اگرچه تلاش‌های زیادی برای بررسی فیلم «جدایی نادر از سیمین» ساخته‌ی اصغر فرهادی صورت گرفته است، اما هنوز جنبه‌های زیادی از آن کشف‌نشده مانده است. درحقیقت مسئله‌ی این مقاله آن است که نظام‌های گفتمانی مختلف بازنمایی‌شده در فیلم کدام‌اند و چه نسبتی با گفتمان‌های حاکم بر ایران دهه‌ی هشتاد دارند. دغدغه‌ی دیگر این مقاله ارائه‌ی روشی مناسب برای تحلیل فیلم است. ازاینرو، به‌کمک نظریه‌ی گفتمان لاکلائو و م...

اگرچه تلاش های زیادی برای بررسی فیلم «جدایی نادر از سیمین» ساخته ی اصغر فرهادی صورت گرفته است، اما هنوز جنبه های زیادی از آن کشف نشده مانده است. درحقیقت مسئله ی این مقاله آن است که نظام های گفتمانی مختلف بازنمایی شده در فیلم کدام اند و چه نسبتی با گفتمان های حاکم بر ایران دهه ی هشتاد دارند. دغدغه ی دیگر این مقاله ارائه ی روشی مناسب برای تحلیل فیلم است. ازاینرو، به کمک نظریه ی گفتمان لاکلائو و م...

نگاه مولانا یک نگاه عرفانی شرقی و یکی از منابع مهم آفرینش معنا و ارزش است و بخشی از فرهنگ جامع? ما به آن ارجاع داده می شود. به همین دلیل، ظرفیّت بالایی برای مطالعه از دیدگاه های مختلف دارد. مثنوی مولانا نیز یکی از تأویل پذیر ترین متون ادبی است که در عین پریشانی ظاهری، از ژرف ساختی وحدت مدار و منسجم برخوردار است. این گفتمان، سازوکاری ویژه دارد و عناصر گوناگونی در آن نقش دارند و در خدمت این انسجام...

تحلیل گفتمان تا جایی که به پژوهش‌ها و آثار میشل فوکو بازمی‌گردد، به‌هیچ‌روی منحصر به تحلیل متن نبوده است. اما ساماندهی به روش‌های پژوهش گفتمانی که عموماً بعد از مرگ فوکو انجام گرفت بیشتر بر تحلیل متن متمرکز بوده ‌است. به‌تدریج ساماندهی به روش‌های تحلیل گفتمانی به منزلة روشی پدیدارشناختی و تجربی از صرف پژوهش متن فاصله می‌گیرد. محصولات فرهنگی، کنش‌های اجتماعی و نهادها نیز می‌توانند موضوع تحلیل گفت...

در زیست جهان فرهنگی معاصر پیوند میان دو مقوله اثرگذار، «قدرت و فرهنگ»، بیش از پیش خود را در قالب و شکل بندی اجتماعی سیاسی سیاست فرهنگی (گفتمان) و سیاست گذاری فرهنگی (راهبرد و کردار ایدئولوژیک) نشان داده است. پیامد کارکردی این سیاست ها در مجموع چیزی جز تعیین معنای زیست اجتماعی و کنش های روزمره، بازنمایی فرهنگی و مشروعیت بخشیدن به فرهنگ زندگی روزمره و نهایتاً انتظام بخشیدن به اندیشه و کردارهای فره...

جریان شعر حجم( حجم گرایی) و جریان شعر انقلاب اسلامی دو جریان معاصر هستند که در دو سوی مناسبات و رخدادهای شعری پنج دهه اخیر ایران قرار دارند. جریان شعر انقلاب داعیه دار و مروج شعر متعهد است و جریان شعر حجم آوانگاردیسم و عدم تعهد شعری را در دوره های مختلف نمایندگی کرده است. تاکنون در گفته ها و برخی نوشته ها نشانه های زیاد و سخن های فراوان و درستی در تقابل گفتمانی این دو جریان دیده شده است. این دو...

چکیده در تحقیق پیش‌رو مفهوم بدیعی با عنوان موقعیت‌پذیری مجازی داستانی/حقیقی (VFP) در رابطة گفتمانی مؤلف (خالق اثر) و قهرمان به­عنوان نگرشی نوین بر تحلیل روایت‌های ادبی معرفی شده­است. VFP ریشه در «تئوری خودِ گفتمانی» هوبرت هرمنز در مطالعات روان‌شناسی و دیدگاه گفتمانی رابطة مؤلف و قهرمان در مطالعات ادبی و زیبایی‌شناختی باختین دارد. با توجه به ویژگی­های میان‌رشته‌ای پژوهش­های متنی، VFP به ارزیابی...

هدف مقاله حاضر تحلیل گفتمانِ هنر خاورمیانه است. از این رو در گام اول با نقد محدودیت‌های نظریه سبک در تحلیل هنر مدرن، بر تحلیل گفتمان به عنوان رویکردی جایگزین تاکید خواهیم کرد و در گام دوم رویکرد گفتمانی را برای تحلیل هنر خاورمیانه به کار خواهیم گرفت. تحلیل گفتمان هنر در یک سطح شامل تحلیل ویژگی‌های بصری، کالبدی و ژانر اثر و در سطحی بالاتر شامل تفسیر بینامتنی اثر و نسبت آن با تاریخ و در سطحی بال...

نقاشی های عنوانگذاری شده نظام گفتمانی چندرسانه ای متشکل از دو نظام نشانه ای تصویری و کلامی هستند که در آن ها دو لای? تصویر و کلام در تعاملی ترکیبی، بینامتنی و معنادار با یکدیگر قرار گرفته و در این تعامل ارتباطی معناسازی و معنارسانی می کنند. اثر هنری در گذر از تصویر به نامش بعنوان لایه ای زبانی بسیاری از معناها و مفاهیم را منتقل می سازد. بر این اساس، عنوان نقشی مهم و اساسی در فهم مخاطبان و چگونه...

ایدئولوژی در زندگی ما نقش مهمی ایفا می کند. زبان و ترجمه از عرصه هایی هستند که می توانند به صورت چالشی در مقابل ایدئولوژی قرار بگیرند. ترجمه توسط ایدئولوژی حاکم بر هر جامعه ای به تصویر کشیده می شود. اگر به نظریه ترجمه و ایدئولوژی نظری بیفکنیم، سرنخ هایی از تاًثیر تفاوت ها و کشمکش های فرهنگی در آنها به دست می آید. این پژوهش برآنست تا با بهره گیری از مدل حتیم و میسن (1990، 1991 و 1997) به بررسی ای...