حوزة «ادراکات» و «فلسفه فعل»، از مباحث نو و حائز اهمیت در فلسفة اسلامی است. مسئلۀ خاصّ این پژوهش، تحلیل و تبیین منسجم جایگاه دو قوّه از قوای باطنی، یعنی خیال و وهم، در گسترة ادراکات و افعال انسانی است. از آنجا که خیال، محلّ نگهداری صور جزئی است، ملاصدرا عملکرد این قوّه در ادراکات و افعال را در رابطه ای چند سویه با دیگر قوای باطنی تبیین نموده است. همچنین ملاصدرا خیال را به مثابه یکی از مبادی اساسی ا...

آیا ملاک دینی بودن یک تمدن و از جمله تمدن اسلامی، امور باطنی و ایمانی در آن تمدن است یا ابعاد ظاهری و دینی هر تمدنی ملاک دینی بودن آن را به دست می دهد؟ مدعای این مقاله آن است که تمدن اسلامی از نقطه اسلام و امور ظاهری دینی آغاز می شود (عیار تمدن اسلامی) و در نقطه ایمان و امور باطنی دینی به کمال می رسد (اساس تمدن اسلامی). اسلام (از به زبان آوردن شهادتین تا عمل به مناسک دینی) به عنوان آسان ترین مع...

خلوت یکی از مراحل سیروسلوک در عرفان عملی است که دارای دو جنبه ظاهری و باطنی است. جنبه ظاهری آن انقطاع از غیر با شروط خاص با هدف تزکیّة نفس است؛ اما جنبه باطنی و حقیقت آن، جمعیت خاطر، تداوم مراقبت، استمرار ذکر، ترک علایق و در نهایت، بندگی خداوند است. این مرحله از سیر معنوی، آداب و شروطی دارد و فواید و آثاری بر آن مترتب است. خلوت از ارکان اساسی سلوک به شمار می‏آید و همواره رهبران طریقت پیروان خود ...

  واژه ای که بدان پرداخته شده و در صدد مفهوم شناسی آن در فضای قرآن بوده ایم، کلمه « لقاء الله» است که یکی ازمفاهیم عرفانی قرآن است. برای این مقصود، ابتدا معنای لغوی واژه را تبیین کرده؛ که شرط اصلی تبیین مفردات می باشد و سپس با در نظر گرفتن ساختار سور و آیات لقاء الله، تفسیر آیات را در جایگاه بافت و سیاق دنبال کرده و لقاء الله مطلوب قرآن را بیان کرده ایم و به این نتیجه رسیده ایم که لقاء الهی به...

در میان روایات تفسیری، روایات تأویلی به جهت معرفتی جایگاه ویژه‌ای دارند. این روایات - که بازگو کننده دلالت‌های غیر ظاهر کلام الهی هستند - کمتر بررِسی معناشناختی شده است و بیشتر تحت ‏تأثیر انگاره فراعرفی بودن، تحلیل محتوایی آن‌ها خارج از توانایی بشر تلقی می‌شود. چنین رهیافتی نه تنها شیعه را در موضع اتهامِ تعطیلی عقل در فهم کلام الهی قرار داده، بلکه راه دست‏یابی به بخش وسیعی از معارف قرآن را نیز مس...

 مصرف سیگار یکی از علل بروز اختلالات و مرگ‌و‌میر در جهان است. علی‌رغم وجود درمان‌های متعدد برای قطع مصرف سیگار، حفظ پاکی طولانی‌مدت از این ماده‌ی اعتیاد‌آور دشوار است و بسیاری از افراد، پس از مدت کوتاهی از ترک، دوباره به مصرف سیگار بازمی‌گردند. نیکوتین نیز مانند مواد دیگری چون شیشه‌، هروئین و الکل نه‌تنها بر عملکردهای شناختی اثر می‌گذارد، بلکه در ساختارهای مغزی نیز تغییراتی به وجود می‌آورد که ن...

فصل اول پیرامون کلیات دو مساله علم خداوند و اختیار انسان. فصل دوم: دیدگاه قائلین ناسازگاری علم پیشین الهی با اراده انسان و بررسی آن. فصل سوم: دیدگاه قائلین سازگاری علم پیشین الهی بااراده انسان و بررسی آن. خاتمه: در نتیجه گیری بحث و اثر که بر این دیدگاهها مترتب است.

در این مقاله، کتاب درآمدی بر تصوف، طریق باطنی اسلام اثر اریک ژئوفروی معرفی، تحلیل، و نقد شده است. نسخۀ موردبررسی ترجمۀ انگلیسیِ راجر گائتانی از اصل فرانسوی آن است. ژئوفروی در این اثر معنویت باطنی اسلام را تبیین کرده است. او تصوف را از زوایای مختلف بررسی و ریشه‌های عرفان اسلامی را تا عصر حاضر بازنگری کرده و موردمداقه قرار داده است. نویسندۀ این کتاب تصوف را به‌منزلة ذره‌بینی به‌کار برده و معنویت ...

با توجه به نیاز روز افزون کشورهای جهان به انرژی پاکی همچون گاز طبیعی ، بهره مندی صحیح از ذخایر گاز طبیعی می تواند فرصت های مناسبی را در جهت توسعه کشورهای دارنده آن ذخایر قرار دهد . با بررسی ذخایر گاز طبیعی در جهان ، این نکته مشهود است که حدود 5/15 درصد از ذخایر گاز طبیعی در جهان متعلق به کشور ایران است و ایران با در اختیار داشتن حدود 7/27 تریلیون متر مکعب از این ذخایر می تواند به علاوه بر است...

در قلمرو ادب پارسی مولانا یکی از پنج شاعر بزرگ است که در نظم و نثر برای دیگر شعرا الگو و معیاری برتر است. لذا نوشتار حاضر عهده دار بحثی تحلیلی درباره ی سیمای عاشق و معشوق از دو جنبه ی ظاهری و باطنی در غزلیات شمس می باشد. در این نوشتار به صورتی مبسوط در شش فصل کلی به بررسی نقش عاشق و معشوق، تأثیرات متقابل آن دو از یکدیگر، باور مولانا به عشق، عاشق و معشوق پرداخته شده است. بدین منظور در فصل اول به...