله ابتدایی­ترین مسائل ذهن بشر و اساس چراجویی­های انسان را تشکیل داده است. این مسأله متفکران و فلاسفه مختلف را به شیوه‌ای خاص به خود مشغول کرده است. در میان فلاسفه اسلامی پذیرش اصل کلی علیت همواره از مفروضات بوده است. با وجود این، اختلافات متفکران اسلامی در فروع این اصل، به ویژه در مسأله ملاک نیازمندی معلول به علت به چشم می­خورد. آنچه مسلم است، این است که متکلمان، ملاک نیازمندی ر...

مبانی معرفت شناختی علم کلام، موضوع این نوشتار است. از این منظر، اقتضائات فطرت انسان و نیازهای بنیادی آن و اصول عقلیِ ناظر بر حجّیّت نصّ آسمانی، مبادی معرفت شناختی در علم کلام است. برهمین اساس، مادامی که اصل دین و نصّ آسمانی آن، به طور مستدلّ پذیرفته نشود، آنچه از طریق براهینی چون «امکان و وجوب» و «حرکت»  حاصل می‌گردد، «علّت العلل» و « محرّک لا یتحرّک» و امثال آن است و بدیهی است که این گونه امور را نمی ت...

این مقاله به مطالعه فرهنگ جوانان و تاثیر جهانی شدن بر این فرهنگ و شباهت‌های ایجاد شده میان این فرهنگ‌ها در عرصه‌ی جهان می‌پردازد. در واقع من دراین مقاله قصد دارم نشان دهم که جهانی ‌شدن و جهانی ‌گرایی بهوسیله تکنولوژی‌های نوین ارتباطی و اطلاعاتی به عنوان روندی رو به رشد توانسته است نوعی شباهت فرهنگی را در عرصه جهانی شکل دهد. از آن‌جا که فرهنگ جوانان، فرهنگی نوگرا و سیال است و جوانان بیشترین تعام...

           مسأله این پژوهش، تنوع و تکثری است که در مقوله دینداری در زمانه کنونی حادث شده است. این مطالعه با پذیرفتن این پیش‌فرض که دینداری به مثابه امری متنوع، متکثّر و متلوّن، خارج از دوگانه‌ دیندار یا بی‌دین بودن افراد است، به گونه‌شناسی دینداری جوانان شهر اصفهان پرداخته است. بدین منظور، با استفاده از روش ترکیبی (کیفی و کمّی) داده‌های پژوهش جمع‌آوری گردید. نتایج یافته‌های کیفی پژوهش، به شناسایی ...

پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) ، سازمان و تشکیلات جدیدی در عالم اسلام به نام خلافت شکل گرفت.  گروهی از دشمنان اسلام در کسوت مسلمانی، ولی با باطنی معتقد به آیین­های گذشته همچون یهود و مسیحیت و یا حتّی آیین­های بشری که از مقابله نظامی و توسل به زور علیه اسلام ناامید شده بودند با نفوذ در این سازمان نوپا، شیوة تحریف و وارونه ساختن حقایق را برای تخریب بنیان­های فکری و آموزه­های معرفتی مسلمانان در پیش گرف...

ساختار سیاسی رژیم صهیونیستی به دلیل ماهیت متفاوت شکل‌گیری که اساساً مبتنی بر اشغال و تصرف زورمندانه معنا یافته، همواره نگران تهدیداتی بوده که از محیط درونی و پیرامونی، متوجه آن بوده است. از این‌رو «امنیت» دغدغه اصلی مقامات رژیم صهیونیستی طی شش دهه گذشته بوده است. آن‌ها برای تضمین امنیت خود، راهبردها و ابزارهای متفاوتی به کار برده‌اند. در این میان بازدارندگی به عنوان رکن مهم دکترین استراتژیک رژیم...

در این جستار از یک‌سو اصطلاح بیمار با رویکرد بیماری‌های مستحدثه و نوظهوری که سرانجام اغلب آنها مرگ است، مورد نقد و بررسی واژه‌شناسانه قرار گرفته و با ملاحظ? سه شاخص بازدارندگی از فعالیت روزمره، خطرناک و کشنده‌بودن و نیز منجر به مرگ‌شدن بازتعریف شده است. ازدیگرسو تصور ملازم? سکوت قانون‌گذار با ابهام و اجمال مورد نقد قرارگرفته و ثابت شده است که سکوت در تقابل نفی و اثبات، در حقیقت به معنای تصریح ب...