اضطرار و ضرورت از عناوین ثانویه و قواعد مشهور فقهی هستند که در ابواب مختلف فقه مورد استناد واقع می شوند و نقشی مؤثر در رفع جرح و حل مشکلات فردی و اجتماعی دارند. با این حال این دو عنوان از سوی فقهای امامیه مورد بررسی های مستقل و منسجم قرار نگرفته و حدود و ضوابط اعمال آن مشخص نشده است از همین رو گاه در مقام وضع قانون و یا اجرای آن بی جهت مورد استناد واقع می شوند و منشأ یا سند وضع قانون یا صدور آر...

در نوشتار حاضر نخست مهم­ترین مبادی هستی­شناسانۀ روایت صدرایی نظام احسن تحلیل   می­گردد. ملاصدرا علاوه بر اتکا به اصالت وجود، تمایز وجود و ماهیت، تمایز امکان و وجوب با قول به وحدت تشکیکی وجود یا وحدت شخصی وجود و تشکیک در مظاهر آن (به عنوان دو مبنای متفاوت) و قاعدة امکان اشرف، تصویردقیقی از قانونمندی عالم (اعم از نظام علی-معلولی طولی یا نظام مظاهر)، وحدت حقیقی و نظام ذاتی عالم، اتصال مراتب یا مظا...

در بسیاری از قراردادهای پیش فروش اموال، به علّت طولانی بودن زمان تهیه و تولید، ثمن معامله تعیین نمی­شود و محاسبة آن به زمان آینده موکول می­گردد. در پیش فروش آپارتمانها و اتومبیل چنین شیوه ای رایج است و در برخی مواقع تعیین ثمن از سوی تولید کننده صورت می­پذیرد و در عمل موجب نزاع می شود. علاوه برآن طبق قاعدة سنّتی پذیرفته شده در فقه و قانون مدنی ما میزان ثمن باید مقطوع و معین باشد و در غیر این صورت ...

فعل های باقاعدة مختوم به «- یدن» - که از آن ها با نام های «جعلی»، «ساختگی» و جز آن یادشده - اکثریت قاطع مصدرهای ساده، به ویژه فعل های با قاعدة فارسی را تشکیل می دهند. برخی از دستورنویسان بر این باورند که دیر بازی است فعل های ساده از جمله فعل های پیش گفته در زبان فارسی ساخته نمی شوند. این در حالی است که ساخته شدن فعل های ساده و از جمله فعل های مختوم به «- یدن» در فارسی گفتاری همواره ادامه داشته ...

در نظام حقوق  بین‌الملل فرد در چارچوب قواعد اولیه صاحب حق بوده و دولت‌ها در برابر فرد تعهدات اولیه‌ای را به‌ویژه در زمینة حقوق بشر و حقوق بشردوستانه پذیرفته‌اند. در صورت نقض این تعهدات، بر اساس قواعد خاص معاهده‌ای و نیز قواعد عام مسئولیت  بین‌المللی، از جمله قاعدة عرفی جبران خسارت، تعهد به جبران خسارت دولت مسئول در برابر فرد نیز استقرار می‌یابد. آرای دیوان بین‌المللی دادگستری و طرح مسئولیت بین‌...

   گروه‌های شرکتی از ترکیب شرکت مادر و چند شرکت فرعی که هر کدام شخصیت حقوقی مستقلی دارند، ایجاد می‌شوند. حقوق شرکت‌های کلاسیک، از نظر اعمال قاعدة استقلال شخصیت حقوقی، تفاوتی بین شرکت‌های فرعی و سایر شرکت‌ها نمی‌گذارد، اما حقوق مدرن و به‌ویژه حقوق اقتصادی، تحت تأثیر اندیشه‌های اقتصادی، گروه شرکتی را به‌عنوان پدیدة واحد مدنظر قرار می‌دهد. وحدت حقوقی گروه شرکت‌ها که در حقوق بانکی ایران با عنوا...

مبانی ساختاری مالکیت آثار غیرمنقول تاریخی در قوانین موضوعة ایران، مخلوق دو قاعدة لاضرر و تسلیط می‌باشد. سیطرة این قواعد چنان گسترده است که دستگاه‌های قضایی و شبه‫قضایی، متأثر از آن، با گذر از مالکیت حقانی و طبیعی و گزینش مالکیت تبعی و اَعراضی به مانند نظریة صادره از سوی شورای نگهبان در سال 1361، نسبت به خروج بسیاری از ثروت‌های ملّی از حوزة ثبت ملّی، رأی صادر نموده‌اند. در نبود تَشَخُّص و تَعیُّنِ ارزش‌هایِ...