چکیده استخوان از موادی است که تقریبا در بیشتر حفاریهای باستان شناسی به دست می آید و از آنجا که استخوان ، هم به صورت ابزار و هم به صورت ماده خام در محوطه های باستانی یافت م یشود؛ م یتواند از زوایای گوناگون مورد مطالعه و بررسی باستا نشناسان و مورخان هنر قرار گیرد و اطلاعات ارزشمندی را در اختیار آنان قرار دهد. در حفاریهای قدیمی تر، استخوانها و دیگر بقایای ان سانی و حیوانی مانند دندان و شاخ ، ک...

از جمله شواهد موجود برای بررسی فرایندهای تکنولوژیک در دورانهای پیش از تاریخ، سفال است که به فراوانی از بقایای باستانی، کشف و ضبط می شود. سفال به عنوان کهن ترین صنعت مردمان ساکن در فلات ایران، جایگاه ویژه ای در مطالعات باستان شناختی دارد. امّا بیشتر مطالعات انجام شده بر اساس توصیف ظاهری و الگوهای هنری انجام شده است چرا که در چند دهة گذشته، ابزارها و فنون پیشرفتة مطالعاتی در دسترس باستان شناسان نب...

محوطة باستانی نچیر خانلق، واقع در بخش فشافویه شهر ری، با عرصه دست کم 11 هکتاری، یکی از محوطه‌های مهم دورة اسلامی است که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است. متأسفانه بخش‌هایی از آن توسط ادوات کشاورزی تسطیح شده است. علاوه بر وسعت بسیار زیاد، پراکنش فراوان و گسترده آثار فرهنگی در سطح آن بویژه قطعات مختلف سفالینه-های بدون لعاب و لعاب‌دار بر اهمیت فرهنگی و تاریخی این محوطه، دلالت می‌نمایند. به همی...

منابع آبی در طول تاریخ بشر همواره از عوامل مهم در جذب استقرارگاه­های بشری بوده­اند، از­این­رو در پژوهش حاضر سعی شده است تا به بررسی نقش رودخانة شادچای در مکان­گزینی دو استقرارگاه پیش­از­تاریخ به­نام تپه­های میمون­آباد پرداخته شود. بنابراین ضمن مطالعات میدانی، به­منظور بررسی ویژگی­های رسوبی، از ترانشه محوطة باستانی و همچنین شواهد باقی­مانده از آبراهه­های دیرینه، نمونه­برداری صورت گرفت تا نتایج ح...

در این نوشته آثار معماری مکشوفه از نخستین فصل کاوش های اضطراری محوطۀ باستانی قلا گوری رماوند 1 در سال 1389 معرفی شده است. این کاوش ها با انگیزۀ نجات بخشی این محوطه از خطر آبگیری سد سیمره انجام گرفت. هدف اصلی در این کاو شها مستندسازی آثار منقول و غیر منقول و نجات بخشی آنها قبل از آبگیری سد سیمره و انهدام آنها بود. طرح کاوش نجات بخشی محوطۀ قلاگوری رماوند در اوایل پاییز سال 1389 به پیشنهاد سازمان ...

در این پروژه به روش حفاظت و مرمت اضطراری تزیینات وابسته به معماری (گچبری) سردر ورودی مسجد دره شهر که در حین کاوشهای باستانشناسی کشف گردیده، پرداخته شده است. هدف از انجام این طرح معرفی و اجرای روش مناسب جهت نجاتبخشی و مرمت اضطراری تزیینات وابسته به معماری واقع در محوطههای باستانی دره شهر بوده که قابل تعمیم به سایر محوطه- های باستانشناسی با شرایط موضوعی متشابه است. در ادامه ارایه روش مرمت و ا...

عصر مفرغ بلوچستان یک از ناشناخته ترین دوره های باستان شناسی ایران است . در حقیقت هدف از ارائه چنین موضوعی به عنوان موضوع پایان نامه بررسی ویژگی استقرارهای محوطه های عصر مفرغ بلوچستان در سه حوزه رودخانه ای مهم یعنی ماشکید در شرق شهرستان سراوان، سرباز در شهرستان سرباز و بمپور در شهرستان ایرانشهر است که از دیدگاه شیوه معیشت، روابط فرهنگی و ... مورد بررسی قرار می گیرند. بررسی و مقایسه شیوه های معیش...

هدف: زیویه از محوطه‌های بااهمیت  باستان‌شناسی ایران در 48کیلومتری شمال شرق شهرسقز ‌است. کشف اتفاقی مجموعه‌ای از اشیاء باستانی در این محوطه و سرازیرشدن آنها به مجموعه‌ها و موزه‌های جهان و سپس حفاری‌های تجارتی طی سال‌های 1325 تا 1332 به تخریب بخش عمده‌ای از آثار و شواهد معماری و غارت اشیاء آن انجامید.  از آنجا که این حفاری‌ها برای گنج‌یابی بود،  گزارشی از آن‌ها  عرضه نشده است. هد...

شهرستان بردسیر از نظر کانسارهای فلزی، به ویژه مس، از غنی‌ترین مناطق شرق ایران است. بیشتر این کانسارها در منطقة غربی و جنوب غربی بردسیر در منطقة کوه پنج واقع شده‌اند. برخی از این کانسارها از دورة پیش از تاریخ تا سده‌های متأخّر اسلامی استحصال شده‌اند. اطّلاعاتی که در این مقاله ارائه می‌شود بررسی شماری از معادن باستانی و محوطه‌های ذوب فلز بخشهای غربی و جنوب غربی بردسیر است که طیّ بررسی و شناسایی فصل ...

یکی از مهمترین دلایل شکل‌گیری شهرها در بستر تاریخی آنها، عوامل جغرافیایی آنهاست. شهر تاریخی تُرشیز با استناد به منابع تاریخی، از جمله شهرهای مهم دوران اسلامی در خراسان است که با تغییر در مکانش، چشم انداز فرهنگی ولایت ترشیز را با تغییر همراه کرد، تغییر مکانی که باعث جابجایی شهر از بخش غربی به بخش شرقی آن شد. محدوده فرهنگی ترشیز شامل شهرستان های بردسکن، خلیل آباد وکاشمر در جنوب غربی خراسان رضوی اس...