در سال­های اخیر، نتایج سرشماری­ها ظهور روند جدید مهاجرت داخلی با عنوان مهاجرت معکوس در ایران را نشان می­دهد. جهت شناخت و تحلیل بهتر مهاجران معکوس، 12100 مهاجر معکوس در زمینه تعیین کننده­ها و علل مهاجرت با 23700 مهاجر کلان شهری حاصل از نمونه دو درصد سرشماری 1390 مورد مطالعه تطبیقی قرار گرفته­اند. باتوجه به ویژگی­های طبیعی و زیست-محیطی متفاوت روستاها و نیز وضعیت زیرساختی، اقتصادی، تجاری و سیاسی م...

عدم توان پاسخگویی محیط شهری به مسائل ناشی از تحولات شتابان شهرنشینی، موجب شده تا حریم کلان شهر تهران دائماً در معرض هجوم کاربری های شهری قرار گیرد. جمعیت سکونتگاه های حریم شهر در فاصله سال های 1365 تا1385 ، حدود 200 درصد افزایش یافته در حالی که جمعیت تهران در این فاصله زمانی حدود 30 درصد افزایش یافته است. به تبع تحولات جمعیتی، تحولات کالبدی در محدوده حریم، نسبت به شهر تهران از شدت بیشتری برخوردا...

موضوع این مقاله شناسایی ذی‌نفعان کلیدی، منافع، منابع قدرت و نحوة تعامل آنان در فرآیند سیاستگذاری طرح جامع تهران (1386) است. رویکرد این پژوهش، رویکرد حکمروایی شهری بوده که در آن امکان حضور ذی‌نفعان مختلف در فرآیند تصمیم‌گیری و دستیابی به منفعت جمعی فراهم می‌شود. مسئله این تحقیق با توجه به رویکرد مذکور، برهم خوردن تعادل قدرت میان ذی‌نفعان کلیدی در فرآیند تهیه، تصویب و اجرای طرح جامع بوده که ابعاد...

عدم تعادل و تمرکز شدید از جمله ویژگی های کشورهای جهان سوم است که این ویژگی معلول نتایج سیاستهای رشد قطبی به شمار می آید. جمعیت شهرها (اندازه شهرها)، به طور گسترده بین سکونتگاه های گوناگون با اندازه ها و الگوهای متفاوتی در مناطق مختلف توزیع شده اند. این الگوهای کاملا متفاوت، بیشتر روشنگر مناطقی است که رشد شهرها در آن به طور بی برنامه و با سیاست های نابرابر اتفاق می افتد. طی این روند معمولا بزرگت...

موقعیت کنونی، عوامل پدیداری، مسایل، ظرفیت ها و شرایط خاص پهنه های بافت فرسوده موجب شکل گیری گونه های متفاوت بافت های فرسوده شهری گردیده است. برخورد با هرگونه بافت فرسوده شیوه ای خاص می طلبد که متناسب با ویژگی های خاص پهنه مورد نظر باشد و به عبارتی بایستی مجموعه اقدامات و الگوهای مداخله به گونه ای صورت گیرد که حداکثرانطباق را با شرایط خاص هر محدوده مورد مطالعه داشته باشد؛ تا نه تنها موجب اصلاح و...

تحلیل تراکم شهری، راهی مفید برای مطالعه و شناخت نظام توزیع جمعیت و فعالیت است. برای جمعیت ساکن در شهر، تامین خدمات زیربنایی در صورتی از نظر افتصادی دارای توجیه کافی و کارایی لازم خواهد بود که آستانه تراکم شهری شناسایی شود. از طرفی دیگر، برنامه ریزان شهری می توانند با بررسی بازتاب های ناشی از سناریوهای مختلف توسعه، ساختار تراکم شهر را به گون های رقم بزنند که تاثیرات منفی توسعه به حداقل برسد. این...

مِدیریت شهری در ایران در وضعیت کنونی دچار مسائل و مشکلات جدی فراوانی است که اهم آنها را می توان به صورت نامشخص بودن جایگاه و هویت مدیریت شهری موجود به لحاظ پوشش عملکردی و جغرافیایی، فقدان عناصر و نهادهای منتخب شهروندان، وابستگی شدید و همه جانبه به حکومت مرکزی، تعارض سازمان ها و عناصر با یکدیگر و عدم قابلیت و انعطاف لازم در جهت سازگاری و ساماندهی مجدد مدیریت برای مواجهه با مسائل و مشکلات جدید خلا...

برنامه های میان مدت، بخشی از چارچوب کلان برنامه ریزی و مدیریت شهرها محسوب می شوند که به عنوان ابزاری برای پیوند میان برنامه های بلند مدت (طرح های توسعه شهری و برنامه های راهبردی) با بودجه های سالانه مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع ارتباط هم پیوند و مستحکم برنامه های توسعه شهری یکی از عواملی است که موجب توفیق این برنامه ها در عرصه عمل می گردد. در ایران، مطابق باماده 15 قانون نوسازی و عمران ش...

مدیران شهری که در عرصه توسعۀ شهری پیشتاز هستند، استراتژی‌های کلانی را دنبال می‌کنند تا در سطح جهانی مورد توجه قرار گیرند. بنابراین کانون توجه خود را به رویدادهای بزرگ ورزشی متمرکز می‌کنند. در این پژوهش، شهر تهران به عنوان کلان شهر ایران که دارای برنامه های توسعۀ راهبردی است، از جنبۀ توانایی میزبانی رویدادهای بزرگ ورزشی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت. روش پژوهش کیفی و ازنوع مطالعات اکتشافی است. ...

اصولاً بین دسترسی به امکانات حمل ونقل و توسعه ی نواحی شهری ارتباط متقابل و تنگاتنگی وجود دارد. دسترسی مناسب تر، گزینه های بیشتر جابه جایی و کاهش هزینه های حمل و نقل از جمله عوامل موثر در جذابیت و توسعه ی این گونه مناطق است. در نتیجه ایجاد دسترسی به حمل و نقل عمومی می تواند به عنوان فرصتی مناسب جهت توسعه و پویایی مناطق شهری و افزایش کیفیت نواحی شهری محسوب گردد. این مسئله در شهر تهران به لحاظ وجود...