امروزه برکسی پوشیده نیست که ترجمه به صورت یک "فن " درآمده است، فنی که باید اصول و قوانین آن ابتدا تدوین سپس تعلیم و تدریس گردد. در این میان با توجه به رابطه کهن و عمیق میان دو زبان عربی و فارسی و نیز ارتباط میان جهان عرب و ایرانیان، نیاز به تدوین اصول ترجمه از عربی به فارسی و برعکس بیش از پیش احساس می شود. و از آنجایی که یکی از اساسی ترین و دشوارترین مراحل ترجمه، معادل یابی واژه هاست- امری که ه...

فعل‌های باقاعدة مختوم به «- یدن» - که از آن‌ها با نام‌های «جعلی»، «ساختگی» و جز آن یادشده - اکثریت قاطع مصدرهای ساده، به ویژه فعل‌های با قاعدة فارسی را تشکیل می‌دهند. برخی از دستورنویسان بر این باورند که دیر بازی ‌است فعل‌های ساده از جمله فعل‌های پیش گفته در زبان فارسی ساخته نمی‌شوند. این در حالی است که ساخته شدن فعل‌های ساده و از جمله فعل‌های مختوم به «- یدن» در فارسی گفتاری همواره ادامه داشته...

در متون کهن، «کاوکیل»، «کاکیل»، «کالیل» و«کاکثل» بر یکی از جشن­های ایران باستان و نژاد خاصی از گاو اطلاق شده است. هدف این مقاله، بررسی این نشانه­ها و بیان مدلول آن­هاست. به ­این منظور، نخست، با استناد به رسم­الخط فارسی قدیم، نشان داده می­شود که شکل­های مذکور، املاهای دیگری از »گاوکیل»­اند؛ سپس این پیشنهاد مطرح می­شود که «کیل» در این کاربرد، معادل کج است که از طریق ترکیبِ «کج و کول»، به فارسی امر...

هدف:روند شکل‌گیری حروف فارسی چاپی و نحوه طراحی آن در رساله جهادیه، نخستین کتاب چاپ‌شده در ایران. روش/ رویکرد پژوهش: با روش سندپژوهی و از طریق تصویربرداری از متن و ساختار کتاب، ویژگی‌های حروف و نوع خط آن شناسایی شد. یافته‌ها: خط نسخ عربی پایه اصلی طراحی حروفچاپی این کتاب بوده است، و در مواردی برای آن معادل فارسی ساخته شده است. چاپچی رساله جهادیه کوشیده است اثری جدید پدید آورد؛ گرچه گاه کمبود امک...

یکی از مباحث مهم دستور زبان فارسی که نقش به سزایی در روند کار ترجمه بین دو زبان فارسی و عربی، بازی می کند، چندگونگی «ی» در این زبان است. شاید کمتر زبانی را بتوان یافت که در آن یک حرف تا این حد دارای کارکردهای متنوع و مختلف باشد؛ کارکردهایی که غالباَ کمترین هم پوشی را با هم داشته و کاملاَ با هم متفاوتند. پژوهش حاضر بر آن است تا با ذکر چگونگی مشکل آفرینی این تنوع در نمونه های واقعی ترجمه، تمامی انو...

هدف پژوهش حاضر، مقایسة تطبیقی امثال، در دو زبان کردی و فارسی است. کمک به شناخت اشتراکات فرهنگی دو زبان یاد شده، از دیگر اهداف این پژوهش است و این امر به نوبة خود می‌تواند زمینة بهبود ارتباطات انسانی را در دو زبان یادشده فراهم کند؛ زیرا شناخت اشتراکات فرهنگی اقوام ازجمله امثال و حکم‏، زمینة تفهیم و تفاهم بهتر را فراهم می‌سازد و درنتیجه می‌تواند به همبستگی بیشتر و وفاق ملی کمک کند. در این راستا س...

ترجمه حقوقی مستلزم دستیابی به حداکثر دقت و بی طرفی در انتخاب معادل های مندرج در فرهنگ های حقوقی دو زبانه می باشد اما ارزیابی دقت به صورتی بی طرفانه امری چالش برانگیز است. در این تحقیق توصیفی-تحلیلی محقق به صورت تصادفی تعداد 120 واژه حقوقی قانون مدنی ایران را استخراج کرده و به همراه معادلهای ارائه شده در سه فرهنگ حقوقی فارسی-انگلیسی دارای بیشترین کاربرد نزد مترجمان رسمی ایران وابسته به دادگستر...

با توجه به اهمیّت پژوهش‌های مبتنی بر مقایسة زبان‌های مختلف و تأثیر آن در کشف حلقه‌های ارتباطی زبان و نیز رشد فکری و فرهنگی کاربران آن، پژوهش حاضر با اتخاذ روش تحلیلی و تقابلی، مباحث جملة تابع در زبان فارسی و مقابله و شیوة بیان آن در زبان عربی را بررسی کرده‌است و آنگاه از منظر دستور تطبیقی به بیان جایگاه جملة تابع در زبان فارسی و مقایسة شیوه بیان آن در زبان عربی پرداخته‌است تا بدین وسیله، چگونگی ...

مطالعه حاضر به ارزیابی کیفیت ترجمه در دو ترجمه فارسی کتاب "1984" از جورج اورول بر اساس مدل جدید ریس (2000)‏ می پردازد.یافته ها نشان دادند که عمدتا استفاده از استراتژی ترجمه نامناسب منجر به ترجمه بی کفایت شده است‎. ‎سپس استراتژی های انتخاب شده در مدل ریس با معادل فارسی آنها که توسط دو مترجم ارائه شده اند ‏مقایسه شدند‎. ‎‏ ‏تجزیه و تحلیل نشان داد که مدل انتقادی ریس (2000) در سطح متنی برای ترجمه ف...

تحقیقات پیشین درخصوص کارآمدی روش واژه کلید که یکی از تدابیر یادگیری لغات زبان خارجی است بخصوص در درازمدت تصویر متناقضی ارائه داده اند. برخی از تحقیقات، یادداری لغات را هم در کوتاه مدت و هم در دراز مدت در روش واژه کلید بیش از تکرار گزارش کرده و شمار دیگری از پژوهش های انجام یافته، در درازمدت روش تکرار را مفیدتر ارزیابی نموده اند. تحقیق حاضر باهدف یافتن پاسخی به این تناقضات و مقایسه یادداری کوتاه...