در این پژوهش چهل و پنج نگاره از اژدها، در نگاره های سنتی و معاصرایران از قرن هشتم تا چهاردهم هجری از نظر تفاوت فضا های نگاره، نوع و نقش نمادین اژدها و ارتباط موضوعی آن با متون ادبی مورد بررسی قرار داده شد. تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است؛ روش گردآوری اطلاعات از طریق کتابخانه ای، منابع مکتوب و تصویری است و از شیوه استدلال، نشانه و معیاریابی به منظور ارزیابی فرضیه استفاده می شود. نتیجه حاصل از ا...

شاهنامه فردوسی از آن جا که سراسر، روایات کهن و اساطیری است و لبریز از نماد است این نمادها که در انواع گیاهی، حیوانی، ادبی و ... به کار گرفته شده اند، موجب گسترش معنا و قدرت تأثیر و ارتقای ارزشی شاهنامه شده اند. شاید بتوان یکی از دلایل کم نظیر بودن شاهنامه در ادبیات جهان را علاوه بر غنای اصل داستان ها از جنبه های نمادین و اساطیری، پرورش و گسترش هوشمندانه برخی از آن ها و جایگاه آن در غنای مطالب د...

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه،اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): تخیل فقط ساخته و پرداخته ذهن انسان است بدون آنکه تاثیری از محیط اطراف خود بگیرد ؟ ذهن انسان از سرآغاز پیدایش بشر همواره تصوراتی را در ذهن پرورانده است که وجود خارجی نداشته و فقط در درون یک فرد یا افرادی بوجود آمده است. اساطیر بهترین گزینه برای ظهور تخیلات بودند. این تصورات گاهی متاثر از اعتقادات و رسوماتی بود که از گذشته ب...

یکی از مباحثی که در ادبیات، امدروزه مدورد توجده قدرار دارد، مبحث آرکی تایپ است. این بحث به وسیله کارل گوستاو یونو ومکتب مردم شناسی تطبیقی دانشگاه شیکاگو مطرح گردید و در ادبیات راه یافته است. ناقدان ادبی ضمن مطرح کردن مباحثی از قبیل آنیما، آنیمو ، سایه، نقاب، تاریکی، شب، آب، دایره، اعداد و... به کند وکاو ضمیر ناخودآگاه جمای راه یافته و به تحلیل و نقد و بررسی هر اثر و خالق آن می پردازند. بدیهی اس...

نماد یکی از اصطلاحات رایج در حوزۀ علوم انسانی است و همواره در تحلیل‌های مربوط به مردم‌شناسی، روان‌کاوی، ‏هرمنوتیک و ادبیات به مثابۀ مفهومی بنیادین به شمار می‌رود. به همین سبب، بحث دربارۀ جایگاه، اهمیّت و سازِکار ‏درونی نماد در حوزه‌های متفاوت از شأن خاصی برخوردار است. با وجود این، تا جایی‌که نگارنده کاویده است ‏پژوهشی که به طور مستقل موضوع نماد را از چشم‌انداز پدیدارشناسی بررسی کرده باشد به چشم ن...

سنایی غزنوی مبتکر سبک نمادگرا در ادبیّات عرفانی فارسی است. خلاقیّت او در نمادپردازی، به‌ویژه در حوزۀ نمادهای قلندری و اسطوره‌ای و تلفیق عناصر ژانرهای مختلف، پس از او موردپسند و مقبولیّت فراوان شاعران قرار می‌گیرد. نماد، افزون بر گسترش ظرفیّت زبان و ممکن­ساختن بیان معانی عمیق عرفانی، در زیبایی‌آفرینی متون ادبی نیز تأثیری فراوان دارد. این جستار تلاش می‌کند با تحلیل سبک نمادگرای سنایی در دیوان او، نقش...

نماد یکی از ابزارهای شناخت و بنیادی ترین روش بیان است که موجب آشکار شدن مفاهیمیمی گردد که به شکل دیگری قابل بیان نیستند و به همین سبب درحوزة مفاهیم دینی کاربرد بسیاردارند. سنت های دینی بشر سرشار از اسطور ههاست و در این قلمرو تنها با زبان نمادین م یتواننمادی « بلندی » ، سخن گفت و به عبارت دیگر نماد زبان اسطوره است. در حوزة نمادهای دینییکسان دانسته شده و ذهن انسان را « ارزش » است که از دوران بشر ...

چکیده در روند تکامل بشر زندگی انسان همواره با مصائب و مشکلاتی مواجه بوده که، درست یا نادرست، برای قرارگیری آن در مسیر مستقیم ،سعی در به کارگیری و تسخیر نیروهای فراتر را داشته است. چنانچه در گیرودار تقدیر ، با گونه های رفتاری ، زمینه ساز نقش بستن تصاویر ذهنی (خواسته ها و اهداف) میان فراز و نشیب می گردد ،بدین معنا که این فراز به افکاری مثبت و نیک اندیش و خیرخواه دلالت می کند و نشیب بر افکاری منف...

در این پژوهش که به شیوه توصیفی – تحلیلی صورت پذیرفته و جمع آوری اطلاعات در آن به روش کتابخانه ای و میدانی انجام شده است و هدف آن بررسی علمی، نشانه های تصویری ایران از منظر اسطوره شناسی می باشد، در حدود سی نشانه تصویری ایران مورد تحلیل قرار گرفته است و این تحلیل؛ با تأکید بر جنبه های بصری و محوریت اسطوره شناسی بوده است. اسطوره ها دارای زبانی و بیانی نمادین هستند و باید از آنها رمزگشایی کرد و ...

چکیده حیوان یکی از ویژگی های مهم دوران جاهلی می باشد که ادامه زندگی به آن بستگی دارد و این به خاطر ساده بودن محیط صحرائی آنهاست که بر چگونگی افکار و اندیشیدن و خیال آنها تأثیر گذاشته است. هنگامی که شاعر جاهلی قصیده ای را می سراید به مظاهر طبیعتش می اندیشد و سعی دارد وجه شباهت ظاهری و حسی بین امور طبیعت پیدا کند، مهم ترین این مظاهر حیوان است که همواره همدم و همراه شاعر جاهلی در طول سفرهایش م...