نقوش تزیینی از اواخر قرن هفتم ه.ق. توسط نگارگران ایرانی به شکل متفاوتی در کتب‌ ادبی مصور به کار رفت. این شیوه جدید تذهیب طی قرن نهم ه.ق. تحت تأثیر تیموریان به تدریج فراگیر شد. تذهیب به کار رفته در مهمترین نسخ ادبی قرن نهم و دهم شاهنامه‌ بایسنقری و شاه‌تهماسب نیز نشانگر پیوندهای هنر کتاب‌آرایی میان دو دوره است و وجوه ممیزه آنها زمینه خوبی برای مطالعه ایجاد می‌کند. در این پژوهش با استفاده از مناب...

قرون هفتم تا نهم هجری قمری از دوره های مهم تاریخ هنر ایران است که در آن بسیاری از هنرها به پشتوانه دوران قبل از خود (سلجوقیان و خوارزمشاهیان) دستخوش تحولات چشمگیری شده اند. یکی از هنرهایی که در این دوره بسیار مورد توجه بوده، هنر گچبری است که آثار بسیار زیادی از آن به جای مانده است. استفاده از گچ در تزئینات معماری این قرون به سرحد کمال رسیده و با برجستگی بیشتر و طرح های پیچیده تر اجراء شده است. ...

مولانا حسین واعظ کاشفی سبزواری یکی از نویسندگان ذی فنون فارسی در قرن نهم هجری است. این نویسنده در بیش تر شاخه های علوم و شبه علوم روزگار خود متبحّر و صاحب تألیف بوده است. یکی از مهم ترین آثار او، فتوت نامه سلطانی، از آثار ارزشمند ادبیات عامیانه تصوف به شمار می رود. محمدجعفر محجوب این اثر را بیش از چهل سال پیش بر اساس دو دست نویس ناقص تصحیح کرده و، بر همین مبنا، به دلیل نقص و شمار اندک دست نویس ه...

کبوتر پرنده ای نام آشنا و دوست داشتنی است که در بین مردم و در متون علمی و ادبی بازتاب فراوانی داشته است. از کتاب هایی که از کبوتر در آن ها نام برده شده است، می توان کتب لغت، جانورشناسی، پزشکی قدیم، افسانه ها و خرافات عامیانه را نام برد که از این موارد که بگذریم نقش این پرنده را در عرصه ادبیات فارسی می توان پر رنگ یافت. از میان پرندگانی که در نظم و نثر فارسی در مضمون پردازی شاعران و نویسندگان مو...

دور? تیموریان حکومتهای کوچک وبزرگی ازشاهزادگان تیموری و ترکمانان آققویونلو و قراقویونلو درایران حضور داشتند. مشخصه ایندوره گرایش طبق? عوام به شاعری ست. همچنی قرن نهم را اغلب دور? تقلید و رکود ادبیات معرفی کرده اند. حمایت نهاد سیاسی از شاعران و کسب منزلت اجتماعی و از سوی دیگر دردمندی روحی مردم، زمینه را برای گرایش عوام فراهم کرد. در بررسی بیشتر این موضوع به مباحث عاطف? جمعی و همرنگی با جماعت اشا...

تحت تأثیر اقدامات تیمور در آسیا، مسیر خلیج فارس- خراسان در آغاز قرن نهم به مهمترین مسیر برای تجارت داخلی و خارجی ایران تبدیل شد. ضربات سنگین جنگهای تیمور بر مراکز اقتصادی و تجاری اردوی زرّین، شرق دریای سیاه، آسیای صغیر، سوریه، شمال هند و غرب ایران، جنگهای مکرّر با جغتاییان در آسیای مرکزی، و انتقال پایتخت به ماوراءالنّهر و خراسان، از جمله مهمترین این اقدامات بود. در نتیجه، حفظ و فعال کردن محور خلیج...

لیلی و مجنون یکی از مجموعه اشعار نظامی شاعر قرن ششم هجری و سپس توسط جامی شاعر قرن نهم هجری نوشته شده است. این شعر عاشقانه سرشار از عشق و رنج می باشد و در ادبیات آلمانی آثاری تاثیرگذار چون رنج های ورتر جوان اثر گوته نویسنده قرن هجدهم میلادی وجود دارند که در عصر طوفان و طغیان خلق شده اند. در موارد تطبیقی نتایج جالب در ارتباط با تفاوت ها و شباهت های آثار بدست می آید. هدف اصلی این کار بررسی تاثیرا...

 مرزبان‌نامه یکی از کتب مهم ادب پارسی و از جمله شاهکارهای نثر به شمار می‌رود، که با انشایی مصنوع و مزّین و در عین حال در اغلب موارد به طرزی ساده، بسیار فصیح و زیبا نگارش یافته است. این اثرِ ارزنده، توسّط مرزبان بن رستم بن شروین، یکی از شاهزادگان طبرستان، به گویش طبری به رشتۀ تحریر درآمده و در قرن ششم و اوایل قرن هفتم، به دست نویسنده و ادیب گرانقدر، سعدالدیّن وراوینی از لهجۀ طبریِ باستان به زبان فارس...

گفتارنوشت نامی است که در این پژوهش برای معرفی نوعی از نوشتار وضع شده است. گفتارنوشت پیوستاری است میان گفتار و نوشتار، ژانری است که در آن عناصر گونه گفتاری و گونه نوشتاری زبان در هم آمیخته شده اند. پیکره زبانی این تحقیق تعداری از متن های نثر عرفانی در محدوه زمانی قرن چهارم و پنجم هجری تا نیمه قرن هفتم است که در پنج لایه سبکی بررسی شده اند. محقق کوشیده است تا مختصات سبک شناسی گفتارنوشت را با استف...