از بررسی اجمالی سوره های قرآن چنین بر می آید آیات زیادی بر پیامبر اسلام نازل گردیده که دارای ساختاری روایی - تصویری اند؛ به عبارت دیگر ویژگی های تصویری و تجسمی آیه ها، هم تراز جنبه های دیگرزبانی با تصویرسازی، ذهن خواننده را برای دریافت پیام  آیات آماده می سازند. تصویر حرکت ابرها، ظهور روشنایی، پایان تاریکی، لرزش زمین، گریختن مردمان، شکافتن آسمان، خروج محتویات از زمین، حرکت کشتی ها بر روی دریا، ...

جامعه دوران کنفوسیوس مشحون از درگیریها وجنگهای ایالات چین باستان با یکدیگر، آشفتگی و نابسامانی روابط خانوادگی، ناامنی، رقابت، ستمکاری، ضعف حکومت و فساد اخلاقی بود. کنفوسیوس برای اصلاح این وضع، جامعة سر مشقی را مطرح کرد که خاقانهای باستانی (واسطوره ای) «یائو»، «شون» و «یو» درهزاره سوم قبل از میلاد ایجاد کرده بودند و یکبار دیگر در اوایل سلسله «چو» توسط شاه «ون» و فرزندش «وو» در تاریخ چین باستان م...

توجه به گذشته و بازآفرینی واقعیت ها از جمله مواردی است که قرآن در راستای هدف هدایتی خود بدان پرداخته است. آفرینش آسمان ها و زمین ، آفرینش انسان ، داستان حضرت آدم و حضرت حوّا ، بیان سرگذشت پیامبران و اقوام و ... از جمله مسائلی است که قرآن به صورت گزینشی و در بیشتر موارد به شکل جزئی به آن ها پرداخته است. آگاهی کامل و جامع نسبت به چنین مواردی از دیرباز در ذهن هر انسانی و از جمله مفسران قرآن شکل گرف...

آیاتی که در قرآن کریم دربارة مقام و منزلت حضرت مریم (س) نازل شده است، در ادبیات عرفانی بازتاب گسترده ای یافته است. از دیدگاه عرفا، شفقّت بر خلق از جمله ویژگی های برجستة اولیا است و آرزوی مرگ کردن حضرت مریم (س) نه به دلیل ترس از ملامت خلق، بلکه به سبب شفقّت او بر آدمیان بود تا به سبب نسبت دادن اتّهامات ناروا به آن حضرت، گرفتار عقوبت نشوند. حضرت مریم (س) به سبب مخالفت با هوای نفس و صبر در برابر سختی...

در این نوشتار تحول سیمای «ایزد وای» و تکامل دلالت های مفهومیِ منسوب به وی مورد بررسی واقع شده است. ابتدا «سیمای وای» در اساطیر هند و ایرانی وارسی شده، و بعد چگونگی اخلاقی شدنِ این ایزد و دگردیسی او در منابع اوستایی مورد تحلیل قرار گرفته است. بعد از آن شرحی درباره ایزدان همسان با وای به دست داده می شود. یعنی از همسانی ها و تفاوتهای وای با ثواشه، رام و دیوهایی مانند استویدات سخن به میان می آید. شوا...

در کتاب مقامات الطیور، داستان شیخ صنعان، شاخه ای فرعی یا داستانی در میان داستان است که ضمن بیان توجّه عطار به شیوه­ی داستان در داستان؛ پیوندی از داستان مثال با قهرمان های انسانی و تمثیل با شخصیّت های حیوانی  را در کل منطق الطیر به نمایش می گذارد. از دیگر سوی، در محتوا، همان محتوای بخش پرندگان، یعنی هفت وادی سیر و سلوک را به دیگر زبان نقل می کند. این داستان؛ یعنی شیخ صنعان (صنعا، سمعان) پیوندهای ...

عبدی بیک شیرازی، شاعر، حکیم و دبیر شاه طهماسب صفوی که در سیاق و ترسل با کفایتی تمام عهده دار منصب استیفا بود، از نظیره پردازانِ نظامی گنجوی به شمار می رود که در جواب «خمسة» او به سرودن سه خمسه پرداخته است. «هفت اختر» نیز یکی از مثنوی های اوست که در قفای «هفت پیکر» سروده شده است. این گفتار ضمن مقایسه و بررسی مشابهت ها و مباینت های این دو اثر، از حیث محتوا و ساختار، نشان می دهد که عبدی بیک با تبحّر...

تحلیل عناصر داستانی در هفت گنبد نظامی گنجوی*   یوسف گل پرور1 دانشجوی دکتری دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) دکتر محمّدحسین محمدی استادیار دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین چکیده شناختن اندیشه های اخلاقی و تعلیمی بزرگان ادبی جز با مطالعه آثار به جا مانده از آنان امکان پذیرنیست. اندیشه های بزرگان ادبی و شعرا، گاه در پرده نثر نمایان است و گاه در میان نظم. نثر یا نظم، گاه شکل داستانی به خود...

          هدف ارزیابی و تحلیل محتوای کتاب هدیه های آسمان بر مبنای ‌تفکر انتقادی لیپمن در سطوح (تجزیه و تحلیل، ترکیب، ارزشیابی و توضیح) است. روش تحقیق توصیفی-  تحلیلی از نوع تحلیل محتوا می باشد. جامعه آماری کل کتب هدیه‌های آسمان است که شامل کلیه کتابهای دوم تا ششم تحصیلی است که کل‌کتابها بعنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات (چک لیست) محقق ساخته بر اساس مولفه‌های لیپمن با روایی صوری م...