در موردی که موصی وصیتی مازاد بر ثلث ترکه می نماید، بنا به قول مشهور فقهای امامیه اجازه ورثه در زمان حیات موصی غیرقابل رجوع است، لیکن قول مخالفی نیز وجود دارد که اجازه ورثه را به لحاظ اینکه ورثه در زمان حیات موصی مالکیتی نسبت به اموال ندارند، قابل رجوع می داند. ماده ی 843 قانون مدنی ایران نیز مقرر می دارد: «وصیت به زیاده بر ثلث ترکه نافذ نیست مگر به اجازه وراث ...» در تفسیر ماده ی مذکور عده ای ا...

در این نوشتار به دلایل و آرای فقها در باره زندانی کردن شوهری که از پرداخت نفقه همسرش خوداری می کند، پرداخته شده است. براساس این پژوهش چنین شوهری در صورتی که توان مالی داشته باشد زندانی می شود و نظر آن دسته از مفتیان اهل سنت که گفته اند اگر زوج معسر باشد نیز حبس تعزیری می شود، درست نیست؛ زیرا هم با آیه اعسار «اگرکسی معسر و تنگدست باشد به او مهلت دهید تا وقت توانگریش» (بقره، ???) منافات دارد و هم...

همواره در اذهان افراد جامعه سوالاتی در ارتباط با احکام جزائی اسلام مطرح است که پاسخ آنها را بر همه اندیشمندان و دلسوزان اسلام فرض و لازم است . به عنوان نمونه سوالات بسیاری در رابطه با حکم ارتداد در اسلام وجود دارد که حتی در بین افراد تحصیل کرده نیز بدون پاسخ باقی مانده و یا حکم مزنای محصنه که سنگسار نمودن شخص زناکار در حضور مردم است و یا قطع دست سارق که با سرقت مبلغ ناچیزی باید آن تاوان سنگین ر...

یکی از مسائل مورد توجه زنان در دهه های اخیر، اقدام بر انجام جراحی های زیبایی و تصرف در تمامیت بدن است. هدف ما در این پژوهش، بررسی انگیزه زنان از گرایش به جراحی های زیبایی، زمینه ها و الگوهای فقهی مرتبط با این جراحی ها و چگونگی التزام کنشگران به این الگوها و قواعد می باشد. جامعه مورد مطالعه، زنان دارای تجربه جراحی های زیبایی در یکی دو سال اخیر و همچنین زنانی که قصد انجام عمل زیبایی را داشته اند،...

عبادت روحبخش اعتکاف ، به فصل الهی و به برکت نظام پویای جمهوری اسلامی در سالهای اخیر با اقبال صدها هزار جوان تشنه معنویت ، مواجه شده است و در ایام البیض ماه شریف رجب الاصب که ماه ولایت و میلاد خجسته حضرت امیرالمومنین امام المتقین علی بن ابی طالب علیه افضل صلوات المصلین است ، در مساجد جامع شهرها غوغایی از ابراز عشق به خدا و اولیاء خدا برپا می شود که جدا تماشایی است و قلم از وصف آن ناتوان. بدین جه...

در فقه اسلامی گذشته از اختلافی که در مسئله استمرار یا عدم استمرار ولایت بر دوشیزه رشیده وجود دارد در رابطه با موضوع این حکم و دختری که دوشیزه شناخته می شود اختلاف نظر وجود دارد. به عبارت دیگر مفهوم دوشیزه در بحث ولایت در امر ازدواج دوشیزه رشیده، از جمله مفاهیم مورد بحث بین فقهای اسلامی است. این اختلافات به سبب برداشت های فقها از ادله وارد شده در این موضوع است و هر گروه از فقها، بنا بر مبانی فقه...

شرکت مدنی یکی از نهادهای حقوقی است که دارای زمینه های فقهی است. فقهای امامیه و اهل سنت درباره حقوق و تکالیف شرکای شرکت مطالب پراکنده ای را بیان داشته اند. یکی از بارزترین اختلافاتی که میان فقهای اسلامی و پژوهش گران معاصر نیز مشاهده می شود این است که آیا شرکت خود حالت است یا یک عقد جداگانه؟ شرکت مدنی برخلاف شرکت های تجاری فاقد شخصیت حقوقی است. هر چند این مطلب نیز مورد انتقاد معدود افراد قرار گرف...

اکراه از جمله عواملی است که به موجب حدیث رفع و دیگر ادلّه ای که در این زمینه وجود دارد، تکلیف و مسئولیت را از کسانی که به خاطر اکراه مرتکب اعمالی شده اند، برداشته است. همانگونه که اگر شخصی از روی اکراه، عقد بیعی و یا نکاحی را منعقد کند نافذ نیست، بلکه نفوذ آن متوقف بر رضایت بعدی اکراه شونده است. ولی با این همه، اکثر فقهای امامیه به خاطر روایات و ادلّه ی دیگر، اکراه را در باب قتل موثر نمی دانند، و...

این تحقیق به مساله ازدواج سرپرست خانواده با فرزند خانواده از دیدگاه مذاهب پنج گانه اسلامی پرداخته است. و اینکه آیا این ازدواج مجاز و شرعی است یا خیر. برای تدوین چهارچوب نظری از روش اسنادی کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که از نظر فقهای امامیه ، ازدواج با فرزندخوانده براساس مصالحی تجویز شده که چه بسا اگر تجویز نمی شد مفاسدی را در پی داشت. اما این تجویز به معنای بی توجهی به ا...

عبدالله بیضاوی از دانشمندان نامدار فارس، از خود آثاری بر جای نهاده که از بین آنها کتاب «انوار التنزیل» ایشان بیشترین توجه دانشمندان گوناگون اعم از متکلم، محدث، مفسر و فقیه را به خود جلب نموده است. در این میان توجه فقهای مذاهب اسلامی به کتاب مزبور به شکل حاشیه، شرح و تعلیق به علل گوناگون از جمله تاریخ فقه حائز اهمیت است. از بررسی فقهایی که تفسیر بیضاوی را مورد توجه قرار داده‌‌ا...