هدف پژوهش: در مُهرهای مورد مطالعه، پوشش های سَر همان کلاه ها و تاج  کلاه های شاهان قاجاری است که در سکه ها قابل مشاهده است. این مقاله، با هدف جست وجوی تاثیرپذیری نقوش مُهرها از سکه ها و مدال ها به تحلیل و مقایسۀ تصاویر آن ها پرداخته می پردازد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، با ماهیت و روش تاریخی، توصیفی، و تطبیقی بر پایۀ منابع کتابخانه ای و میدانی به تطبیق نقوش مُهرها با سکه ها و مدال های دورۀ قاجا...

چکیده با تشکیل دولت صفویه (907- 1135ه.ق.) در گستره­ی جغرافیایی ایران، که به پایان یافتن پراکنده حکومتی و برقراری وحدت سیاسی در این کشور منجر شد، از آن پس جامعه­ی ایرانی تحت تأثیر گرایشات سیاسی و مذهبی این سلسله قرار گرفت. صفویان، سنّت­های حکومتی و فرهنگی قدیم ایران را تداوم دادند اما با ترویج مبانی اعتقادی شیعه­ی دوازده امامی به­عنوان مذهب رسمی، هویت متمایزی به مملکت و مردم آن بخشیدند که بخشی از...

بحث اصلی این مقاله بررسی وضعیت و خوانش کتیبۀ توغ های تاریخی منطقۀ کاشان به عنوان اسنادی از تاریخ، فرهنگ و هنر این منطقه است. امروزه توغ هایی نفیس با پیشینه ای چندصدساله در بسیاری از حسینیه ها، تکیه ها، زیارتگاه ها و مساجد شهرها و آبادی های منطقه نگهداری شده و در ایام عزاداری در میان دسته های عزادار برافراشته می شود. تزیینات توغ به طور عمده شامل کتیبه ها و نقوش گل و بوته و اسلیمی است. این تزیینا...

غزنویان در اواسط قرن چهارم هجری به قدرت رسیدند و بر نواحی گسترده­ای از هند، ایران، افغانستان و آسیای مرکزی تسلط یافتند. پادشاهان غزنوی توانستند با حملات مکرر به هندوستان ثروتی عظیم را به چنگ آورند و با این پشتوانه، برای نمایش اقتدار خود بناهای با شکوهی را احداث نمایند. بسیاری از متون تاریخی از شکوه و عظمت این بناها که عمدتاً در افغانستان امروزی قرار دارند، یاد کرده­اند. یکی از عوامل شهرت کاخ­های...

طی فعالیت میدانی نجات بخشی در بنای فضل بن سلیمان برای نخستین بار، در منطقه آوه از استان مرکزی، تعدادی بسیاری کاشی زرین فام با تاریخ قیدشده بر روی آن ها (684ق) به دست آمد. در راستای شناسایی بیشتر این هنر در منطقه آوه، از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی و با روش توصیفی- تحلیلی، نمونه هایی جهت بررسی و مطالعه انتخاب شدند. سؤالات اصلی پژوهش عبارت اند از: 1. عناصر اصلی تزیینی کاشی های زرین فام آوه ...

دوره قاجاریه یک بخش تاثیرگذار و مهم در تاریخ ایران محسوب می شود آثار معماری و هنری این دوره با تکیه بر سنت گذشتگان و ملهم از وقایع علمی- صنعتی- فرهنگی و اجتماعی عصر خود شکل گرفته ولی کمتر مورد پژوهش واقع شده است. کاشی سازی یکی از گرایشات تزیین در معماری ایرانی است و نقوش جزء جدا نشدنی از کاشی سازی ایرانی، دفتری بزرگ از باورها، روایتها و فرهنگ، ریشه در تاریخ کهن این سرزمین دارد. از آثار کاشی کار...

در دنیای امروز پرداختن به آثار حک شده بر سنگ به ویژه سنگ مزار، گویای فرهنگی غنی در دوره های مختلف تاریخی است . در پژوهش حاضر، تلاش شده، قابلیتهای سنگ سنگ مزار و میراث فرهنگی گذشته، با نگرش به نگاره و خط نگاره ها که در قالب رمز و راز بر سنگ نقش بسته، آشکار گردد. روشی که برای این کاوش ، در پیش گرفته شده، براساس تقدم نقوش (با الهام از نقوش انسانی و حیوانی، گیاهی، هندسی، خط و کتیبه) پدید آمده در طب...

سنگ مزارها را می توان یکی از آخرین نشانه های هستی و وجودی آدمی در این جهان دانست که هر یک گویای تاریخ زندگی، ایام شادکامی، روزگار ناخوشی و حرفه و پیشه متوفی به همراه آیات و اشعاری پورسوز و گداز از سوی بازماندگان برای عزیز از دست رفته می باشد. پژوهش پیش رو به مطالعه و بررسی نقوش به کار رفته در آرامستان های قدیمی دارالسلام شیراز، کوی گاله لار، بستک و بهشت زهرا قدیم بندرعباس می پردازد. علت انتخاب ...

اهمیت نقوش حیوانی از دیرباز در هنرایرانی قابل مشاهده است. این نقوش حیوانی گاه به­سبب کاربردشان از جنبه کشاورزی و تغذیه، به­عنوان نمادی از خدایان، سلطنت و یا عناصری از کائنات به­شمار آمده­اند. در میان نقوش­حیوانی، نگاره بزکوهی از اهمیت بسیار برخوردار است. این­نقش در دوران­باستان کارکردی بیش از یک­نقش تزئینی داشته، و نماد طلب­باران و برکت بوده­است. از عصرساسانی و سپس دوران اسلامی که اعتقادات وگرا...

در این رساله ضمن بررسی موقعیت جغرافیایی ، زیست محیطی فلات مرکزی در گذشته و حال ، پیشینه مطالعات باستاشناسی ، تطور فن سفالگری ، به برسی نقوش سفالها از آغاز تا عصر مس و سنگ ( اواخر هزاره چهارم قبل از میلاد ) می پردازد. در این بررسی ، تمامی نقوش سفالهایی که به وسیله کاوشگران و محققین منتشر شده و از لحاظ ظاهری قابل تشخیص و طبقه بندی بوده اند در چهار گروه نقوش هندسی ، گیاهی ، جانوری و انسانی به صورت...