در این مقاله ابتدا به معرفی اجمالی نظریة مطابقت و سپس اشکالات آن پرداخته‌ام و آن‌‌گاه نظریة صادق‌‌ساز را در پرتو نظریة مطابقت بررسی کرده‌ام. پس از معرفی این نظریه، به بحث چگونگی صدق گزاره‌‌های سالبه به واسطة اصل صادق‌‌ساز پرداخته‌‌ام و به انواع راه‌‌حل‌‌هایی که این نظریه برای پشتیبانی صدق گزاره‌‌‌های سالبه آورده است، اشاره کرده‌‌ام.  

وحی از دیدگاه ابن سینا اکتسابی است، و پیامبر به خاطر اینکه دارای سه خصلت ویژه ی نبوت ، یعنی قوت قوه ی حدس، متخیّله و متصرفه است، می تواند با اتصال به عقل فعال که در لسان شرایع، از آن به ملک(جبرییل) تصریح شده است،معارف وحیانی را کسب نماید. اما از دیدگاه ابن رشد، وحی موهبتی الهی است که به إذن خداوند به برگزیدگان خاص او اعطاء می گردد؛بواسطه ی این اعطا از نظر ابن رشد همان ملک است که فلاسفه آن را به ...

این نوشتار، تاملی زبان- جامعه­شناختی در آیات قرآنی، با موضوعیت زبان (لسان) است. بدین منظور در رویکردی واژه­شناختی، آیات حاوی واژه "­لسان­" (زبان)، استخراج و ٢٤ آیه با متد مقوله­بندی پسین، طبقه­بندی موضوعی گردید. درمیانه مجموعه سیزده­گانه مقولات حاصل از مقوله­بندی پسین (سطح اول)، برای­طبقات موضوعی "زبان (زبان­عربی)­، تنزیل قرآن و رسالت رسولان­"، فراوانی درخور توجهی مشاهده شد. این یافته در کنار ب...

صدق در لغت به معنای قوت و استواری و راستی و درستی است و ضد آن کذب است که به معنای بی قوتی و بی استواری است. انسان دارای کمالات و صفات و رفتارهایی است که همه ی این ها با صدق متصف می شود. صدق فضیلتی است الهی که در وجود انسان نهاده شده است و آدمی به صدق در نیت و گفتار و کردار زیبنده می شود، اگر در همه حال صادق باشد. در خصوص صدق، هم در آثار بزرگان و عرفایی همچون خواجه عبدالله انصاری و قشیری و مولا...

چکیده قرآن دارای اعجاز است و یکی از وجوه آن فصاحت و بلاغت می باشد. بررسی جنبه های اعجاز ادبی قرآن در شناخت آن بسیار موثّر بوده و می تواند پرده از حقیقت اعجاز در برابر حق طلبان بردارد. علوم بلاغی تأثیر بسزایی در زیبایی زبان قرآن دارد و بررسی زیبایی آن بستگی به فهم و درک ما از علوم بلاغت دارد و هر چه در زمینه ی علوم بلاغت تبحّر داشته باشیم بیشتر می توانیم زیبایی و حلاوت زبان قرآن را درک کنیم. اخلا...

یکی از مسئله های جنجال برانگیز در حکمت عملی و منطق ابن سینا، تفسیر دیدگاه وی در باب آراء محموده است. تفاسیر متفاوت از مشهورات خاص و عام که غالباً از دغدغه های کلامی، اخلاقی، اصولی و غیره متأثر است، تحلیل های متعارضی از آراء محموده را رقم زده است. داوری در این باره در گرو مداقه در کل نظام منطقی و حکمی مرتبط با مشهورات در اندیشه ابن سینا است که تاکنون بدان پرداخته نشده است. از نظر ابن سینا، شهرت ت...

در این مقاله من قوانین را به صورت وصفها یا تحلیلهایی از طبایع بنیادین مطرح می کنم .قوانین به عنوان تحلیلهای طبایع بنیادین، حقایق ضروری مابعدالطبیعی اند . در بخش اولمقاله مراد خود را از این مدعا که قوانین وصف خاص ه ها هستند، شرح می دهم . در بخشدوم، امکان وجود برخی حقایق ضروری را در نظر می گیرم که بتوان به نحو پسین به آنهاعلم پیدا کرد و مدعای من آن است که قوانین طبیعت چنین شأن معرفتی را واجدند . ...

واژه ی« مذاق» در ترکیب اضافی« مذاق شریعت» یا « مذاق شارع» و مانند آن، قریب به دو سده است که در لسان فقیهان و اصولیان امامی به کار می روند، ولی هیچ گاه تعریف گویایی از آن، ارایه نشده است و همین نکته باعث شده تا این واژه که کاربرد وسیع و مهمی در عرصه-ی استنباط دارد، مفهوماً و مصداقاً دچار ابهام و ایهام گردد. دغدغه این بوده است که از راه های شرعیِ معتبر به استنباط احکام بپردازند و گاه از ادلّه ی خاص و...

مفاهیم اجتماعی بر معانی فهمیده‌شده‌ای دلالت دارند که می‌توان آنها را در "مصادیق"[1] مشخص و مطالعه کرد. بنابراین، مفاهیم اجتماعی از دوپارة ذهنی[2] و عینی[3] تشکیل شده‌اند. به‌عبارت دیگر، وجود رابطة دیالکتیکی بین ذهن و عین است که مفهوم اجتماعی را می‌سازد. گاه چگالی تأثیر پارة ذهنی بالاتر است و گاه پارة عینی، اما در هردو صورت، درجه‌ای از چگالی تأثیر پارة دیگر نیز در مفهوم وجود دارد. بنابراین، دربا...

از مؤثرترین و مهم‌ترین اقدامات در مطالعات حوزه آموزش و تعلیم و تربیت اسلامی، تحلیل مفاهیم بنیادی قرآنی و استنتاج دلالت‏های تربیتی آن‏هاست. با تحلیل دقیق و بر هم‏نهی مفاهیم بنیادی قرآنی و معانی مختلف می‌توان به استنتاج موثق‌تری دست ی‏افت. این اقدامات می‌تواند گامی در جهت طراحی نظام آموزش و تعلیم و تربیت اسلامی و نظریه‌پردازی در این حوزه باشد. پژوهش حاضر در پی بررسی مفهوم صدق در قرآن و استنتاج دل...