یکی از مباحثی که در مسئله معاد شناسی فکر انسان را به خود مشغول کرده و از اهمیت ویژه ای برخوردار است، مسئله ی تجسّم اعمال می باشد. اگر چه سابقه طرح این بحث به عصر نزول قرآن بازمی گردد و حتی فیلسوفان یونان باستان نیز در این زمینه نظریه هایی داده اند ولی عنوان کردن آن به طور جدی در سده های اخیر ابتدا توسط شیخ بهایی و سپس شاگرد وی ملاصدرا صورت گرفت. ملاصدرا نقش مهمی در اثبات و تبیین این مسئله ایفا ن...

      در تفکر صدرایی و با توجه به اصول و مبانی فلسفی وی، کرامت انسان امری حقیقی و وجودی است، نه اعتباری و قراردادی و چون وجود ذومراتب محسوب می‌شود، پس کرامت نیز امری تشکیکی و دارای مراتب است. بر این اساس انسان ذاتاً دارای کرامت است، یعنی کرامت در نظام تکوین و با فطرت انسانی عجین و امری ثابت و لایتغیر بوده که به‌دلیل ویژگی‌هایی چون، عقل و خرد، نفخة روح و ... به انسان ارزانی شده است، اما انسان در ...

هستی از نگاه قران دارای اوصافی مانند هدفمندی، ذی‌شعوری، نظم، و قدسیت می‌باشد. درک هر یک از این اوصاف می‌تواند آثار قابل توجهی در تعامل با محیط زیست داشته باشد. افزون بر این میان انسان که مانند سایر اجزای هستی هدفمند آفریده شده است و طبیعت که در مسیری هماهنگ با سیر کمالی انسان در حرکت است، ارتباط معناداری حاکم است. بنابراین تعاملی نیک با محیط زیست، به معنای هماهنگ شدن با جریان هستی در مسیر تکوین...

دین مبین اسلام، در راستای نیل آدمی به کمال، به امور مختلف او توجه بسیاری کرده است. اقتصاد و مباحث مرتبط با آن یکی از این امور مهم است که تبیین و ترسیم آن، در قرآن­کریم و سیرۀ پیشوایان دینی(ع)، نمود گسترده­ای دارد. با توجه به پیدایش مکاتب مختلف اقتصادی، که عمدتاً مبتنی براصالت سرمایه و سود هستند، امروزه توجه به این نوع مباحث در دین اسلام بیش از همیشه ضروریست. بنابراین در این مقاله مباحث اقتصادی د...

از موضوعات مهم در ادیان ابراهیمی، سعادت و کمال انسان است. این سعادت در اسلام و مسیحیت، تحول کمالی انسان به جانب خدای متعال و نزدیک شدن به او است. اسلام و مسیحیت، در موضوع کمال و سعادت انسان دارای اشتراکات بسیاری هستند، البته با توجه به برخی مبانی الاهیاتی و انسان‌شناختی متفاوت، دربارة حقیقت و ماهیت تحول معنوی انسان، ویژگی‌ها و آثار آن اختلافاتی نیز دارند. شاخصة این تقرب از منظر اسلام و مسیحیت، ...

شهاب‌الدین سهروردی (549-587ق) نماینده اندیشه‌های افلاطون (347؟-427؟ق.م) در فلسفه اسلامی است. او در حکمت اشراق، مقام و اهمیت ارسطو را در فلسفه مشّاء دارد. سهروردی در نوشته‌های خود از افلاطون با عنوان «افلاطون الإلهی» و «إمام الحکما» و تعبیراتی شبیه به این دو استفاده کرده است. او خود را افلاطونی می‌داند. در گزارش وی ز آراء افلاطون غالباً آراء مبتنی بر شهود او نقل شده و گاه که از آراء هستی‌شناسانه ا...

تصاویر شاعرانه محصول تجربیات عاطفی و فکری شاعر است. نقش تصاویر شاعرانه در انتقال تجربیات (افکار و احساسات) و تأمل در عناصر آن، بازتابی از جهان بینی شاعر محسوب می‌شود؛ چنانکه نمی‌توان از نقش آن در بازنمایی کیفیت اثر ادبی و همچنین میزان و سطح تأثیر آن بر مخاطب غافل ماند. بررسی این خصیصه و کارکرد آن در شعر شاعران شیعی در ادبیات عرب به عنوان شاخه‌ای از ادبیات اسلامی- که دربردارندة بخشی عظیم از اشعا...

شناخت کمال و سعادت و رسیدن به آن از اصیل‌ترین خواسته‌های بشر است و کشف ساحت‌های وجودی انسان، مقدمه‌ی اصطیاد آن است. انسان به طورکلی دارای دو بعد جسمانی و روحانی است. ازاین‌رو بر اساس اصالت بخشیدن به هر یک، مبانی حرکت به سوی کمال متفاوت خواهدبود. از نگاه نهج‌البلاغه اصالت انسان،  با بعد روحانی آن است و کمال آن در قرب به خدا و رسیدن به مقام خلیفةاللهی است. این مقاله با روش تحلیل کیفی، محتوای کلام...

مسئلۀ شر بیش از آن که به وجه قرینه­ای و با اتکا به برخی شرور گزاف و ظاهراً بی­هدف یا انبوهی ناملایمات زندگی انسان، وجود خداوند و اوصاف کمالی او را به چالش کشد، در ساختاری منطقی، اعتقاد به خداوندی عالم، قادر و خیر محض را با وجود شرور در جهان هستی به طور منطقی ناسازگار می­یابد. پیداست که اعتبار این استدلال منطقی در گرو صدق یا محتمل الصدق بودن گزارۀ الحاقی آن خواهد بود و این در حالی است که انگاره ن...

رورتی در صدد است تا در مقام یک درمانگر مسائل فلسفی (therapeutic philosopher) به نقد مقولات مختلف فلسفی و نقد دسته بندی های مختلف میان علوم مبادرت ورزد.او که خود را نه در مقام یک فیلسوف بلکه درمقام یک نقادادبی معرفی می‌کند،مدعی است که فلسفه ممکن است در برهه‌ای از تاریخ مفید بوده باشدولی دیگر در عصر کنونی ما کارساز نیست. لذا او از مرگ فلسفه استقبال می کند و به اولویت دموکراسی و سیاست، به مثابه عل...