بر این باوریم که ادبیات هر ملت یکی از عناصر اصلی هویت ساز آن به شمار می رود، به همین جهت می توان گفت ادبیّات فارسی آینه تمام نمای فرهنگ و آداب و رسوم این سرزمین است. یکی از موضوعات مورد توجّه شاعران ادوار مختلف شعر فارسی، بازی‌های سنتی نظیر چوگان است و شاید بتوان کمتر شاعری را نام برد که واژۀ «چوگان» در اشعارش وجود نداشته باشد. بازی چوگان از نظر تاریخی در ایران دارای فراز و فرودهایی است به گونه‌ا...

تعریف حروف اضافۀ مرکب، تعداد و حد‏و‏مرز آنها یکی از موضوع‏هایی است که در زبان فارسی و بین دستور‏نویسان و زبان‏شناسان سنتی و معاصر، بر‏سر آن اختلاف‏نظر وجود دارد. این موضوع به ساختار زبان فارسی و نیز ساختار ویژۀ خود حروف اضافۀ مرکب بر‏می‏گردد. از ترکیب برخی حروف اضافۀ مرکب فارسی می‏توان حروف اضافۀ ساده را بدون تغییر در معنای آن حذف کرد و برخی دیگر را می‏توان به‏کل، با یک حرف اضافۀ ساده و دارای ه...

نجوم ایرانی همراه با نجوم دوره اسلامی از سد? 14م به بعد به طور گسترده وارد هند شد. ابتدا در دوره فیروز شاه تغلق اسطرلاب وارد هند شد و یک اثر سانسکریت با نام یانترا راجا در 1370م توسط ماهندرا سوری تألیف شد. در همان دوره چند اثر سانسکریت در نجوم (یا احکام نجوم) به فارسی ترجمه شد. اسطرلاب به تدریج در هند متداول شد و پادمنابها دومین اثر سانسکریت درباره اسطرلاب را در 1423ق نوشت. در دوران سلطنت دهلی ...

مبنای علم معانی تناسب سخن با مقتضای اوضاع و احوال است، مواد علم معانی ساختار های نحوی است و منابع این علم در هر زبانی شاهکار های ادبی آن زبان می باشد. شاهنامه ی فردوسی یکی از مهم ترین شاهکار های ادبیات فارسی است که بررسی آن بر مبنای علم معانی برای کشف بخشی از اسرار بلاغی مختص زبان فارسی موضوع پژوهش حاضر است. در این بررسی، مسأله این است که برای کشف و توصیف اصول و معیارهای زیبایی شاهکارهای زبان و...

قریب به دو دهه از ورود نظریه های ادبی به مطالعات ادبی در زبان فارسی می گذرد. برخی دوستداران ادبیات فارسی نظریۀ ادبی را امری فارغ از پژوهش ادبی و حتی رقیب آن می دانند. این تلقی پرسش ها و اعتراض هایی را در میان دانشگاهیان هوادار ادبیات سنتی برانگیخته و برخی را نیز به تردید افکنده است که آیا نظریه های ادبی مدرن و پسامدرن با متون ادبی کهن فارسی نسبتی دارند. این پرسش که البته پرسش مبارکی است، حدوداً ...

بررسی نحوی ساخت مجهول: رویکرد گذر پنهانی یادگار کریمی[1]مژگان عثمانی[2]تاریخ دریافت: 28/2/92                                                               تاریخ تصویب: 26/9/92 چکیدهدر این مقاله، با اتخاذ رویکرد متأخر کمینه­گرا به ساخت مجهول، موسوم به رویکرد گذر پنهانی (کالینز، 2005)،  به بررسی ساخت مجهول در زبان فارسی پرداخته می­شود. فرضیه یکنواختی تخصیص نقش­های معنایی (بیکر، 1988) جایگاه زیرسا...

مبارزه با حشرات از دیدگاه طب سنتی ایران دارای نکات بسیار قابل توجهی است. تقریباً تمامی روش هایی که ما امروزه در مبارزه با حشرات بکار می بریم در طب سنتی ایران نیز مورد توجه قرار می گرفته است. علاوه بر گیاهان دارویی از مواد معدنی و حیوانی نیز استفاده می شده است که در این مقاله عمدتاً منابع گیاهی آمده است. گیاهان دارویی به روش های مختلف مورد استفاده قرار می گرفته است.این روش ها شامل استعمال خوراکی(3...

علاوه بر کتب و نشریات فارسی، مجلات و کتاب­های تخصصی خارجی فراوانی پیرامون معماری و مرمت آثار و بناهای تاریخی و هنرهای وابسته به آن، هنرهای سنتی، باستان شناسی، مردم شناسی تاریخ و ادبیات بر غنای علمی کتابخانه سازمان میراث فرهنگی افزوده­اند. به همین جهت نشریه اثر در نظر دارد از این شماره به معرفی تازه های کتاب و مجلات خارجی بپردازد. باشد که از این رهگذر زمینه آشنائی بیشتر محققین و علاقمندان با تاز...

علاوه بر کتب و نشریات فارسی، مجلات و کتاب های تخصصی خارجی فراوانی پیرامون معماری و مرمت آثار و بناهای تاریخی و هنرهای وابسته به آن، هنرهای سنتی، باستان شناسی، مردم شناسی تاریخ و ادبیات بر غنای علمی کتابخانه سازمان میراث فرهنگی افزوده اند. به همین جهت نشریه اثر در نظر دارد از این شماره به معرفی تازه های کتاب و مجلات خارجی بپردازد. باشد که از این رهگذر زمینه آشنائی بیشتر محققین و علاقمندان با تاز...