عنصر رنگ به عنوان یکی از عناصر دیداری طبیعت، جایگاه برجسته­ای در خلق آثار هنری دارد. تأثیرگذاری این پدیده بر مخاطب، موجب شده است تا شاعران با استفاده از قابلیت های آن، تصاویر شعری بدیعی خلق کنند. آنچه در آثار ادبی زمینه را برای بحث در این زمینه فراهم می­سازد، مفاهیم ایحایی و نمادینی است که رنگ ها در کنار زیبائی­های بصری به خود می گیرند، امری که گاه این آثار را در لایه ای از ابهام قرار می دهد و ...

دراین مجموعه ابتدا شرح حال سنایی و آنگاه تحت عنوان بیان در شعر او و صعوبت این کار به دلیل تحول فکری شاعر سخن گفته ام و مقایسه ای بین بعضی از قصاید سنایی با قصاید فرخی و مسعود انجام داده ام، درهمین قسمت نمونه هائی از تشبیهات و استعارات بدیع و غریب در دیوان سنائی و بعضی تصاویر شعری خاص او را گوشزد کرده آنگاه درپایان این مطلب که تقریبا حکم مقدمه دارد به اصل موضوع پرداخته ا که عبارت است از :-1 مبحث...

یکی از انواع ادبی مهم که بخش‌های عظیمی از شعر فارسی را در بر گرفته، بیان مباحث اخلاقی در لابه‌لای اشعار است. در واقع کمتر شاعر و نویسنده‌ای هست که دغدغۀ تعلیمی و اخلاق‌آموزی نداشته باشد. این رویکرد در همان اشعار نخستین قرن سوم و چهارم رخ نموده است؛ به‌گونه‌ای که شهید بلخی در شعری که به نخستین غزل فارسی زبانزد است، بر اساس روایتی به پند غیرمستقیم روی می‌آورد. شعر قرن چهارم و پنجم هرچند بیشتر تغز...

پروین یکی از بزرگان توانای شعر معاصر فارسی است .در دوره ای که شعر فارسی ، از نبود اسم های بزرگ رنج می برد ، درخشیدن ستارگان پر فروغی چون پروین ، در آسمان شعر فارسی ، نعمت بزرگی است . شعر پروین که اینچنین در قلب های عامه مردم ساری و جاری است و ریشه در بطن جامه دارد ؛ دارای ساخت و بافتی قدرتمند ، و به سبک و سیاق گذشتگان است . شاید شعر او ، سایه ای دلنشین از شعر سعدی ،که سادگی در آن موج می زند ، ی...

چکیده:  داستان­ پردازی و قصه­گویی در سرزمین هند سابقه­ای طولانی دارد. آثاری چون «پنج تنترا» که از داستان­های مهم در تاریخ کهن هند به­شمار می­ر­وند و شهرت جهانی دارند، از این دسته­اند و نثر فارسی اگرچه پس از شعر در ادبیات فارسی پدید آمد، اما تا دوران معاصر به­ دلایل مختلف، شعر از نثر پیشی گرفت. نخستین دلیل این­که چرا در ایران نثر از نظرگاه ادبی کمتر به پای شعر می­رسد شایداین امر باشد که آن­چه د...

ترجمه پذیری عبارت است از قابلیت انتقال یک معنی از زبانی به زبان دیگر بدون آنکه تغییری اساسی در آن صورت گیرد، و لذا ترجمه ناپذیری هم وقتی مطرح می شود که معنائی بدون تغییر مهم قابل انتقال به زبان دیگری نباشد . شعر فارسی از ویژگی های زبان شناختی و از محسنات ادبی فارسی برخوردار است که اغلب انها گرچه قابل فهمند ولی قابل ترجمه نیستند . این ظرافت ها و زیبائی های ادبی مانند وزن ، قافیه ، شیوائی ، رسائی...

شعر آیینی به گونه ای از شعر متعهّدانه گفته می شود که از جهت معنایی و محتوایی صبغه کاملاً دینی دارد و از آموزه های وحیانی، فرهنگ عترت و ولایت و تاریخ اسلام سرچشمه می گیرد. مناسبت های مذهبی، ستایش چهره های دینی، توجّه به مقوله های قدسی و ملکوتی و تزکیه و تهذیب نفس انسانی در هسته مرکزی شعر مذهبی قرار دارد. پیدایش شعر جدید آیینی را در دهه چهل و پنجاه باید یک اتفاق تازه و مهم در ادبیات فارسی دانست؛ بی ...

درنگ شعری (caesura)، وقفه یا مکث در سطری از شعر است که میتوان آن را در اشعار زبانهای مختلف یافت؛ در شعر فارسی، تا کنون چندان به مبحث درنگ توجه نشده و رابطهی آن با وزن شعر، تبیین نگردیده است. در شعر عروضی فارسی، مهمترین محل ظهور درنگ های شعری، در حدفاصل دو مصراع بیت و در میانهی مصراعهایی است که وزن دوری دارند. این مقاله، به بررسی سایر درنگهای درونمصراعی پرداخته است. درنگها را میتوان بر اساس رابط...

مکتب رئالیسم یکی از مکاتب ادبی اروپایی است که بر بیان واقعیات عینی و ملموس جهان بدون دخالت دادن ذهنیات انتزاعی نویسنده تاکیدمی کند.این مکتب درحوزه ی شعرمعاصر فارسی نفوذ و تأثیردرخوراعتنایی داشته که رد پای آن را می توان در اشعار شاعرانی همچون نیمایوشیج.مهدی اخوان ثالث.احمد شاملو.فروغ فرخ زاد مشاهده نمود.آنچه مسلم است؛شاعران این جریان شعری با نگرشی خردگرا و واقع بینانه در پی به تصویر کشیدن عینیات...

یکی از ویژگی­های اصلی شعر فارسی، تخلّص شعری است. این موضوع دست­کم تا پایان عصر مشروطه، دغدغۀ ذهنی بخش گسترده­ای از شاعران محیط­های فارسی­زبان در مشرق ‎زمین بوده و از طریق شعر فارسی در میان دیگر ملل مسلمان نیز رواج یافته است. تخلّص، بدان گونه که در میان ایرانیان گسترش داشته، در میان عرب شهرت نیافته است و با نام لقب ­شعری در نزد آنان شناخته شده و از این راه بر میراث شعری شاعران عربی تأثیر گذاشته اس...