با آغاز ایران جدید از دوران مشروطه به بعد و تغییر فضای سیاسی- اجتماعی، صورت بندی نیروهای سیاسی- اجتماعی ایران دگرگون شد. ورود و گسترش فرهنگ غربی، چالشی بود که در برابر سنت فکری- سیاسی مسلمانان ایرانی جلوه گر شد. به این ترتیب، سنت فکری- سیاسی مسلمانان ایرانی در میان فقها و نیروهای حوزوی شکل گرفته، در پی توضیح اصول مترقی دین اسلام و قابلیت انعطاف آن در مواجهه با مسائل جدید بود. در این پژوهش، از ا...

مقاله بر آن است که در مفهوم سنت و مرام سنت گرایان تعمق و تأملی نماید. آیا سنتِ سنت گرایان همان سنتِ گم شدۀ ما و عالم معماری ما است؟ آیا این سنت، تداوم فرهنگ سنتی ما است؟ آیا این سنت می تواند پردازنده و بازآفرینندۀ معماری سنتی ایران باشد؟ سنت گرایان از کی و کجا پدید آمدند؟ مرام آنان چیست و نگاه ایشان به معماری چگونه است؟در پاسخ، این مقاله سنت گرایی را پدیده ای مدرن و سنتِ سنت گرایان را سنتی نخستین،...

به جرأت می وان گفت که هیچ مفهومی در عرصه سیاسی – اجتماعی معاصر به اندازه سنت، سوال برانگیز و پر مناقشه نبوده است. بسیاری با اعتقاد به ضرورت نوگرایی هرگونه بازگشت به سنت را کهنه پرستی و موجب عقب ماندگی و از دست دان فرصت ها می دانند. در طیف افراطی مقابل عده ای دیگر، همه اکنون خود را در گرو سنت دانسته و باز تولید بی چون و چرای آن را رمز رستگاری خود می دانند. اما در این میان متفکران بی طرف سعی کرده...

با روی کار آمدن بنی عباس و حضور ایرانیان در ساختار اداری حکومت آنان،  شالودۀ  یک جنبش فراگیر فرهنگی- ادبی، پی­ریزی شد. در عصر نوسازی ادبی سنت های ادبی، اجتماعی و آثار فکر ایرانی در رأس فرهنگ­هایی قرار دارد که در زبان و فرهنگ عربی تأثیرگذار است. تجلّی و ظهور سنّت و فرهنگ ایرانی در شعر شاعرانی همچون «ابونواس» در عصر عباسی اول و «ابن رومی» و «ابن معتز» در عصر عباسی دوم به گونه­ای است که در تاریخ نقط...

اگر بپذیریم که علوم اجتماعی در ایران با موانع معرفتی متعددی روبه رو است که مانع از تثبیت و رشد آن می شود، پرداختن به ریشه های این موانع لاجرم یکی از ضرورت های جامعه شناسی در ایران خواهد بود. بخش مهمی از این موانع معرفتی به سنت های فکری ای باز می گردد که عمدتا در فرهنگ دینی رشد کرده و به عنوان جزئی از فرهنگ اسلامی شناخته می شوند. پرداختن به درک هر یک از این سنت های مختلف از «عقل» به عنوان ابزار ...

در هزارۀ چهارم پیش از میلاد، با پیچیده­تر شدن جوامع و شکل­گیری فرهنگ اروک و مکانیسم­های پیچیده اقتصادی و اجتماعی میان جوامع اروکی و جوامع هم­زمان این فرهنگ، با شکل متفاوتی از تعاملات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در جنوب و شمال بین­النهرین تا آناتولی و سوریه مواجه می­شویم. مکانیسم­های دقیق این پراکنش و چگونگی تأثیر‌ و ‌تأثرات بین‌فرهنگی در این دوره، باوجود مطرح‌شدن فرضیه­های متفاوت، همچنان د...

چکیده فریتهوف شوان از بنیانگذاران و نظریه پردازان اصلی جریان فکری و فلسفی «سنت گرایان معاصر»، اهتمام فراوانی نسبت به اهمیت هنر و زیبایی داشته و به طور مستقیم یا ضمنی در آثار خود، به زیبایی شناسی سنتی پرداخته است. نشر وگسترش آراء و نظرات شوان و دیگر سنت گرایان درباره هنر و زیبایی در فضای فکری و فرهنگی کشور ما، سابقه ای نزدیک به چهار دهه دارد. وجود جنبه های انتقاد آمیز و نفی کننده فرهنگ و تمدن غ...

نوشته حاضر تحت عنوان بررسی ظهور و سقوط تمدنها در قرآن سعی نموده است تا به چند پرسش عمده در مورد تاریخ انسان، تمدن ها و افت و خیز آن در حد توان پاسخ دهد و از خلال کاوش های قرآنی، حدیثی و تاریخی به قوانینی در خصوص تاریخ و سنت های حاکم بر آن و علاج نارسایی ها و کاستی های آن و پیشنهاد و ارائه راهکارهای لازم جهت سعادتمندی و کامیابی انسان در بقای تمدنها، دست یابد. فصل اول: شامل سیمای کلی تحقیق می باش...

پژوهش ها و بررسی های علمی درباره سیستان و تاریخ آن، پیشینه ای طولانی دارد.در این پژوهش ها، شماری ازمنابع مربوط به جنبه های گوناگون تاریخ، فرهنگ و تمدن ایرانی در سیستان شناسایی و تعدادی از آنها منتشر شده اند.با این همه، هنوز شماری از منابع مربوط به این منطقه وجوددارند که شناسایی و بررسی نشده و یا اینکه نشر نیافته اند.از خلال پژوهش های تاریخی، آشکار می گردد که تاپیش از تجزیه سیستان در اواخر قرن 1...