مکان گزینی سکونت و زندگی انسان شهری در شهرهای ایرانی با بستر طبیعی در ارتباط مستقیم بوده است. در شهرهایی که محور طبیعی در آن نقش بارزی ایفا می­کند، نقاط کانونی وجود دارد که حاصل برخورد جریان پرقدرت طبیعت و حضور نظم انسانی در ادوار مختلف تاریخی در آن محدوده است. این نقاط مرکز ثقل قلمرو ترکیب یافته از طبیعت و شهر را شامل می­شود و بالاترین ظرفیت را در توسعه کیفی شهر در سازمان فضایی آن دارد. هم­زما...

طراحی کرانة دریا، منظر ساحلی شهر را نظم بخشیده و کیفیت حسی و بصری آن را ارتقا می دهد. ساحل بخشی از هویت اکولوژیک شهرهای حاشیة دریا به شمار می آید، لذا سامان دهی و ارتقای منظر ساحلی یکی از اصلی ترین پروژه های اکولوژیکی شهر است. ساحل بندرعباس دارای قابلیت های فراوانی (همجواری با دریا و مجاورت با بازار اصلی شهر) جهت شکوفایی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی استفاده کنندگان این ناحیه است، اما به دلیل آن که...

گسترش شهرها و صنعتی شدن جوامع به همراه افزایش شهرنشینی علاوه بر تقلیل دسترسی به منابع آب قابل دسترس، سبب آلودگی منابع و افت کیفیت آن گردیده است. سالیانه حجم قابل توجهی مواد زائد و آلاینده وارد منابع آب می گردد، این درحالیست که بدلیل حجم زیاد این مواد، امکان خودپالایی منابع آبی وجود نداشته و چالشهایی را پیش روی برنامه ریزان شهری قرار می دهد. شهرها در هر سطحی که استقرار یافته باشند نیازمند تاسیسا...

امروزه هدف از ارزیابی کیفیت بصری منظر، تعیین و مشخص کردن شاخص ها و معیارهایی است که از طریق آنها بتوان مناظر را حفاظت، احیا، و یا بازسازی کرد. در واقع از این طریق می توان مناظری را که از لحاظ زیبایی شناختی مناسب هستند، حفظ کرده و در صورت لزوم مناظری را ترمیم و احیاء کرد. تجزیه و تحلیل روابط میان کیفیت بصری و ویژگی های ساختاری منظر روشی مؤثر در انجام تحقیقات ادراکی است. به طور کلی مطالعاتی که بر...

اکولوژی دانش پدیده‌های محیط و روابط میان آن‌هاست. علمی است که محیط را مجموعه‌ای از سیستم‌های پایین‌دستی می‌شناسد که در ارتباطی معنادار، سیستم بزرگ‌تری را پدید می‌آورند.  منظر اما، تلفیق گزیده‌ای از آن سیستم بزرگ‌تر با فهم ناظر از آن است. تفسیر آن، همچون قطعه‌ای از اکوسیستم پیش رو، چیز تازه‌ای است که انسان «آن» را می‌فهمد و «مقصودش» از بیرون را شکل می‌دهد. در این فرآیند، اکوسی...

در دهه‌های گذشته در تهران، شاهد برنامه‌ریزی‌هایی بوده‌ایم که حاصل آن، ساخت اتوبان‌ها و ساختمان‌های مدرن است. با این‌حال بسیاری از عناصر مهم و ساختاری در منظر تهران محصول مستقیم این برنامه‌ریزی‌ها نیستند. مجموعه‌ای از عوامل طبیعی و فرهنگی درطول زمان منظر تهران را شکل داده‌اند. همچنین نحوۀ مشارکت و خواست شهروندان در شکل دادن منظر تأثیر گذار است. دُنی دلبَئِر و فرِدِریک پوزَن، استادان دانشگاه‌های ...

طرح منظر فرهنگی، شخصیت منظر فرهنگی را به عنوان نقطه مبدأ برای تخمین گزینه‌های مداخله‌ای ممکن به کار می‌گیرد. پس از تبیین شخصیت منظر یک شهر نمی‌توان منظر آن را مطابق سلیقه شبیه شهر دیگری با شرایط متفاوت تغییر شکل داد. در شهر تهران با سنت‌های رفتاری ریشه‌دار ـ که عنصر مقوم اتحاد مراکز جمعیتی متعدد آنها به عنوان یک شهر بوده است ـ تبیین شخصیت منظر شهر براساس مبانی رفتارشناسی مردمی برای طراحی و مدیر...

ایستگاه های مترو به عنوان نقاط اتصال دو دنیای متفاوت (بافت شهری و شبکه زیرزمینی مترو)، نقش مهمی در منظر شهر ایفا می کند. این ایستگاه ها نواحی اطراف خود را از جنبه های کالبدی - عملکردی، حمل و نقل، مسایل اقتصادی و اجتماعی تحت تأثیر قرار می دهد. با این وجود به منظر شهری این نواحی که از عوامل مؤثر و تأثیرگذار در خوانایی شهر است، توجه کمتری شده است. این نقاط شاخص عملکردی، با تغییرات هدفمند در نواحی ...

پس از انتخاب تهران به عنوان پایتخت توسط «آغامحمدخان قاجار»، تحولات اساسی در ساماندهی و توسعه تهران به وجود آمد. محور این تحولات، کشف «خیابان» به عنوان فضایی قابل سرمایه گذاری در عرصه های مختلف بود. ایجاد احساس مطلوبیت هرچه بیشتر در شهر که با زیبایی خیابان رابطه مستقیم دارد، به توسعه بیش از پیش خیابان ها منجر شد. تهران معاصر در چهار دوره تاریخی (قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم و جمهوری اسلامی) نگرش...