روایات قیام قائم آل‌محمد 7 بخشی از تراث مکتوب حدیثی مسلمانان است. بدون درنظر گرفتن مفهوم درست و شرایط ویژه عصر قیام، روایات گاهی ناباورانه و گاهی از باب معجزه جلوه می‌کند. امام‏‏‏باقر7 فرمود: هنگامه قیام قائم ما، خداوند دستش را بر سر مردم نهاده، عقول آنان تجمیع و حلم آنان کامل می‌شود. این مقاله در صدد بررسی سندی و دلالی این روایت و سپس صحت دلالی آن در پرتو سنت‌های الهی در دنیاست. روش مقاله، توص...

نهضت عاشورا در زمره?ی مخاصمات و فی?الواقع غزوات صدر اسلام است که خصوصیات منحصر به فرد آن سبب تمایز آن با سایر جنگ?های تاریخ بشری شده?است که همه?ساله در سال?روز این واقعه، صدها میلیون مسلمان و غیرمسلمان با یادآوری و شبیه?سازی این حادثه?ی عظیم به عزاداری و سوگواری می?پردازند و این مراسم، عظیم?ترین تظاهرات بین?المللی بدون فراخوان و اعلام حمایت و هم?بستگی تاریخ بشری است که در تقویم سیاسی-مذهبی جهان...

در جامعه ایران، چه پیش از حمله اعراب و چه پس از آن به دلیل ستمها و بهره کشیهای حکومت وقت نهضتهای بسیاری که ریشه های اجتماعی و اقتصادی قوی داشتند پدید آمد، لیکن از آنجا که افکار مسلط بر ذهن توده همیشه مذهب و الهیات بوده از آنجا که در گذشته ایدئولوژی خارج زا قالب مذهبی معنی نداشت این نهضتها رنگ مذهب بخود می گرفتند و چه بسا که با ادعای مهدویت همراه میشدند. نمونه چنین نهضتهائی کم نیستند و منجمله می...

تحقیق در مورد نهضت‌هایی چون قرامطه کاری دشوار است؛به این‌ دلیل که اولا جنبش قرمطیان برای مصون ماندن از اذیت و آزار دستگاه‌ حکومت،جنبشی به غایت سری بود،ثانیا چون این نهضت بر خلاف اهداف‌ حکومتهای وقت حرکت می‌کردند،مورخان و نویسندگانی که از دیدگاه هیأت‌ حاکم بدانان می‌نگریستند و آنان را ارزیابی می‌نمودند،گاهی دربارهء آنان‌ سخنانی به دور از حقیقت و قضاوتهایی مغرضانه مطرح می‌کردند.این مقاله با تکیه ...

حقوق توسل به زور به مشروعیت توسل به زور توسط تابعان حقوق بین‌الملل می‌پردازد. تردیدهای زیادی درخصوص حقوق توسل به زور در مخاصمات مسلحانه بین‌المللی وجود ندارد، اما در حقوق مخاصمات مسلحانه غیربین‌المللی سؤالاتی در پیش‌ رو وجود دارد که ارزیابی مستقل در این خصوص را ضروری می‌سازد. پیش از بررسی حق شورشیان در توسل به زور و حق دولت مرکزی در دفاع مشروع، لازم است حدود و ثغور مفهوم مخاصمات مسلحانه غیربین‌...

در این مقاله به معرفی دو سند از زبان شیخ حسین چاه کوتاهی، از سران قیام تنگستان و دشتستان و سند دیگری که به قلم احمدخان دریابیگی، حکمران بوشهر و بنادر نگاشته شده، پرداخته می شود. این اسناد در زمانی به رشته تحریر درآمده است که قیام سرکوب شده و رهبران نهضت به کوه های اطراف منطقه پناه برده اند. در این شرایط، شیخ حسین زبان به گلایه گشوده، به اهم وقایعی که در طول نهضت رخ داده است، به صورت خلاصه و گذر...