گلِ بکاولی افسان ه­ شهزاده تاج‌الملوک است که پس از فراز و نشیب‌های بسیار با بکاولی ازدواج می‌کند. اصل داستان هندی است که در شبه قاره از شهرت فراوانی برخوردار است. این افسانه عاشقانه را شیخ عزت الله بنگالی، متخلص به امامی برای نخستین بار در سال1134 از هندی به نثر فارسی درآورد. این منظومه فارسی تاکنون در ایران معرفی و چاپ نشده‌است. گزارش و تحلیل ما براساس نسخه خطی کتابخانه خصوصی صهیب ارشد در پاکست...

چکیده:مناظره ی کدو بن و چنار یکی از زیباترین، دلنشین ترین و مشهورترین مناظره های ادب فارسی است که از قرن پنجم هجری به بعد حکم مثل سایر را در زبان فارسی پیدا کرده است. موضوع این مناظره، بحث و گفتگوی میان بوته ی کدویی چند روزه، پر مدعا و خام با چناری پر سن ، استوار و مجرب است که در قالب قطعه و در پنج بیت در بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف سروده شده است. این قطعه با اندک تفاوتی در دیوان ناصر خسرو...

یکی از نگاشته‌ها در ارتباط با مناظره و گفتگوی علمی، رسالۀ مناظرۀ علامۀ بحرالعلوم با یهودیان ذوالکفل است. اصلِ رساله به زبان عربی است که توسط شاگردان مرحوم بحرالعلوم تدوین و نگارش یافته و سپس توسط آیت‌اللّه محمدکاظم هزارجریبی به فارسی برگردان شده است. دست‌نوشت عربی و فارسی این رساله توسط خانم دکتر زابینه اشمیتکه (استاد آلمانی اسلام‌شناسی) و آقای رضا پورجوادی تصحیح و در نشر میراث مکتوب چاپ و منتشر ...

لب­‌اللغه اثر شیخ محمودبن محمدامین لاهیجی، از نویسندگان سده­‌های یازدهم و دوازدهم هجری است. از زندگانی مؤلف اطلاع دقیقی در دست نیست. از تنها اثر بازمانده­‌اش چنین برمی‌­آید که وی مطالعه و بررسی کتاب­‌های معتبر لغات عربی و فارسی را از سال 1077 ق آغاز کرد و پس از 21 سال کار و تلاش، این اثر را به سال 1098 ق که مطابق با حساب جمل «لب‌­ا‌للغه» است، به پایان رساند. این کتاب شامل حدود 5200 لغت...

از گنجینه‌های شعر و ادب فارسی، فقط بخش اندکی تصحیح و چاپ گردیده و بخش عظیمی همچنان در گوشۀ کتابخانه‌ها به فراموشی سپرده شده است. خالق یکی از این نسخه‌های خطی شاعری گمنام به نام میریوسف (محمد یوسف) والهی قمی متخلص به «والهی» است که در نیمۀ دوم قرن دهم و ربع اول قرن یازدهم هجری می‌زیست. این شاعر از مربیان شعر و ادب فارسی به شمار می‌آید و یکی از شاعران، تصنیف‌سازان و موسیقی‌دانان توانای عهد صفویه ...

میرعسکرعلی عاقل‌خان رازی (1108ق) شاعر، نویسنده، مورخ و صاحب‌منصب فارسی‌زبان هند، در اورنگ‌آباد دکن متولد شد. او مثنوی شمع و پروانه را که به «پَدْماوَت» و «سوزوگداز» نیز شهرت ‌دارد و از منظومه‌های عاشقانه‌ای است که به ستی‌نامه‌ها معروف‌اند، در سال ۱۰۶۹ق سروده‌ است. در این مقاله، عاقل‌خان رازی و تنها نسخۀ‌ خطی موجود در ایران از مثنوی او که دومین ترجمه به زبان فارسی از «پَدْماوَت» ملک‌محمد جائس...

تاریخ مناسبات تاریخی ایران و کره، دارای پیشینۀ چندان طولانی نیست و اگرچه محققّان دو کشور و شرق‌شناسان در این باره پژوهش‌هایی انجام داده‌اند، پرسش‌هایی چند دربارۀ این روابط هنوز بی­پاسخ مانده است. با انتشار منظومۀ «کوش­نامه» که روایت پیش از اسلام روابط ایران و کره را نشان می‌دهد، دریچه­ای نو بر روی محققّان گشوده و مشخص شد که سابقۀ مناسبات این دو کشور به دوران پیش از اسلام بر می‌گردد. در این کتاب ن...

هدف از رفع اعوجاج غیر خطی اسناد، جبران اعوجاج صفحه و مسطح کردن اسناد تصویربرداری یا اسکن شده است به نحوی که این اسناد توسط سیستم ocr، قابل خواندن باشند. اغلب کارهای انجام شده در زمینه رفع اعوجاج غیر خطی تصاویر متن مربوط به اسناد و متونی است که به زبان های لاتین می باشند. در این پایان نامه الگوریتمی جدید جهت رفع چرخش سه بعدی در تصاویر اسناد فارسی پیشنهاد شده است. در الگوریتم پیشنهادی ابتدا پیش پ...

پیوند دیرین میان ایران و هند و رواج زبان فارسی در هند بی­نیاز از بحث است. آثار بسیاری به زبان فارسی در زمینه­های مختلف در هند پدید آمده که امروزه به صورت نسخه­ی خطی زینت­بخش کتابخانه­های مختلف جهان است و تصحیح و چاپ آنها ضرورتی است انکارناپذیر. از جمله­ی این آثار، مرقّعی است منحصر بفرد موسوم به ابنیه­ی هند، در چند برگ معدود در دانشگاه اوپسالای سوئد، در معرفی چهل و پنج بنای کهن در بناهای احمدآباد...