در این مقاله،به پژوهش درباره نظریه تشابه نزد آلبرتوس کبیر و توماس آکوئینی و تبیین آن پرداخته ایم .آلبرتوس با بهره بردن از فلاسفه مسلمان این نظریه را درغرب به عنوان رایی بین اشتراک معنوی و اشتراک لفظی عرضه کرد و بیشتر به بحث های منطقی پرداخت.اما توماس آکوئینی در آثار مختلف خود این روش را درمباحث کلامی و مابعدالطبیعی به کاربرد.نظر توماس در نظریه تشابه بیشتر ارائه طریقی برای تبیین چگونه سخن گفتن د...

منطق ابزاری برای کاهش خطای ذهن است و نقش عمده آن ایجاد هماهنگی و انسجام در ادراکات است. هر منطقی رابطه بین مقدمات و نتایج را ملاحظه می کند، لذا خصلت مشترک همه آنها دلالت است. دلالت امری حقیقی و دارای سه خصوصیت کلی انکارناپذیر، شمولیت و ثبوت می باشد. مناسبت داشتن یک کیفیت با کیفیت دیگر از جهتی خاص، که به هدف مشترک می انجامد را هماهنگی می گوییم. هماهنگی را به عنوان معیار صحت معرفی نموده و بنابرای...

بررسی تأثیرپذیری شاعران از متون دیگر، از جذّاب‌ترین مقوله‌های نقد ادبی است. شعر عزیزی از رهگذر تأثیرپذیری از قرآن و سرشار بودن از پشتوانه‌های قرآنی از عناصر و مناسبات بینامتنی فراوانی برخوردار است که با توجّه به رویکرد بینامتنیّت قابل مطالعه است. در این پژوهش با بهره‌گیری از روش تحلیلی-تطبیقی در صدد بوده‌ایم تا به بررسی وجوه همسانی و تأثیرپذیری عزیزی از قرآن کریم و چگونگی بازتاب واژه‌ها، تعبیرات، ...

جای‌نام‌ها مجموعه‌ای از واژگان هستند که از روزگارانِ گذشته برجا مانده‌اند. در این مقاله ضمن تعریفِ جای‌نام‌شناسی و انواع جای‌نام‌ها از دید زبان‌شناسی، به ارائۀ روشی زبان‌شناختی برای تحلیل ساختار واژگان و دسته‌بندی جای‌نام‌ها پرداخته شده است. یکی از قدم‌های بنیادین برای بررسی درزمانی و هم‌زمانیِ جای‌نام‌ها، بررسی آن‌‌ها از دیدگاه صرفی است. از آنجا که جای‌نام‌ها، به‌عنوان مقولات زبانی، درطول‌زمان در...

فرآیندهای «افزایش و کاهش معنایی» که نخستین بار از سوی صفوی (1379: 247) معرّفی شد، از جمله ابزارهای مناسب برای توجیه و تبیین بسیاری از پدیده‌های معنایی از جمله چگونگی شکل‌گیری معنی برخی ساخت‌ها و نحوة درک آنها از سوی شنونده است. عملکرد فعّال این دو فرایند در مکالمات روزمرة سخنگویان زبان باعث شده تا «افزایش و کاهش معنایی» به عنوان یکی از فرایندهای مهم معناشناختی و پدیده‌ای انکارناپذیر در مطالعة همز...

تفسیر عیاشی از مهمترین تفاسیر به ماثور شیعی است و شرح حال نویسنده و سرنوشت این تفسیر از نظر بحث و بررسی مبهم است لذا نویسنده با استمداد از متن تفسیر و سایر تحقیقاتی که درباره مولف و کتاب وی شده است به جستجوی از افکار و آر وی در خلال تفسیر پرداخته و از جهتی روش تفسیری او را بیان کرده است و به مناسبت به شرح و بیان موقع اجتماعی و علمی سمرقند و عیاشی پرداخته .

بررسی پیوستگی و مناسبت آیات یک سوره، یکی از ابعاد علم مناسبت است که مهمترین فایده ی آن آشنایی سریع با مفاهیم قرآن است. این نوشتار در ابتدا تعریفی از تناسب آیات قرآن را بیان داشته و به سپس کلیاتی را در باب تناسب مطرح می کند؛ از قبیل انواع تناسب آیات در قرآن کریم، فایده علم تناسب، روش های کشف اهداف و مقاصد سوره ها و... . سپس به بررسی پیوستگی آیات سوره چهل و هفتم قرآن می پردازد که به نام مبارک حضر...