جامعۀ بین‌المللی با اقتباس از نظام‌های حقوقی ملی، برخی اصول و قواعد امری را در حقوق بین‌الملل مطرح ساخته است. در این رویکرد، بعضی هنجارها به‌عنوان ضامن ارزش‌ها، نظم عمومی و منافع حیاتی جامعه فراروی دولت‌ها قرار گرفتند که به حقوق الزامی یا قواعد آمرۀ حقوق بین‌الملل موسوم شدند. این قواعد برای پدیدار شدن فرایندی مختص به خود دارد که به‌نظر می‌رسد راهی جدا از منابع صوری کلاسیک حقوق بین‌الملل، یعنی م...

مفهوم «ورشکستگی» در حقوق ایران با توجه به ماده 412 قانون تجارت مصوب 1311 صرفاً ناظر بر اشخاص تاجر بوده است؛ اما قانون نحوه اجرای محکومیت‌­های مالی مصوب 1394 مجمع تشخیص مصلحت نظام، در جهت گسترش اشخاص مشمول ورشکستگی گام برداشته و ماده 15 این قانون، اشخاص حقوقی غیرتاجر را نیز مشمول قوانین ورشکستگی قرار داده است. تحلیل ارائه شده در این مقاله ما را به نظری متمایل می­‌سازد که علاوه بر اشخاص تاجر، اشخا...

اصل صحت از دیرباز به‌عنوان یکی از بنیان‌های فقهی- حقوقی در نظام حقوقی کشورمان پذیرفته شده است. در این مقاله در آغاز با نگاهی متفاوت به تحلیل این اصل در نظام فقهی-حقوقی ایران می‌پردازیم تا ضمن بررسی سیر تحول آن در اندیشه‌های فقهی برگرفته از دیدگاه فقه سنتی و نیز دیدگاه‌های حاکم بر قواعد فقه شیعه، رویکرد واقع‌گرایانۀ فقها و سپس حقوق‌دانان در این زمینه تبیین شود و سپس همین رویکرد واقع‌گرایانه حقوق...

با توجه به حساسیت دولت ها در خصوص سازوکارهای اجرایی مقررات بین المللی در نظام حقوق بین الملل به عنوان یک نظام حقوقی نامتمرکز همواره میان قاعده سازی و ایجاد نهادهای حمایتی از قواعد فاصله زیادی وجود دارد.از یک سو پدیدار شدن قواعد نظم عمومی بین المللی در جامعه بین المللی و ضرورت حمایت از این قواعد و از سوی دیگر فقدان شخصیت حقوقی بین المللی جامعه بین المللی موجب شده است استناد به مسئولیت دولت ناقض ...

قواعد مسئولیت مدنی از دیدگاه های گوناگونی به چالش کشیده شده است؛ در این نوشتار این قواعد از دیدگاه تحلیل اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است.  از منظر تحلیل اقتصادی قواعد و نهادهای حقوقی باید کارایی داشته باشد، قاعده مسئولیت در صورتی کارایی دارد که هزینه های اجتماعی را کاهش داده و تا حد امکان از وقوع حادثه جلوگیری نماید.  در اینجا کارایی قاعده مسئولیت محض، تقصیر و شقوق مختلف آن دو بر اساس نظریه ب...

مکاتب حقوقی به مجموعۀ منسجمی از اعتقادات حقوقی با اهداف و مبانی واحد گفته می‌شود. با توجه به منشأ اعتبار و الزام قواعد حقوقی می‌توان گرایش‌های مختلف را به دو مکتب «حقوق طبیعی» و «حقوق پوزیتیویستی» تقسیم کرد. هر کدام از این دو مکتب در بازه‌های مختلف زمانی طرفداران خاص خود را داشته و یکی بر دیگری غالب بوده است. در این میان جایگاه پوزیتیویسم حقوقی در حقوق بین‌الملل و ارکان جامعۀ بین‌الملل رخ می‌نم...

روابط تجاری همواره یکی از مولفه های اصلی در روابط بین المللی بوده است این گونه روابط در قالب همکاری های چند جانبه در سازمان های  بین المللی همچون سازمان جهانی تجارت متجلی گردیده است و آثار بسیاری را از خود به جای می گذارند سازمان جهانی تجارت مجموعه ای از قواعد و مقررات و رویه ها را پدید اورده که در نظام حقوق بین الملل ایجاد شده است و نظم حقوقی ان کاملا در ارتباط با نظم حقوقی آن کاملا در ارتباط ...

از دیرباز، در بیشتر نظام­های حقوقی و از جمله در ایران تلاش شده است تا «قواعد عمومی قراردادها»، که بر نهاد قرارداد صرفنظر از نوع آن حاکم هستند تدوین شوند، اما مقنن حداقل در ایران اهتمامی به مدون سازی «قواعد عمومی ایقاعات» نداشته است. از سوی دیگر، با اینکه درحقوق عمومی و به ویژه در حقوق اداری، ایقاع نقشی بسیار تعیین­کننده و اساسی دارد و مهم ترین ابزار و روشی است که مقامات و سازمان های عمومی برای ...

سطح آلودگی صوتی به ویژه در جوامع صنعتی و در سرتا سر زمین درحال افزایش است. این آلودگی یکی ازمهمترین مشکلات زیست محیطی به شمار می رود. لذا برای کنترل و کاهش آلودگی صوتی برخی قواعد و مقررات داخلی و رویه های بین المللی در این زمینه قابل توجه است. این مقاله به دنبال بررسی جنبه های حقوقی آلودگی صوتی است . در بخش نخست مختصرا در خصوص اثرات آلودگی صوتی و مفهوم حقوقی آن بحث خواهد شد. در بخشهای بعدی ما م...

موجودی که نامش آدمی است، با تمییز خوب از بد و شایست از ناشایست آدمی شده است. این که قواعد و دستورهای زندگی خوب و شایسته از کجا آمده است، مطلب دیگری است. آدمی از زمانی که در زمین مقام کرده، همواره ملزم به رعایت قواعد و دستورالعمل هایی بوده است و این دستورالعمل ها هم از حیث مبدأ و منشأ و هم از حیث ضمانت اجرا متفاوت بوده اند. مردم قوانین و قواعد را وضع نکرده اند، بلکه وقتی به مرحله رشد رسیده اند د...