دیدگاه صوفیه نسبت به ابلیس، یکی  از بحث انگیزترین و در عین حال جذاب ترین مقولاتی است که در امهات متون آنان انعکاس یافته است. از یک طرف با آرایی کاملاً متشرّعانه مواجهیم که در ردّ شیطان و لعن او از درگاه  الاهی، بی هیچ شک و شبهه ای سخن رانده اند و از دیگر سو برخی از نام داران عالم تصوّف در دفاع از ابلیس و یا حداقل اعتذار او از عدم سجود بر آدم(ع) ، با تأویلات خود نهایت سعیشان را بکار گرفته اند و حتّی ...

تفاسیر قرآن و کتاب های صوفیه، در بردارنده مفاهیم بسیاری در ارتباط با ادبیات و الهیات اسلامی است که مطالعه روشمند و دقیق این مفاهیم می تواند به نتایج درخشانی منجر شود. اسم عظم یانام مهین یکی ازعمده و اساسی ترین این مفاهیم است که در طول تاریخ تفکر اسلامی، محل تامل و مداقه بخش عمده ای از اندیشمندان بوده است.شگفت انگیزی و جاذبه این مقوله به گونه ای بوده است که بسیاری از عرفا و صوفیه درباره آن به گم...

مرجئه یکی از نخستین جریان های فکری ـ سیاسی جهان اسلام به شمار می رود. تا کنون اغلب مطالعات انجام شده درباره این فرقه, معطوف به همسویی آنان با امویان بوده است. مقاله حاضر از منظری متفاوت به مرجئه و نقش آنان به عنوان یکی از عوامل موثر در انتشار اسلام در میان گروهی از اهل ذمه می پردازد و نشان می دهد که بعضی از اینان در دفاع از نومسلمانان, حتی رودرروی عمال اموی ایستاده و دست به شورش هایی نیز زده اند.

پس از شکست ایرانیان در نبرد نهاوند (21 ﻫ. ق)، برای این­که امکان دفاع منسجم و یک­پارچه از ایرانیان گرفته شود، به فرمان عمر ایالت­های ایرانی یکی پس از دیگری، مورد حمله مسلمانان قرار گرفت. در راستای این سیاست، اعراب مسلمان پس از فتح آذربایجان به سمت قفقاز حرکت کردند و آن­جا را فتح نمودند. نخستین فتوحات اسلامی در قفقاز از زمان خلافت عمر تا پایان حکومت معاویه در چهار مرحلة منقطع صورت گرفته و در عصر ...

چکیده اصطلاح فصد به معنای رگ­زدن، در پزشکی اسلامی، هم یک شیوه پیش­گیری از برخی بیماری ها و هم یک شیوه درمانی مؤثر برای مداوای بسیاری از بیماری­ها به شمار می­رفته و از قدیم کاربرد داشته و مورد قبول اغلب پزشکان مسلمان بوده است. دانشمندان مسلمان، در جریان نهضت ترجمه، کتاب­هایی با محتوای فصد به عربی برگرداندند و بعدها خود نیز کتاب­هایی با همین عنوان و محتوا تألیف و منتشر کردند. کلمه فصد علاوه بر کا...

چکیده همان طور که از عنوان تحقیق پیداست، این پژوهش به بررسی علل عدم تطابق عملکرد مسلمانان با آموزه های قرآنی در حوز? تربیت دینی می پردازد. مسأله‎ای که انگیزه چنین تحقیقی شد، این بود که چرا برخی مسلمانان بعد از اینکه به حقانیت دین و کلام خدا شهادت دادند، گاهی متفاوت و متناقض با آموزه های قرآنی عمل می کنند. پژوهش حاضر که جنب? بنیادی-کاربردی دارد، در حوز? تربیت دینی به بررسی سه سوال می پردازد: نظ...

بیت المال از منابع مهم اقتصادی جامعه ی اسلامی محسوب می شود و تک تک افراد جامعه در آن سهیم بوده و باید در جهت مصالح جامعه مصرف شود. در برخی از متون معاصر، از بیت المال به اموال عمومی تعبیر شده است. البته برخی از فقها، اموال دولتی را نیز بیت المال میدانند؛ ولی با توجه به آنکه منابع بیت المال و اموال دولتی متفاوت هستند، خود این دو مقوله نیز متفاوت به نظر می رسند. پایان نامه حاضر به شیوه توصیفی –تح...

با ورود اسلام به ایران خاندانهای مهم عصر ساسانی در رویارویی با مسلمانان به ستیز یا سازش پرداختند،خاندانهای که ستیز نمودند مانند خاندانهای مهم طبرستان، که مخالفتشان با مسلمانان تا قرنها ادامه داشت و بعضی دیگر از خاندانهای عصر ساسانی با گسترش فتوحات مسلمانان حیات سیاسی خود را از دست دادندو یا مهاجرت نمودند، اما خاندانهای که سازش نمودند توانستند به حیات خود ادامه دهند، مانند( دهقانان)که با مسلمانا...

در اواخر ده ۀ دوم هجر ی، مسلمانان که بر سواحل شرقی و جنوبی دریای مدیترانهدست یافتند، برای گسترش فتوحات و مقابله با ناوگان بیزانس ، در صدد استفاده ازناوگان دریایی برآمدند . اما خلیفه دوم عمر، علاقه ای به عملیات دریایی نداشت، لذا اینکار در ایام خلافت عثمان صورت پذیرفت . عملیات دریایی در دوره امویان گسترشیافت. امویان به ایجاد پایگاه های دریایی حفاظت از سواحل، بنادر، ناوگان جنگی ،کارگاه های کشتی سا...

مقاله حاضر کوشش می کند تا به زمینه های تاریخی گسترش اسلام و مسیحیت در قاره آفریقا پرداخته و ضمن بررسی تلاش های مستمر این دو آیین در این قاره به عوامل و زمینه های گسترش مسیحیت و نفوذ غرب و سازمان های مسیحی و همین طور شیوه های تبلیغی آن ها در آفریقا اشاره کند. مضافاً بر اینکه دلائل کندی پیشرفت مسلمانان و کشورهای اسلامی در عرصه رقابت با مسیحیان مورد مداقه قرار گرفته است. این مقاله همچنین سعی دارد ب...