حوزه ی پژوهش تطبیقی میان ادبیّات عربی و ادبیّات فارسی بسیار گسترده است چرا که به دلیل تأثیر و تأثّر فراوانی که بین این دو جریان صورت گرفته شدیداً با هم آمیخته و ممزوج شده اند. بر همین اساس جست و جوی مضامین مشترک بین آن ها، به ویژه در زمینه ی اشعاری که در مدح رسول اکرم(ص) سروده شده اند، بی نتیجه نخواهد بود «به ویژه» که فرهنگ اسلامی نیز بر این دو ادب سایه افکنده است. در این پایان نامه که در چهار فصل ...

خاقانی شاعر خلق مضامین بکر و غیر تکراری است که می توان این هنر شاعر را در تک تک ابیات غرّای خاقانی مشاهده کرد ، خاقانی اصطلاحات علوم و باورهای عصر خود را در اشعار ش به کار برده است.همین امر باعث دیر فهمی اشعارش شده است. هم چنین قسمت بزرگی از قصاید وی راجع به نوحه و ندبه است که قصاید مفصل در مرثیه امام محمد بن یحیی از علمای نیشابور و کافی الدین عمر ، عم خود ، و فرزندش رشید از آن جمله است و قسمتی...

اشعار اسودابن یعفر چه آنچه که در مناسبت های گوناگون سروده شده و یا در احوال دیگری نقل شده در واقع آینه یتمام نمای زندگی بدویلن جاهلی است.اسود به خلق و خوی،سجایای انسانی،صفات پسندیده، اوضاع اجتماعی زمان خود توجه فراوانی داشت. این توجه به جهان او را به سوی حکمت سوق داد که شاعر آن را به تجربه نه از راه تأمل و تحقیق عمیق دریافته بود. اسود ابن یعفد در لابلای این قصیده ی دالیه که در واقع تمام شهرت خو...

بهار اولین کسی است که سبک شناسی را به­صورت مدوّن و علمی در زمینه نثر نوشت و برای آن تعاریف علمی آورد. هرچند عمرش مجال نداد که در زمینه نظم نیز تحقیقاتش را دنبال کند، اما یادداشت هایی پراکنده داشت که بعدها جمع آوری شد. بهار در کتاب سبک شناسی به بخش زبانی بیش از دیگر مباحث پرداخته است. نهضت بازگشت از قدما بیش از همه در زبان آن ها بود و آثار کهنگی بخوبی در شعر آنان نمایان بود. از ویژگی های عمده قصا...

0

قرن ششم در تاریخ شعر و ادب فارسی ، دوره درخشان دگرگونی های فکری و فرهنگی و پیش آمدن مجال روی کردهای تازه شاعرانه ای است که در همه ادوار شعر و تاریخ ادب فارسی شایان یادکردن و بهره برداری های علمی و پژوهشی است. سنایی غزنوی، شاعری  که سهمی عمده در تحولات ادبی شعر قرن ششم دارد، در مرور و مطالعه شعر دوره پیش از خود بهره مندی های هنری و زبانی از آن را منوط به دگرگون ساختن اندیشه و درون مایه شعر می د...

  هنگامی که شاعر یا نویسنده مفهومی را در قالب واژگان و جملات می ریزد، در پی آن است تا متنی یکپارچه به دست دهد؛ متنی که آغاز آن با پایانش پیوستگی داشته باشد. این امر محقق نمی‌شود، مگر آن که میان عناصر سازنده متن، تناسب و پیوستگی باشد تا متن پیکرمند وتنوار شود. بدین منظور، شاعر یا نویسنده ناچار است با استفاده از عواملی که موجب انسجام( cohesion ) متن می‌شوند، سخن خود را منسجم( cohesive ) کند. از ا...

رثا یکی از درون مایه­های مستقل شعری است که از گذشته­های دور، نقشی پررنگ در صفحة شعر شاعران داشته است. رثا رهاورد تجربة عاطفی شاعر و ترجمان اوضاع اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی جامعة اوست که شاعر در آن، سوگ و سوزهای درون خویش را در غم فراق ابدی عزیزان به نمایش می­گذارد. در زبان عربی رثا به سه دسته ندب، تأبین، عزا تقسیم بندی می­شود که در این میان، عزا از جایگاهی برتر برخوردار است. شاعر در آن به تفکر د...

قصیده از سنتی­ترین قالب­های ادبی است که بنابه کلیت منسجمش ظرفیت ویژه­ای در مدح و تعلیم دارد. موضوع واحد و پردازش این موضوع در یک قالب و ساختار بسته باعث می­شود تا القای معنی و تأثیرگذاری قصیده بر مخاطب بیشتر شود. قصاید ناصرخسرو، برعکس قصاید رایج سبک خراسانی، بنابه تأویلی بودن زبان، فرمی فرارونده، صیروری و چندلایه به خود گرفته­اند که می­توان اصطلاح پساقصیده را برای آنها به کار برد. پساقصیده، ناظ...