نوسازی شهری به عنوان یکی از راهکارهای تدبیری در مواجه با فرسودگی پهنۀ­ بافت­های فرسوده می­باشد که در پی نگاه صرفاً کالبدی نتایج کمابیش مشابه با سایر طرح­های توسعه شهری را حاصل می­نماید. بر این اساس سرمایۀ اجتماعی با شامل شدن ارزش­هایی چون اعتماد و مشارکت و همبستگی در پهنۀ سکونتی، مفهومی است که در فرآیند نوسازی شهری در دهه­های اخیر اهمیتی ویژه یافته است. هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین سرمای...

تکیه معاون­الملک یکی از مهم­ترین تکایای ایران و بناهای شهر کرمانشاه در اواخر دورۀ قاجار است که در بافت قدیم شهر و محلۀ برزه­دماغ واقع شده است. کاشی­کاری تکیه، مضامین متعدد مذهبی، ملی، اساطیری، حماسی، مناظر طبیعی، گل و مرغ و هندسی را در بر می­گیرد. مهم­ترین هدف پژوهش حاضر، شناسایی منشأ نقوش کاشی­های فوق، علل شکل­گیری آنها در کنار هم و پی بردن به مضامین متنوع محلی، بومی و فرا محلی در آنهاست. روش ...

تغییرات اقتصاد ملی و بین‌المللی کشورها در دو دهۀ پایانی سدۀ بیستم میلادی و لزوم تعدیل شیوه‌های مداخله در نواحی شهری براساس نیازهای محلی، سبب شده است ابزارهای سنتی به‌کار گرفته‌شده برای تجدید حیات شهرها که به‌تنهایی توان رویارویی با علل بروز افت شهری ندارند به چالش دچار شوند. حرکت دیدگاه‌ها از مداخلات بزرگ‌مقیاس، پروژه‌محور و دولت‌محور به‌سوی بازآفرینی محلی و فرایندمحوری با تکیه بر ظرفیت‌های درو...

آرامگاه  های محلۀ شیشه  ریز شهر جالق از جملۀ مقابر برجسته و منحصربه  فرد به  جای  مانده در استان سیستان و بلوچستان است. با وجود اینکه این مقابر در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اما تاریخ دقیق احداث آن  ها مشخص نیست [و حدس زده شده] از دورۀ سلجوقی تا صفوی ساخته شده باشند. گذشته از تاریخ بنا و شیوۀ معماری، آنچه که این آثار را منحصر به  فرد کرده، مقابر مصطبه  ای موجود در کف و دفن نوزادان ...

ایرانیان و عبریان، نخستین بار در شاهراه کلده و آشور یکدیگر را یافتند و به‌تدریج در کاشان، یکی از طولانی‌ترین هم‌زیستی‌های بشری را آغاز کردند. از ورود اسلام به ایران تا دورۀ صفوی، از یهودیان کاشان اطلاعی در دست نیست؛ اما با ورود به عصر صفوی، به‌مدد دو وقایع‌نامۀ داخلی و گفتار سیاحان غربی، به رشد و پویایی فرهنگی واجتماعی و اقتصادی این جامعه پی می‌بریم. این جستار به گزارش و تحلیل حیات اجتماعی و فر...

رشد شتابان شهرنشینی و افزایش مهاجرت روستاییان به شهرها، مسئلۀ حاشیه‎نشینی و اسکان غیر رسمی را پدید آورد و به تناسب، موجب گسترش نابهنجاری‎هایی در شهرها شد، لذا شناخت نقش حاشیه‎نشینی در بروز انواع آسیب‎های اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار است؛ چرا که امروزه در کشورهای جهان سوم یکی از معضلات شهرنشینی، حاشیه‎نشینی و آسیب‎های اجتماعی ناشی از آن است. گسترش حاشیه‎نشینی در شهر اردبیل و اسکان جمعیت غیر شه...

مسکن از نیازهای اولیه هر انسان به شمار می‌آید و در کشورهای مختلف، دولت‌ها اقدامات و برنامه‌ریزی‌های جامعی را در زمینۀ تأمین مسکن اقشار مختلف انجام داده‌اند. یکی از این اقدامات‌ها در ایران در چند سال اخیر، سیاست مسکن برای طبقات کم‌درآمد است که با نام "مسکن مهر" شناخته می‌شود. با توجه به اجرا و تکمیل اغلب فازهای آن، ضروری است با روش‌هـای مختلـف، آثار و پیامدهای آن مورد بررسی قرار گیرد. هدف این پژ...

امروزه زیست پذیری و سرزندگی، نقشی اساسی در حیات و رشد شهرها و کیفیت زندگی شهروندان دارد. در این میان، شناسایی و درک نیازهای شهروندان و زیست پذیرسازی این   سکونتگاه­ها، کیفیت زندگی در نواحی شهری را ارتقا می بخشد و زمینة دستیابی به توسعة پایدار را فراهم می سازد. پژوهش حاضر در این راستا با بهره گیری از روش های توصیفی- تحلیلی و پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه، انجام شده است. جامعه آماری، ساک...

امروزه با رشد جمعیت سالمند در جامعه، نیاز به محیط‌های شهری آرام و سالم، متناسب با نیازهای سالمندان بیش از گذشته احساس می‌شود. برای دستیابی به شهر دوستدار سالمند و برخورد مناسب با پدیدۀ سالمندی و ارتقای کیفیت زندگی سالمندان، پایش و اطلاع از ساختار و ویژگی‌های سالمندی در کشور برای برنامه­ریزان و مدیران ضروری است. روش‌های مختلفی برای پایش و ارزیابی اینکه شهرها تا چه حد دوستدار سالمند هستند وجود دا...

آنچه­در پژوهش حاضر مورد مطالعه قرار­گرفته ­است، در­ پاسخ ­به عوامل سبب­ساز عدمِ تحقق مشارکتِ محلی در فرآیندِ توسعۀ محلات بافت­های تاریخی، تبیین اصول آموزشِ اجتماعی مبتنی­بر فلسفۀ رئالیسم اسلامی و سنجش میزان تأثیرگذاری مؤلفه­های مؤثر­ در بازآفرینی شهری اجتماع­محور در یکی ­از محلات تاریخی تبریز می­باشد که علیرغم برخورداری از هویت تاریخی و مذهبی، به­دلیل وجود مسائل متعدد اجتماعی، کالبدی و اقتصادی نیاز...