واژه یا تصویر یک نماد است که متضمن چیزی در ماوراء معنای آشکار و مستقیم خود باشد. نماد دارای جنبه ای وسیع تر و ناخود آگاه است که هرگز نمی توان به طور دقیق آن را تعریف کرد. برخی نمادها براساس اصل نسبیت فرهنگی سیر تحول تاریخی خود را در ایران طی کرده و باقی مانده اند که از میان این دسته از نمادها می توان نمادهای شیعی را نام برد که هر زمان مفهوم خاصی را در قالب فرهنگ دوران ارائه نموده است. ایران از ...

ضرب المثل ها از اندام های اصلی و اساسی هر زبان و یکی از کهن ترین تراوش های ذهن و اندیشه نیاکان ماست که ریشه در آداب و سنن ملی و قومی جامعه دارد و بدون شک گردآوری، مطالعه و بررسی آن از دیدگاه نماد و نشانه شناسی، یکی از راه های شکوفایی حیات فرهنگی و هنری یک سرزمین و کشف مفاهیم مشترک وتشابهات بین فرهنگی است. این مقاله گزارشی است از یک پژوهش کتابخانه ای و اسنادی که ضرب المثل های رایج در کرمان را با...

در این مقاله عناصر هویت بخش شهری استان تهران در سفرنامه ها مورد مطالعه قرار می گیرد و محوریت بر نمادهای شهرسازی و معماری خواهد بود. از سویی، بازنمایی نمادین شهر اهمیت زیادی در هویت بخشی شهر دارد و از سوی دیگر، استان ها و شهرهای خاص مثل استان تهران و شهر تهران جایگاه نمادینی برای هویت کشور و انعکاس ایران معاصر داشته و در نقطه ای نزدیک تر به ایران امروز قرار دارد. با این نگاه بازنمایی ایران در سف...

شاهنامه فردوسی از آن جا که سراسر، روایات کهن و اساطیری است و لبریز از نماد است این نمادها که در انواع گیاهی، حیوانی، ادبی و ... به کار گرفته شده اند، موجب گسترش معنا و قدرت تأثیر و ارتقای ارزشی شاهنامه شده اند. شاید بتوان یکی از دلایل کم نظیر بودن شاهنامه در ادبیات جهان را علاوه بر غنای اصل داستان ها از جنبه های نمادین و اساطیری، پرورش و گسترش هوشمندانه برخی از آن ها و جایگاه آن در غنای مطالب د...

لازمة شناخت نمادهای شاهنامه، شناخت بستر و نحوة آفرینش و پیدایش نماد، اسطوره و حماسه است. نماد با ضمیرخودآگاه و ناخودآگاه روان آدمی در ارتباط است و سازندة زبان اساطیر، افسانه‌ها و حماسه‌هاست و زبان آثار اسطوره‌‌ای و حماسی نمادین است. مسألة اصلی در اساطیر ایرانی، سرشت دوگانة خلقت است و در جریان گذر از اسطوره به حماسه، نبرد دو نیروی نیک و بد در جنبه‌های مختلف هستی نمایان می‌شود و برخی از شخصیت‌ها ...

عمر ابوریشه( 1) با تکیه بر فرهنگ گسترده و میراث ادبی و انسانی توانست به جایگاهبالایی در شعر معاصر سوریه دست یابد. زبان شعری وی از سویی فاخر و استوار بود و ازسوی دیگر با بهره گیری از نماد و اسطوره راه رشد و پویایی را پیمود. او در سطح زماناسطوره ای نماند بلکه از آن وام گرفت و داستان اسطوره ای را با مسائل زمان حال درآمیختو با استفاده از تجارب، تخیلات و برداش تهای ذهنی اش فراتر از داستان اسطوره ای ...

دوزخ بنابر ادیان، جایی است در­­ جهان دیگر که گناهکاران را در آنجا به انواع عقوبت کیفر دهند. شرح این موضوع در قرآن کریم و روایات مربوط به معراج در اندیشه­­‌های اسلامی به تفصیل آمده است و بازنمود آن را نیز می‌توان در نقاشی اسلامی و به ویژه در نسخ خطی مصور ایرانی مشاهده کرد. یکی از نسخ مصوری که موضوع دوزخ به صورت گسترده در آن مورد تصویرسازی قرار گرفته ­است نسخه‌­ای از معراج‌نامه­، معروف به معراج‌ن...

این پژوهش در پنج فصل تنظیم شده است: فصل اول، در باره اوضاع جغرافیایی ، سیاسی، تاریخی ، نژادی و فرهنگی ایل بزرگ بویراحمد است. فصل دوم، ازمقوله کلی شعر و شاعری ، نخستین شعر و شاعر بویراحمد، کم و کیف شعر بویراحمد و شاعران معاصر ایل بزرگ بویراحمد سخن گفته و به بسط این موضوع پرداخته شده است. فصل سوم ، به بررسی گونه های مختلف شعر محلی بویراحمدی پرداخته شده استو فصل چهارم ، آرایه های ادبی موجود در اشع...

این پژوهش با عنوان «نمادشناسی در منطق الطیر عطار نیشابوری» به تبیین و تحلیل انواع و اقسام نماد در منطق الطیر می پردازد. نگارنده پس از تعریف نماد و تبیین اقسام آن در کتب ادبی به استخراج و تقسیم نماد در منطق الطیر پرداخته است. نمادهای ابداعی و مذهبی در منطق الطیر هر یک با 24 و 18 عنوان بالاترین بسامد را دارا هستند. بعضی از این نمادها مذهبی به حسب ظاهر مذهبی نیستند امّا به این دلیل که در قرآن کری...