مقدمه: بقا یا تداوم هویت های ملی در جریان حرکت عظیم اقتصاد و فرهنگ جهانی یکی از بحث های مهم مربوط به فرآیند جهانی شدن می باشد. در این زمینه دیدگاه های متفاوتی ارائه شده است. از آن جمله برخی ادعا می کنند که جهانی شدن تأثیری منفی بر روی هویت های ملی داشته و از بین برنده تفاوت ها است و عده ای نیز خلاف این نظر را بیان می کنند. مقاله حاضر، در این خصوص سه رویکرد متفاوت و اساسی را شناسایی و با داده ها...

ایران کشوری است که در آن اقوام گوناگونی زندگی میکنند. جوانان دانشجو، قشری از جمعیت را تشکیل میدهند که تنوع قومی جمعیت ایران در میان آنان بازتاب یافته و دانشگاه، به اصلیترین مکان برای حضور و تعامل همۀ جوانان از هر قوم و ناحیۀ کشور تبدیل شده است. جوانان دانشجو که از مناطق مختلف کشور به تهران میآیند تجربۀ حضور در دانشگاه و تعامل با دیگران را فرصتی مغتنم جهت انواع بازتاب و بازبینیها در هویتهای قومی...

تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا در اوایل 2011 باعث تغییر ساختار حکومت و ترتیبات سیاسی و امنیتی و توازن قدرت بین بازیگران منطقه ای شد. که این تغییر و دگرگونی سیاست خارجی و امنیت ملی بازیگران منطقه, ازجمله دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران را تحت تاثیر قرار خواهد داد. پژوهش حاضر به بررسی تحولات اخیر خاورمیانه و شمال آفریقا پرداخته است. مسئله اصلی که این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی ...

شهرهای کهن ایران به زیباترین وجه بیانگر هویت کالبدی و بصری برای درک کارکردهای شان بوده اند؛ لیکن امروزه منظر شهرها فاقد چنین هویتی اند. به عبارت دیگر، سیمای بیرونی عناصر شهرهای معاصر انعکاس دهندة هویت ساکنان آنها نیست و چنین به نظر می رسد که هیچ تلاش آگاهانه و هدفداری به منظور هویت بخشی به آنها صورت نپذیرفته است. در این شهرها، بسیاری از نشان ها و نمادهای هویت فرهنگی یا به کلی از بین رفته اند و ...

در نیمه ی نخست دوره ی قاجار و به ویژه، بعد از وقوع جنگ های ایران و روس، توجه به ایران در آثار نویسندگان و شاعران آن دوره راه یافت و تأملاتی هرچند سطحی درباره وجوه تمایز «خود» از «دیگری» صورت گرفت.این وجه تمایز و تشخیص از تعریف محدوده ی جغرافیایی تا فرهنگ و تاریخ ایران را در برمی گرفت.توجه به جغرافیا و تاریخ زمینه ای برای مباحث بعدی روشنفکران، و باعث شکل گیری دوره ای نوین در تاریخ فرهنگی کشور شد...

پدیده چند بُعدی جهانی شدن که به عنوان مهم ترین عامل تحولات حوزه های مختلف زیست بشری در آستانه هزاره سوم مطرح شده، فرآیند فشردگی فزآینده زمان و فضا و ایجاد جامعه جهانی واحد می باشد. این پدیده اگرچه دارای مبانی نظری تاریخی بوده، ولی در واقعیت نتیجه گسترش عقل-گرایی، سرمایه داری و ظهور نوآوری های فناوری ارتباطات و سازمان های بین المللی می باشد و قدمت علمی آن را می توان بعد از دهه 1960م دانست. فرهنگ ...

         مطالعه حاضر به بررسی رابطۀ میان فرایند جهانی شدن و هویت ملی در بین دو گروه قومی عرب و لر در ایران پرداخته است. چارچوب نظری تحقیق برگرفته از آرای گیدنز درباره فرایند جهانی‌شدن و هویت است . برای آزمون فرضیه‏ها770 زن و مرد بین سنین 15 تا 64 سال از دو گروه قومی به شیوه نمونه­گیری تصادفی چند مرحله­ای انتخاب شدند. نتایج به دست آمده در سطح تحلیل رگرسیونی چند مرحله­ای برای کل جمعیت سبک ­های مو...

میهن دوستی و ناسیونالیسم در دو سر طیف دلبستگی ملی با تعاریف، جهت­گیری­ها و پیامد­های متفاوت قرار می­گیرند. در این مقاله سعی شده است با توجه به نظریه­هایی که در زمینۀ دلبستگی ملی مطرح است، این مفهوم از منظر دیگری مورد بررسی قرار گیرد. هدف اصلی این مقاله توضیح دلبستگی ملی به معنای پیامد ارزیابی مثبت افراد از هویت ملی­شان و مفهوم­سازی آن در دو شکل ناسیونالیستی و میهن دوستانه است. شکل ناسیونالیستی ...

مساله هویت، عمری به درازای حیات و خلقت آدمی دارد. در واقع انسان تنها موجودی است که بدون درک از چیستی و کیستی خود نمی‌تواند حیات و تداوم داشته باشد. با این حال همواره در سایه روش‌های مختلف تبیین این مفهوم است که می‌توان سخنی از هویت ملی به میان آورد. هویت‌ها، به مثابه شالوده‌ها و سازه‌های اجتماعی در فرایند شالوده‌ریزی یا سازه‌گرایی اجتماعی باز تفسیر و همواره در سایه بازتفسیرها از روش‌های مخت...

توسعه­ی علوم انسانی و به­طور اخص توسعه­ی علوم اجتماعی پروژه‌ای است که اولین قدم آن پرداختن به مفاهیم بنیادی و تعاریف و تعابیر موجود از آن­هاست. ما در این مقاله با مطالعه­ی دقیق و مقایسه‌ای تعاریف و تعابیر مختلف از مفهوم «هویت ملی» میان متفکران و اندیشمندان متأخّر ایرانی، به یک دسته‌بندی جامعه‌شناختی از این تعاریف می‌رسیم که می‌توان از آن در تحقیقات آتی مرتبط با مفهوم «هویت ملی» بهره برد. در...