از یک طرف، نظریّه ها و آراء متعدّدی در معناشناسی مفردات آیه‌ی یک سوره‌ی مائده وجود دارد و از طرف دیگر، فقیهان، احکام مختلفی را از آیه‌ی مذکور استنباط کرده اند، ولی تأثیر این نظریّه ها و آراء معناشناسی در استنباط احکام فقهی آیه‌ی مذکور، مورد مطالعه قرار نگرفته است. مقاله‌ی حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا نظریّه‌ها و آراء معناشناسی مفردات این آیه در استنباط فقهی فقیهان از آن تأثیر دارد، طوری‌ک...

روایات تفسیری مهم‌ترین منبع فهم اهل البیت (ع) از قرآن کریم است. اهل بیت (ع) مفسر واقعی کلام وحی هستند و در فهم قرآنی جایگاه ویژه‌ای دارند (مطلع). در این پژوهش با بررسی روایات واژه‌محور در تفسیر قرآن یا همان لغوی در اصول الکافی که نمونه آماری ماست، ضمن وجوه معناشناسی این روایات، روش‌شناسی تفسیر واژگانی اهل بیت ذیل آیات قرآن هم تحلیل و بررسی شده است (هدف). این مقاله با روش تحلیل محتوا شکل گرفته ا...

معناشناسی به مطالعة معنا می پردازد. «معنا» آگاهی از بافت فرهنگی و نیز رابطة یک واژه با واژگان دیگر در یک متن است. این مقاله با استفاده از معناشناسی، بر اساس بافت زبانی با بررسی روابط همنشینی و جانشینی به تحلیل معنایی «احسان» صرفاً در بافت قرآن کریم می پردازد. از همنشین های احسان به واژه های «تقوا»، «معروف» و «عدل» و از جانشین های احسان به واژه های «عمل صالح»، «بر»، «خیر»، «فضل»، «انفاق»، «صدقه»،...

معنی شناسی تأویل در روایات و یاری جستن از آن در بازشناسی معنای تأویل در آیات قرآن است. نویسنده، پس از تأکید بر اهمیت شناخت تأویل، نخست به تعریف تأویل در نگاه مفسّران پرداخته از سه نظریه نام می برد. 1- تأویل به معنای تفسیر 2- تأویل به معنای خلاف ظاهر 3- تأویل به معنای بازگشت گاه کلام. آن گاه تأویل را در روایات بررسی کرده چهار دسته روایت را بیان می کند. 1- روایاتی که واژه های تأویل و تنزیل را در ب...

رفتار زبانی نام­های خاص در متن­های گرایش­های گزاره­ای، یکی از دیرپاترین مشکلاتِ پیش­ِروی رویکرد میلی به معناشناسیِ نام­های خاص است. پازل­های فرگه و کریپکی، دو نمونه از این مشکلات­اند. طرفداران این رویکرد، تلاش­های بسیاری برای حلّ این معماها انجام داده­اند. در این مقاله، ضمن مروری بر راه­حل­های مختلفِ ارائه شده، تلاش شده است تا بر اساس رویکرد جدید کیت فاین به معناشناسیِ نام­های خاص، که معناشناسی ربطی ...

شهرها و مجتمع های زیستی همواره از بارزترین و ملموس ترین جلوه های فرهنگ بشری بوده اند. بررسی های صورت گرفته مشخص می سازد که طی چند دهه ی اخیر، رشد بی رویه شهرهای کشورمان، موجب چالش هایی درهماهنگی معماری کهن و جدید شده است که نتیجه ی آن وضعیت آشفته و نا بسامانی است که امروز در معماری و منظر شهری کشورمان شاهد آن هستیم. با توجه به افزایش ساخت و ساز های انبوه در کشور این پرسش مطرح است که در طراحی مج...

در میان انواع روابطی که یک فرد در جامعه با دیگران دارد، ارتباط با همسایگان نیز یکی از این روابط است و در بستر همین روابط همسایگی است که پدیدهای به نام سرمایهی اجتماعی همسایگی نیز رقم میخورد که متشکل از ابعاد عینی (شبکهی روابط و تعاملات، انسجام رابطهای، مشارکت اجتماعی) و ابعاد ذهنی (اعتماد اجتماعی، انسجام ارزشی، حمایت اجتماعی و نزدیکی اجتماعی) است. وجود این نوع خاص از سرمایهی اجتماعی دارای پ...

مکان­یابی فرآیند نظام­مند و مستقل ارزیابی مبتنی بر واقعیت انتخاب مطلوب‌ترین مکان است. این فرایند به­عنوان یک فرایند تصمیم­گیری همه جانبه، مستلزم در نظر گرفتن الگو و رعایت اصول و مراحل پیوسته­ای می­باشد. جهت بررسی مکان­یابی در اسلام به مفهوم مکان در اسلام و مکان­شناسی قرآن، می­پردازیم. پس از آن مکان­یابی به عنوان ابزاری که به وسیله آن ساخت خانه را می­توان بهینه نمود، تبیین می­شود. ماهیت تحقیق، ا...

همسایگی از جمله مهم­ترین واحد­های اجتماعی بوده که به نوعی قلب اجتماع محلی و تقویت­کنندۀ پیوندهای اجتماعی است. با وجود این، همسایگی می­تواند باعث رنج و درد مردم شود. این تحقیق با استفاده از نظریۀ پیر بوردیو (میدان، عادتواره و ناسازی) در پی توصیف و تبیین تعارضات همسایگی و مسائل ناشی از آن در شهر تهران است. روش مورد استفاده در این تحقیق، کیفی است. با بهره­گیری از ابزار مصاحبه­های عمیق سعی شده است ...

نیاز به تعلق و پیوندجویی از اساسی ترین نیازهای انسان است، که ابعاد و نمودهای متفاوتی دارد، بعد مکانی این نیاز فراگیر، مورد توجه روانشناسان محیطی قرار گرفته است و پیوند بین انسان و مکان یا «دلبستگی به مکان» مبنایی برای ارضای بسیاری از نیازهای انسان به واسطه مکان و معنا بخشی به زندگی برشمرده شده است. به ویژه دلبستگی به مکانهای با اهمیت برای انسان، که شاخص ترین آنها فضاهای سکونت است، لازمه پایداری...