مکاتب حدیثی قم وبغداد از حوزه های مهم شیعی در قرن سوم به شمار می رفت وقم در سایه اشعریان در این قرن و به دلیل وجود نخبگان علمی در جامعه شهری مذکور شاهد تمرکز امامیه و برنامه ریزی توسعه حدیثی - علمی و اعتقادی بوده است. وبغداد محل جذب بسیاری از شیعیان بود که مهمترین عامل آن حضور برخی از ائمه (ع) و سپس نواب اربعه بود و محلی برای حضور دانشمندان و تاسیس مراکز علمی گشت. ماثر احمد بن محمد بن خالد بر...

امیرالمؤمنین (ع) در سال 35 هجری کوفه را مرکز خلافت خود قرار دادند. از آنجا که این شهر نوپا و مهاجرنشین مواضع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مردم سایر بلاد را نمایندگی می‌کرد، تحولات این شهر، هم نمایه‌ای از موقعیت امیرالمؤمنین (ع) در آن دوره است و هم در فهم کلام ایشان نقش کلیدی دارد. بنابراین، مطالعۀ اوضاع این شهر در زمان حاکمیت امیرالمؤمنین (ع) به‌عنوان بستر اجتماعی و فرهنگی کلام امام (ع)، ما را به اس...

بنا بر مشهور کوفه در دهه دوم پس از هجرت تأسیس شد که در لا به لای نوشتار به اجمال به بیان تاریخ آن خواهیم پرداخت، ولی روایات متعدد و قابل توجهی وجود دارد که نشان می دهد کوفه و مناطق خاصی از آنکه امروز به طور مشخص به عنوان مسجد کوفه و مسجد سهله در برابر دیدگان ما قرار دارد، از سابقه ای به قدمت عمر بشریت برخوردار است و از زمان حضرت آدم(علی نبینا و آله و علیه السلام) به این مناطق توجه خاصی مبذول دا...

اگر ابن مالک را به عنوان حلقه­ای از زنجیرۀ به هم پیوستة تاریخ نحو مورد ارزیابی قرار دهیم، او را جزو آخرین حلقه­های زنجیرۀ علمای تحلیلگر و نحویان صاحب رأی خواهیم یافت؛ چرا که در روزگار وی، دیگر عصر پی­ریزی اصول نحو سپری شده بود و نحویان، چندان حرف تازه­ای برای گفتن نداشتند،اما بحث دربارة رویکردهای جدید نحوی ابن مالک، از آن جهت اهمیت دارد که او از سویی به جهت قدرت اجتهادی و تسلطی که بر مسائل نحوی...

شهر قم به جهت ارتباط تنگاتنگ با دو یادگار گرانبهای رسول گرامی اسلام (ص) ازشرافتی بالا برخوردار می باشد. این شهر در دوران رشد و گسترش اسلام نزدیک به دو قرن همواره آباد وپر نشاط بود. درخشش قم زمانی پر فروغ تر شد که حضرت معصومه(ع) وارد این شهر شد. تقدیرالهی این بود که آن حضرت در قم وفات یابند.این حادثه سبب شد تا قم مرکز تشیع در ایران گردد. فعالیت های علمی و حدیثی علمای قمی به حدی بود که برخی تشی...

چکیده بنایی که امروز به مدرسۀ ضیائیه و زندان اسکندر شهره است، در محلۀ فهادان یزد و در محوطه  ای قرار دارد که پیرامونشْ قبۀ دوازده امام، حسینیۀ فهادان، و برخی بناهای دیگر و خانه  های تاریخی واقع هستند. این بنا دو میان سرا و سه ایوان دارد و گنبدخانۀ آن متصل به ایوان شرقی است و باقی عناصر کالبدی آن پیرامونِ میانسرایِ بزرگ انتظام یافته اند. تحقیقِ جدی و مستقلی دربارۀ این بنای مشهور انجام نشده و تحقیقات...

چکیده بنایی که امروز به مدرسۀ ضیائیه و زندان اسکندر شهره است، در محلۀ فهادان یزد و در محوطه  ای قرار دارد که پیرامونشْ قبۀ دوازده امام، حسینیۀ فهادان، و برخی بناهای دیگر و خانه  های تاریخی واقع هستند. این بنا دو میان سرا و سه ایوان دارد و گنبدخانۀ آن متصل به ایوان شرقی است و باقی عناصر کالبدی آن پیرامونِ میانسرایِ بزرگ انتظام یافته اند. تحقیقِ جدی و مستقلی دربارۀ این بنای مشهور انجام نشده و تحقیقات...

تحقیق درباره شخصیت­های تأثیرگذار جهان اسلام در قرن اول هجری برای نشان دادن تصویری نسبتاً واضح و درعین حال واقعی از اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن روزگار ضروری است. مالک بن حارث نخعی، معروف به مالک اشتر، یکی از بزرگان و صاحب نفوذان شهر کوفه بود. وی در دوران خلافت عمر (پس از تأسیس کوفه در سال 17ﻫ)، عثمان و حضرت علی(ع) در این شهر اقامت داشت، ولی نفوذ و تأثیر وی بر حوادث و وقایع جهان اسلا...