یکی از مسائل درباب ماهیت علم دینی، تبیین عوامل، عناصر و مؤلفه های مؤثر در دینی سازی آن است. مراد از علم دینی در مقام چیستی شناسی، علم دینیِ مطلوب (مقام تعریف و تولید) است، نه علوم موجود (مقام تحقق). علم دینی مطلوب دارای عناصر، مؤلفه ها و متغیرهای رکنی و غیررکنی است که هر کدام، نقش هویت بخشی در علم را به عهده دارند. این عوامل و عناصر عبارتند از: موضوع، محمول، عالِم، معلوم، روش، ابزار، منبع، فایده ...

بیان مسأله: یکی از ویژگی های اساسی انسان قدرت تفکر است . بسیاری از دانشمندان انسان را به عنوان موجودی متفکر می دانند و تفکر را فصل ممیز انسان از حیوان قرار می دهند . بیشتر فعالیت های آموزشی در چارچوب کتاب های درسی صورت می گیرد به ویژه که یکی از اهداف کتاب های درس پرورش تفکر انتقادی است . بنابراین موضوع پژوهش حاضر بررسی کتاب های تعلیمات دینی دوره ی راهنمایی تحصیلی از منظر توجهشان به مهارت های ت...

مسئله علم دینی در دهه‌های اخیر در میان محققان و پژوهشگران داخلی موافقان و مخالفانی داشته است. در میان موافقان نیز نظر یکسانی وجود ندارد. در این بین می‌توان به دو رهیافت علم دینی در متن فرهنگ، سنت و تمدن اسلامی و علم دینی شمول‌گرای عقل و نقل‌محور اشاره کرد. اگرچه بین این دو دیدگاه اشتراکاتی وجود دارد؛ اما مبانی و مؤلفه‌ها و نتایج هریک متفاوت از دیگری است. دیدگاه اول علم دینی را بازگشت به سنت و ت...

هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب های درسی تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی ایران، به لحاظ توجه به معضلات زیست محیطی بود. به این منظور سه جلد کتاب درسی تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی با روش تحلیل محتوا بررسی شد. این بررسی در قالب 3 سؤال پژوهشی وبا استفاده از ابزار چک لیست تحلیل محتوا بررسی شد که چهار مولفه اصلی و 55 مؤلّفه فرعی دارد و پایایی آن 92% به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد کتاب های تعلیمات...

شاید چنین به نظر رسد که در عالم اسلام و فرهنگ و اندیشه دینی، «رمز» به عنوان یک اصطلاح، اختصاصا مربوط به قلمرو عرفان و تصوف و صرفا دارای جنبه های دینی و عرفانی است. اما در همان مراحل اولیه شکل گیری فلسفه در جهان اسلام، فلاسفه اسلامی به «رمز»توجه کردند و در سیر تکاملی خود، بنیادهای فلسفی خاصی پیدا کرد. اگر به این مبانی و بنیادها، به طور مستقل و منسجم پرداخته شود، می توان به یک رمزشناسی انتولوژیک ...

هر جامعه‎ به‏مقتضای شرایط‎ فرهنگی که ریشه در سنت‎ها، تاریخ و دیدگاه‎های ارزشی آن دارد، از سایر جوامع متفاوت خواهدبود. جامعه ایران نیز به‏واسطه عوامل‎ فرهنگی ‎خاصی که‎ دارد، ملغمه‎ای از فرهنگ ‎ایران‎باستان، فرهنگ‎اسلام و فرهنگ‎غرب است. به نظر می‏رسد در این فرهنگ دو وجه‎‎ «ایرانی و اسلامی» چنان با هم درآمیخته‎اند که تفکیک‎‎ناپذیر می‎نمایند، اما هنوز با وجه سوم یعنی مدرن‎شدگی به‏درستی پیوند نخورده...

پژوهش حاضر به بررسی "مطالعه" و مفاهیم مرتبط با آن در کتابهای درسی دوره ابتدایی منتشره در سال 1386، می پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیل محتواست و جامعه آماری کلیه کتابهای درسی دوره ابتدایی، شامل 35 کتاب در 5 موضوع )ریاضی، فارسی، علوم، تعلیمات دینی و تعلیمات اجتماعی( می باشد. برای گردآوری داده ها از فیش برداری استفاده گردید؛ در ابتدا تمامی کتاب های درسی دوره ابتدایی مورد مطالعه قرارگرف...

جهان اسلام در دو قرن اخیر در کنار عوامل تاریخی و فکری که بر فرآیند عمومی تمدن اسلامی و رکود آن اثر گذشته، با چالش جدی‌تر رشد و گسترش تمدن غربی روبرو بوده است. در قبال چنین چالشی، متفکران مسلمان کوشش های گسترده‌ انجام دادند تا ضمن بازسازی فکر دینی، پاسخی درون دینی برای رهایی جهان اسلام از سلطه تمدن و فرهنگ غرب ارائه کنند. بدون تردید این بازسازی راه را برای گشایش‌ مرزهای تجدید حیات تمدن اسلامی با...