عرفان اجتماعی مولود طبیعی عرفان اسلامی – اهل‌بیتی و نیاز ضروری زمان و زمانۀ ما، به‌ویژه در تکوین و تکامل تمدن نوین اسلامی است. عرفان اجتماعی در معارف عرفانی مبتنی بر کتاب و سنت، نه‌تنها در برابر عرفان فردی نیست، بلکه سالک سفر اول سلوکی (سفر از خلق به حق) و سفر دوم سلوکی (سفر از حق در حق به حق) را به سفر سوم سلوکی (سفر از حق به خلق با حق) یکی پس از دیگری پشت سر می‌گذارد تا به سفر چهارم سلوکی (سف...

 یک مسئله اساسی در مباحث امام‌شناسی که به ندرت دربارۀ آن بحث شده، این است که چه رابطه و نسبتی میان وجود امام با عقل، اعم از عقل به معنای هستی‌شناسانه و معرفت‌شناسانه برقرار است. هدف: امام(ع) به سبب مقام و رتبۀ وجودی، از قدرت عقلانی برتر و معارف الهی برخوردار است که از آن برای شناخت و درک اشیا و هدایت به سوی حقیقت بهره می...

ابلاغ پیام الاهى یکى از شئون مهم پیامبر و امام است، ولى این شأن تنها شأن پیامبر و امام نیست، بلکه معصومان شئون دیگرى نظیر تفسیر، تفریع، تشریع، تربیت، ولایت، حکومت و ... داشته‏اند. در این مقاله می‌کوشیم شئون مختلف معصوم را تبیین کرده و مهم‏ترین تأثیراتى را که توجّه به این شئون در شناخت آموزه‌های گوناگون دینى دارد بررسى کنیم. مهم‏ترین این تأثیرات عبارت‌اند از: جداسازى آموزه‌های دین از امور غیر‌‌دی...

آموزه امامت، از جمله آموزه‌های اصیل شیعه امامیه به شمار می‌رود. از شاخص‌ترین مؤلفه‌های این آموزه، این است که امامت منصبی از سوی خداوند و شخص امام نیست دارای مقامات و ویژگی‌هایی خاص است. امامان معصوم: به تبیین این آموزه امامت و ویژگی‌های آن پرداخته‌اند. امام حسین(ع) در دوران پس از امامت حضرت علی(ع) و برادرش امام حسن(ع) به امامت رسید. در آن دورۀ ویژه که بنی‌امیه ادعای امیر و ولیّ بودن بر مسلمانان...

در این مقاله جنبه های مهم مدایح و مناقب امامان معصوم (ع) در دواوین برخی از شاعران برجسته سبک هندی بررسی شده است. بدیهی است پرداختن به این مقوله، سبب آگاهی بهتر در مورد اندیشه و اشعار ادیبانی که کلام خود را به نام و یاد بزرگترین مردان تاریخ و دفاع از آرمان ایشان مزیّن کرده اند خواهد شد. برای نیل به این هدف، اشعار شاعرانی چون فغانی(شاعر پیشگام سبک هندی) طالب آملی، کلیم کاشانی، صائب تبریزی و زلالی ...

این نوشتار به‌دنبال کشف نظر ائمه‌ی معصومین(ع) در رابطه با ساختار قدرت سیاسی است و می‌کوشد به این سوال پاسخ دهد که ساختار قدرت سیاسی از منظر احادیث معصوم(ع) بر چه مبنایی استوار می‌باشد؟ برای نیل به این هدف، از روش تحلیل مضمون و شبکه‌ی مضامین استفاده کرده‌ایم؛ جهت استنباط نیز به احادیث معصوم مراجعه نموده‌ایم. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در روایات، ساختار قدرت از خداوند متعال شروع شده و با رسول...

موضوع حاکمیت و مدل سیاسی در اسلام از دو منظر و در دو برهه قابل بررسی و ملاحظه است:  1)عصر حضور امام معصوم و 2)عصر غیبت امام معصوم. در عصر حضور، حاکمیت بر اساس نظام «امامت»‌(به معنای خاص) استوار است بدین معنا که در یک سازوکار اصطفایی- ماورایی حق حاکمیت به معصومان تفویض می‌شود. در عصر غیبت این امر با گونه‌ای ارتباط و پیوند با مدل و نظام جامع امامت ارتباط می‌یابد. این پژوهش ثابت کرد که  آموزه‌های ...

سنت به معنای قول و فعل و تقریر معصوم، پس از قرآن که مأخذ اصلی استنباط احکام شرعی است، منبع مهم محسوب می­‌شود و اخبارِ حاکی از سنت وقتی متضمن بیان حکمی باشد نزد فقها دلیل حکم محسوب می‌­شود و در اصطلاح فقهی می­‌گویند از چنین سنتی تشریع استفاده می­‌شود، ولی گاه سنت از پیاده کردن حکم در حوزه قضاء، اجرا و تعیین مصداق به وسیله معصوم حکایت دارد و لذا فقها چنین اخباری را بدون آنکه در صدور آنها تردید نما...

در این مقاله جنبه های مهم مدایح و مناقب امامان معصوم (ع) در دواوین برخی از شاعران برجسته سبک هندی بررسی شده است. بدیهی است پرداختن به این مقوله، سبب آگاهی بهتر در مورد اندیشه و اشعار ادیبانی که کلام خود را به نام و یاد بزرگترین مردان تاریخ و دفاع از آرمان ایشان مزیّن کرده اند خواهد شد. برای نیل به این هدف، اشعار شاعرانی چون فغانی(شاعر پیشگام سبک هندی) طالب آملی، کلیم کاشانی، صائب تبریزی و زلالی ...

از مهم‌ترین و پرسابقه‌ترین دانش‌هایی که در حوزه‌ی مطالعات حدیثی مورد توجه بوده، دانش رجال است که بحث از حالات راویان را بر عهده دارد تا از صدور احادیث از معصوم (ع)، اطمینان حاصل گردد. محمدتقی شوشتری، دانشمند رجالی معاصر، در این علم، با نگاهی انتقادی، خوش درخشیده است؛ قاموس الرجال وی در واقع، تعلیقه و نقدی بر تنقیح المقال مامقانی است. شوشتری، به اشتباهاتی که از مرحوم مامقانی در استفاده و استناد ...