این مقاله به بررسی و تحلیل ابعاد مختلف مفهوم تفرق سیاسی به عنوان بزرگ ترین چالش فراروی نظام های اداره و حاکمیت مناطق کلان شهری می پردازد. ابعاد مختلف این چالش در منطقه کلان شهری تهران در قالب مدلی سه وجهی شامل قلمروهای حکومتی و مدیریتی موجود در منطقه ، نهادها و سازمان های مختلف اثرگذار در اداره و حاکمیت و نیز ابزارها و منابع پشتیبان این نهادها موضوع بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی حاکی از وجو...

در دهه‌های گذشته در تهران، شاهد برنامه‌ریزی‌هایی بوده‌ایم که حاصل آن، ساخت اتوبان‌ها و ساختمان‌های مدرن است. با این‌حال بسیاری از عناصر مهم و ساختاری در منظر تهران محصول مستقیم این برنامه‌ریزی‌ها نیستند. مجموعه‌ای از عوامل طبیعی و فرهنگی درطول زمان منظر تهران را شکل داده‌اند. همچنین نحوۀ مشارکت و خواست شهروندان در شکل دادن منظر تأثیر گذار است. دُنی دلبَئِر و فرِدِریک پوزَن، استادان دانشگاه‌های ...

عدم تعادل و تمرکز شدید از جمله ویژگی های کشورهای جهان سوم است که این ویژگی معلول نتایج سیاستهای رشد قطبی به شمار می آید. جمعیت شهرها (اندازه شهرها)، به طور گسترده بین سکونتگاه های گوناگون با اندازه ها و الگوهای متفاوتی در مناطق مختلف توزیع شده اند. این الگوهای کاملا متفاوت، بیشتر روشنگر مناطقی است که رشد شهرها در آن به طور بی برنامه و با سیاست های نابرابر اتفاق می افتد. طی این روند معمولا بزرگت...

موقعیت کنونی، عوامل پدیداری، مسایل، ظرفیت ها و شرایط خاص پهنه های بافت فرسوده موجب شکل گیری گونه های متفاوت بافت های فرسوده شهری گردیده است. برخورد با هرگونه بافت فرسوده شیوه ای خاص می طلبد که متناسب با ویژگی های خاص پهنه مورد نظر باشد و به عبارتی بایستی مجموعه اقدامات و الگوهای مداخله به گونه ای صورت گیرد که حداکثرانطباق را با شرایط خاص هر محدوده مورد مطالعه داشته باشد؛ تا نه تنها موجب اصلاح و...

سرزمین­های شهر محور، برآیندی از روابط عملکردی و کالبدی است. گسترش روز افزون این روابط منجر به پیچیده شدن ادراک هر یک از پدیده­های فضایی و برنامه ریزی منطقه­ای می­گردد. هدف از این پژوهش، بررسی چهار واژه پر کاربرد در مطالعات منطقه­ای (منطقه کلان شهری، شهر- منطقه، منطقه شهری عملکردی و منطقه شهری چند هسته­ای) با استفاده از روش تحلیل تطبیقی است تا بر اساس آن به تبین ماهیت هر یک از این پدیده­ها، با ت...

در دهه های اخیر در تقابل با نظام شهری سنتی مفهوم شهرالکترونیک مطرح شده است. این مفهوم سعی دارد تا چشم انداز جدیدی از جوامع شهری ارائه دهد که فارغ از مشکلات و معضلات شهر سنتی خواهد بود. در یک شهر الکترونیک تمام خدمات مورد نیاز از طریق شبکه های اطلاع رسانی تامین می شود. و به این ترتیب دیگر نیازی به حرکت فیزیکی شهروندان برای دسترسی به خدمات دولت و نهادهای خصوصی نیست. نظام شهری ایران نیز به دلیل گذ...

افزایش کیفیت محیط شهری گامی بلند به سوی ارتقای رضایت شهروندان است. یکی از ابعاد شایان توجه در افزایش کیفیت محیطی ارتقای آسایش بصری است. آسایش بصری بازتابی از کیفیت زندگی، آرامش و رفاه شهروندی است؛ بنابراین، هدف این تحقیق سنجش عملکرد مؤلفه های آسایش بصری در ارتقای کیفیت محیط شهری کلان شهر مشهد است که در این زمینه 14 مؤلفه کیفیت محیطی و 4 مؤلفه آسایش بصری، ارتباط این دو دسته متغیرها و وضعیت آن ها...

در شهرهای قدیمی تعیین همه استاندارد ها و تناسبات فضاهای شهری، معماری، فواصل و اندازه عمده معابر بر مبنای حرکت عابر پیاده و نیازهای وی بودند. در همه امور مربوط به طراحی ساختمان ها و فضاهای شهری انسان محوری حاکم بود. بعد از انقلاب صنعتی، به تدریج ماشین در زندگی انسان پدیدار شد. با گذشت زمان، در پی عدم توجه به انسان در فضاهای شهری و تصمیم گیری های کلان، معضلاتی به وجود آمدند. علم شهرسازی نوین با ت...

رشد کلان شهر تهران در محیط پیرامونی، تحولات گسترد ه ای را در نظام اسکان جمعیت و استقرار فعالیت در نقاط روستایی و محیط طبیعی آن به همراه د ارد. با برون فکنی جمعیت و فعالیت به خارج از مرزهای رسمی تهران، روستاهای پیرامونی از لحاظ اقتصاد ی، اجتماعی و کالبد ی به تدریج ویژگی های شهری کسب می نمایند و از این روستاهای تبد یل شد ه به شهر با عنوان نقاط پیراشهری یاد می شود. بنابراین مسئله اساسی، روند سریع ...

در شکل گیری سازمان فضایی شهرهای سنتی ایران همواره ارتباطی منطقی بین نقش فضاهای شهری و منظر آنها در مقیاس خرد و کلان برقرار بوده است. تعاریف مدرنیته و شکل گیری مناسبات نوین اقتصادی و اجتماعی منجر به ظهور کالبدی شد که ارتباط بین گذشته و حال فضاهای شهری را از هم گسست. این ناهمگونی به ویژه در بطن بافت های  تاریخی با مرکزیت مذهبی منجر به گسست های اجتماعی و فاصله گرفتن آنها از جریان توسعه شهری شد. از...