مراد از معرفت شناختی باستان شناختی یا آرکئولوژی نقد ها تحلیل ها داوری ها و ارزیابی های معرفت شناسانه پیرامون رشته حرفه و دانشی چند رگه (Polygenci) چند ریختاری (polyform) چند گون (maltifarious) بر آن ها نهاده به پا و بنا شده پاره ای از مسئله ها و موضوعات کلان و کلیدی معرفت شناختی باستان شناسی را شامل می شوند که در این مقاله به اشاره و اجمال به آنها پرداخته شده است

کانت از برجسته ترین فیلسوفان عصر روشنگری است که با آراء فلسفی خود تحول عظیمی را در فلسفه مغرب زمین رقم زد. نظریه وی در باب اخلاق یکی از مهمترین و بحث انگیزترین نظریات در قلمرو فلسفه اخلاق به شمار می رود که نقدهای بسیاری را هم از سوی فلاسفه هم مشرب خود و هم از سوی فلاسفه ای که دارای مشرب فکری متفاوتی با وی بوده اند بدنبال داشته است. از جمله فلاسفه ای که در زمره فلاسفه هم مشرب کانت به شمار می رون...

مباحث مربوط به ارتباط میان قدرت و معرفت یکی از بحث های چالش برانگیز در حوزه علوم انسانی و اجتماعی می باشد که از زمان شکل گیری و آغاز علوم انسانی و اجتماعی همیشه مورد مناقشه بوده است. در این میان معرفت و پارادایم های خاصی توانسته اند قالب هایی را برای تحقیقات علمی تعریف و باز تعریف نمایند. این قالب ها از قبل همین تعریف و باز تعریف و همچنین با تغییراتی که در صورت هایی از اندیشه اش ایجاد شده به مر...

افکار بیرونی مجموعه ای از دانش ها و رویکردهای متفاوت است. از این رو مسأله اساسی در مطالعات «بیرونی شناسی» شناخت ماهیت آرا و مبانی معرفت شناسی، هستی شناسی و انسان شناسی اوست. اگر چه نگاه بیرونی به غایت عالم طبیعی است و نقطه عزیمت اندیشه وی توصیف الگوها و قوانین طبیعی است، اما همو با تعلیل ذهنی و در نهایت به واسطه وحی و شهود به تعادل و انسجام می رسد؛ به عبارت دیگر مدل پژوهش وی «معرفت ترکیبی» است ...

نظریه معرفت یا اپیستمولوژی به دنبال تحقیق و بررسی ماهیت معرفت و توجیه باور است . نظریه معرفت محوری ترین و مرکزی ترین مباحث فلسفه را تشکیل می دهد ؛ زیرا اگر فلسفه جستار پیرامون حقیقت و خرد است باید دانست که چگونه می توان به حقیقت دست یافت و باورها را توجیه کرد . بدین لحاظ ، هدف مقاله حاضر مطالعه اطلاعات از منظر معرفت شناسی و شناخت ماهیت و درک اطلاعات است ، و بدنبال روش اندیشی پیرامون این پرسش ...

شاخه ای از جامعه شناسی را که به مطالعه روابط بین تفکر و جامعه می پردازد‘ می توان جامعه شناسی معرفت نامید. صرف نظر از تحلیل جامعه شناختی و علمی و اثبات شده معرفت‘ همانگونه که از خود واژه معرفت هم می شود فهمید‘ مدعیان جامعه شناسی معرفت عملاً با گستره کاملی از محصولات تفکر‘ از فلسفه گرفته تا ایدئولوژی‘ از دکترین سیاسی گرفته تا علم کلام سر و کار داشته اند. جامعه شناسی معرفت‘ در کلیه این میدان ها درص...

مسئله شناخت، یکی از مهم ترین مسائل فلسفه جدید است و حتی سرلوحه مباحث دیگر را تشکیل می دهد. در این مبحث معمولاً مسائلی چون مبنا و منبع شناخت، ابزار و روش شناخت، متعلق و قلمرو شناخت، معیار اعتبار شناخت و هدف و غایت شناخت بررسی میشوند. در این مقاله، برآنیم با در نظر گرفتن این مؤلفه ها به بررسی مبانی معرفتشناسی مدرن بپردازیم و توانایی فلسفه جدید را، با ارائه چارچوبی مناسب و کامل برای شناسایی، مورد پ...

در این مقاله تلاش می کنیم تا فلسفة نقادی کانت، به ویژه آموزه های کتاب نقد عقل محض، را از نگاه نقادانة نیچه بررسی کنیم. از آن جا که نیچه به کل نظام های مابعدالطبیعی و فیلسوفان غربی از افلاطون گرفته تا کانت و هگل هم انتقاداتی یک سان و هم ویژه دارد، در این پژوهش نخست به نگاه انتقادی نیچه به کل تاریخ فلسفه، و سپس به نقدهای خاص او به آموزه های کانتی در نقد اول او، می پردازیم. به باور نیچه، کانت با ...

مباحث معرفت شناسی ‘ به ویژه به صورت تطبیقی از اهمیت بسیاری در فلسفه معاصر برخوردار است . فیلسوفان اسلامی با تقسیم چهارگانه ادراکات و اهمیت قائل شدن برای ادراکات عقلی ‘ آنها را به سه دسته معقولات اولیه ‘ معقولات ثانیه فلسفی و معقولات ثانیه منطقی تقسیم کرده اند . هر چند برخی از متفکران ما میان معقولات ثانیه منطقی و فلسفی تمایز قائل نشده اند ‘ اما برخی به این تمایز توجه کرده اند و در این میان حاج...