هنر دینی با قرن ها سابقه در ایران در دوره قاجار جای خویش را به هنر مذهبی می دهد؛ این تغییر بزرگ نه چون همیشه در هنر رسمی و درباری که در هنر عامیانه تجسد می یابد. تغییر بستر اجتماعی هنر، برخاسته از روح ملتهب دوره ی قاجار است. ایران قاجاریه، نسبت به ادوار پیش از خود، ایران دیگری بود؛ پر از اشتیاق مردم برای دست یابی به آزادی، برابری، عدالت و غیره. این اشتیاق در زیر پوست اجتماع، سیاست، اقتصاد، فرهن...

دوران حکومت قاجار مصادف با شکل­گیری اندیشه ملی­گرایی در جهان بهتأثیر از انقلاب فرانسه بود. وقوع انقلاب مشروطه، بازتاب ورود این اندیشه­ها به جامعه ایران بود و ایرانیان که در نظام استبدادی، بندگان پادشاه به شمار می­آمدند، خواستار حقوق ملی و شهروندی شدند. مفهوم ملت پس از ورود به ایران در تقابل با تفکرات مختلف، به اشکال متفاوتی تعبیر شد. این مقاله، گوناگونی برداشت از مفهوم ملت را در میان اقشار مختل...

چنان که از عنوان رساله حاضر بر می آید، کاشی نگاره ها و تصاویر موجود در کاشی کاری خانه های دوره ی قاجار شهر شیراز به لحاظ نظام نشانه ای تصویری با ادراک زیبایی شناسانه بررسی شده است. در این رساله کاشی ها از نظر ماهوی- تکنیک و شیوه های ساخت و اجرای نقوش و نحوه ی رنگ آمیزی- و از نظر کاربری و پیوندی که با ادبیات (نظام نشانه ای کلامی) دارد در حوزه ی هنر عصر قاجار مورد بحث قرار گرفته است. بسترهای سی...

دیوارنگاره ها و یا به عبارت بهتر، نقاشی های دیواری، از جمله مهم ترین آثاری هستند که می توانند در باستان شناسی دوره اسلامی ایران، مورد توجه و مطالعه قرار بگیرند. دیوارنگاری، هنری است که در ایران قدمتی دیرینه دارد و ما از زمان صفویه شاهد توسعه و تحول آن در ایران هستیم. به دلیل کمی دیوارنگاره های باقی مانده معمولاً تصور می شود، هنر تصویری و نقاشی در ایران محدود به نقاشی ها و تصاویر موجود در کتب خطی...

چگونگی بهره گیری از ویژگی های تصویری هنر قاجار مهمترین مسأله در پی ریزی این تحقیق بوده است. چرا که هنرمندان همواره در پی کشف راههای جدید و نیز منابع گوناگون جهت دستاویز قرار دادن خلق آثار جدید بوده و هستند. بویژه در دوران معاصر در پی کسب هویت ملی، جستجو و تحقیق در ادوار مختلف هنری این سرزمین دغدغه بسیاری از هنرمندان و نقاشان بوده است.

چکیده: با دقت در تاریخ سفرنامه ها متوجه می شویم که سفرنامه نویسی از دیرباز مورد توجه بوده و سفرنامه های زیادی در دوران اسلامی و بعد از آن به وجود آمده اند، اما دوران صفویه و دوره ی بعد از آن یعنی قاجاریه از دوره های درخشان سفرنامه نویسی به شمار می رود. در این دوران اروپاییان با انگیزه های سیاسی، اقتصادی، دینی و ... به ایران سفر می کردند و در مقابل آنان؛ ایرانیان نیز با انگیزه هایی تقریباَ مشاب...

چکیده : ورود ایران به عصر جدید و آشنایی با دستاوردهای جدید غرب همراه با شکست های نظامی و سیاسی، ایران را وارد دورانی کرد که نتیجه آن رویارویی میان سنت و مدرنیته بود. این رویارویی همه ی جامعه را در اشکال مختلف در برگرفت. جامعه ی عصر ناصری (1264-1313هـ.ق) از مردمی با افکار و اعتقادات کهن و سنتی شکل یافته بود که پایبند به آداب و رسوم سنتی و آبا و اجدادی خود بودند. از سویی در دنیای غرب تحولات سیاس...

در مقاله پیش رو بر اساس نظریه گفتمان در آراء لاکلا و موفه، تأثیر گفتمان مشروطیت بر هنجارهای تصویری عصر قاجار در سه دوره تاریخ ایران مورد مطالعه قرار گرفته است .دوره اول سلطنت ناصرالدین شاه (1313-1264 ه.ق)، دوره دوم سلطنت مظفرالدین شاه (1324-1313ه.ق) و دوره سوم سلطنت محمد علی شاه و احمد شاه (1344-1324 ه.ق). در دوره اول شکل گیری گفتمان پیشامشروطیت با مفصل بندی قانون و دال هایی چون «عدالت»، «آزادی...

در مقاله حاضر دیوارنگاری شهر تهران در دوره معاصربه لحاظ تغییرات کیفی و بنیادین مورد مطالعه قرار گرفته است. دیوارنگاری شهری در تهران با تغییرات ساختارشهری و روند مدرنیزاسیون در دوره پهلوی شکل گرفت. عموم دیوارنگاره ها ی این دوره رویکردی صرفاً تزیینی دارند، اما آثار این دوره علی رغم تکنولوژی مناسب از هماهنگی با مخاطب برخوردار نمی باشند. با پیروزی انقلاب، دیوار نگاری در فضای عمومی شهر گسترش چشمگیری ...