تلفظ واژه ­ها در متون کهن فارسی، به دلیل فاصلۀ زمانی ما نسبت به آن متون و تغییرات و تحولاتی که در زبان فارسی اتفاق افتاده، همیشه مسأله­ انگیز بوده است. در این مقاله به تلفّظ چند واژه در شاهنامه پرداخته شده‌است که دربارۀ خوانش آنها توافقی میان اهل ادب وجود ندارد یا تصوّر رایج در مورد آنها نادرست است. برخی از این واژه‌ها در همۀ چاپ‌های شاهنامه به صورت نادرست حرکت‌گذاری شده‌اند و برخی در شماری از چا...

عربستان سعودی از حیث ژئوپلیتیک و ژئواکونومی کشوری کم نظیر در برهه زمانی جهان معاصر بوده که با قرار داشتن بین موقعیت ارتباطی آسیا، آفریقا و قلب خاورمیانه، در تولید و ترانزیت نفت در سطح بین المللی مشارکتی فعال دارد. مضاف بر این شرایط جغرافیایی و اقتصادی، مرکز معنوی جهان اسلام و خاستگاه این دین بوده و با در اختیار داشتن دو شهر مقدس مسلمین( مکه و مدینه) از بی نظیرترین دارایی ارزشمند معنوی در بین ک...

چکیده: صدور حکم در هر کشوری تابع مجموعه ای از قوانین و مقررات آن کشور است و احکام صادر شده به تبع همان قوانین، در کشورهای خارجی قابل اجرا یا رد هستند. قانون گذار در مواد 972 و 1295 قانون مدنی شرایط شناسایی و اجرای احکام خارجی را بیان کرده است؛ اما گاهی اوقات در رویه محاکم دیده می شود که دادگاه ها با یک حالت سردرگمی با موضوع اجرای احکام خارجی در ایران مواجه هستند که دادگاههای خانواده نیز از این...

ریشه ایرانی باستانِ واژه wāxš، wak- به معنای «سخن‌گفتن» و ریشه اوستایی آن vak-، دربردارنده معنای «گفتن» است و vāxš در یسنا، 17: 44 به معنای «سخن» در حالت فاعلی مفرد مؤنّث به کار رفته است؛ امّا در دوره میانه، این واژه در معنای «روح/نفس» بروز یافته و لغت‌نویسان این معنا از واژه را مطرح کرده‌اند. می‌توان از این واژه به «نفس سخن‌گو» تعبیر کرد. در متونِ پهلوی زردشتی نیز واژه waxšūr (پیامبر) را ...

معنی شناسی تأویل در روایات و یاری جستن از آن در بازشناسی معنای تأویل در آیات قرآن است. نویسنده، پس از تأکید بر اهمیت شناخت تأویل، نخست به تعریف تأویل در نگاه مفسّران پرداخته از سه نظریه نام می برد. 1- تأویل به معنای تفسیر 2- تأویل به معنای خلاف ظاهر 3- تأویل به معنای بازگشت گاه کلام. آن گاه تأویل را در روایات بررسی کرده چهار دسته روایت را بیان می کند. 1- روایاتی که واژه های تأویل و تنزیل را در ب...

تاکید بیش از حد فرهنگستان زبان و ادب فارسی بر استفاده از معادل های پیشنهادی برای واژگان علمی و فنی اگرچه با هدف تقویت زبان فارسی در حوزه علمی و فنی صورت می گیرد اما ممکن است در صورت نادرست بودن روش ساخت واژه ها نتیجه مطلوب به بار نیاید. این تحقیق که مطالعه ای کیفی و توصیفی است به بررسی این سوال می پردازد که آیا واژگان مصوب فرهنگستان در حوزه هواپیمایی بازرگانی، کاربردی است؟ در این پژوهش با استفا...

به عنوان قاعده، "مقدمه" هر متن یا نسخه معمولا حاوی نکات اساسی و سرنخهائی است که در خطوط و صفحات جلوتر ان متن مورد بررسی قرار میگیرد و حاوی جزئیات بیشتر و مفصلتری خواهند شد. همین گفته در مورد مقدمه همپرسه پولیتیا افلاطون و یا باصطلاح جمهور افلاطون نیز صدق مینماید. گفت و گو ی ذکر شده در باب ساختار و شکلبندی سیاست به زبان و شیوه فلسفی در تمایز از دیگر روشها است. اما این تمام واقعیت نیست زیرا مقدمه...

این مقاله، پس از نگاهی به ضرورت حفظ فرهنگ و زبان فارسی، به تاریخچه فرهنگستان ایران پرداخته و به سیر تاریخی تکوین مؤسسات و سازمانهایی که در جهت هماهنگ سازی و پیرایش زبان فارسی و پیشگیری از کاربرد واژه های بیگانه که منجر به تأسیس فرهنگستان ایران(1314)، گردیده و سپس به گشایش فرهنگستان زبان ایران(1349) و فرهنگستان علوم (1370) گردید مور بررسی قرار می دهد. پس از ذکر اهداف شورای هماهنگی فرهنگ واژه های...

زبان شناسی پیکره ای، شاخه ای از زبان شناسی است که به گردآوری و تحلیل پیکره ها می پردازد. پیکره مجموعه ای از پاره های زبانی است که انتخاب و براساس معیارهای زبانی روشنی مرتب می شوند به نحوی که همچون نمونه ای از زبان به کار گرفته می شوند. زبان شناسی پیکره ای با استخراج خودکار داده های زبانی از پیکره ها؛ پردازش برون داد با روش های عمدتاً آماری؛ ارزیابی و تفسیر این گونه داده های پردازش شده به فراهم آ...