نقد اسطوره شناختی یا کهن الگویی یکی از رهیافت ها و رویکردهای اصلی نقد ادبی معاصر به شمار می رود و این عمدتاً بر پایه یافته ها و نظریه های روان پزشک سوئیسی، کارل گوستاو یونگ، بنا شده است. این نقد و نوع رویکرد دامنه ای گسترده دارد و در اساس، واقعیاتی عمیق را در رویاهای عمومی و خاطرات جمعی هر جامعه جستجو می کند. از این رو با مذهب، فرهنگ، روان شناسی، تاریخ و مردم شناسی ارتباطی وثیق پیدا می کند و از ...

چکیده دیر زمانی نیست که افسانه های عامیانه از دیدگاه روش های علمی، ادبی مورد توجه قرار گرفته اند .قصه های عامیانه یکی از اشکال ادب شفاهی هستند، گنجینه ای عظیم و کهنسال از اعتقادات و باور ها و آداب و رسوم گاه فراموش شده ی ملت ها را در دل خود نهان دارند. برای دستیابی به این ذخایر ارزشمند ،بررسی علمی و تجزیه و تحلیل دقیق ساختار و محتوای این قصه ها امری ضروری است . به همین منظور بر آن شدیم تا در ...

در ادبیات عرفانی زبان تمثیل یکی از محوری­ترین راه­ها برای بیان مقصود است و پرداختن به  داستان­ها و روایات ملموس با زندگی اجتماعی انسان­ها، فهم زبان عرفانی را آسان­تر می­کند. سنایی را می­توان نخستین شاعری دانست که در قالب مثنوی، طنز را به خدمت عرفان گرفته و آموزه­های عرفانی و اخلاقی را با چندین شگرد طنز درآمیخته است و در حکایات و جز آن به کار بسته است. بنابراین طنز صوفیانه سنایی، بیشتر جنبه تمثی...

چکیده این پژوهش با هدف مقای ٔسه تفاوت اثر شیو ة تمثیلی، مقا ۀسی اثربخشی طرحوارهدرمانی مبتنـی بـر شـیو ة آموزشی تمثیلی با طرحوارهدرمانی کلاسیک (به شیوه معمول) در مبتلایان به اختلال افسردهخویی انجام شد. از طرح تجربی پـیش آزمـون ، پـس آزمـون و پـی گیـری و مطالعـه بـالینی 40 نفـر از مبتلایـان بـه افسردهخویی به روش نمونه ریگ ی هدفمند صورت گرفت. جینتا نشان داد کـه ، الحـاق شـیو ة آموزشـی تمثیلی، موجب ...

ایزدبانوان ایرانی همچون آناهیتا به دلیل حضور پرقدرت خود در ادوار تاریخی کهن و همچنین دنیای اساطیری و نیز با داشتن بن مایه هایی از کهن الگوی مادر کبیر توانسته اند در عرصه های مختلف ذهن بشری به حیات خویش ادامه دهند. افسانه های عامیانه ایرانی که برگرفته از ذهن ناخودآگاه مردم هستند، بستر بسیار مناسبی برای ادامه حیات ایزد بانوان ایرانی در طول تاریخ شده اند، به طوری که با تحلیل این افسانه ها می توان ...

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه ی افسانه های ایرانی، کتاب های داستانی- تصویری ایرانی با افسانه هاو کتاب های داستانی- تصویری خارجی بر مبنای مولفه های خلاقیت بوده است. داستان های مورد بررسی در این پژوهش، شامل 10 افسانه ی ایرانی موجود در کتاب قصه های صبحی، 10 کتاب داستانی- تصویری ایرانی، 10 افسانه خارجی موجود در کتاب برادران گریم و10 کتاب داستانی- تصویری خارجی برگزیده از سوی شورای کتاب کودک بین سال های ...

ادب تعلیمی یکی از انواع ادبی است که از ساحت اخلاقی و آموزش ویژه‌ای سخن می‌گوید. آنچه در آثار ادبی تعلیمی، تعلیم و پند و اندرزهای اخلاقی را حلاوت بخشیده است و تأثیرگذاری آن را دو چندان ساخته است، استفاده از ابزار کارآمد تمثیل است که با بسامدی درخور توجه در متون تعلیمی ادبی نمود یافته است. پدید آورنده آثار تعلیمی برای تقریر و توضیح مطلب اخلاقی خود یا ایضاح و تثبیت آن در ذهن مخاطب از این شیوه‌ی اد...

مثنوی تمثیلی نل و دمن از آثار داستانی قرن دهم هجری در هند و سومین منظومه از طرح ناکام فیضی دکنی، ترجمه‌ای است همراه با تصرّف از داستان عاشقانه نِل و دِمینتی مهابهاراتا که در بیش از چهارهزار بیت بر وزن مفعول مفاعلن فعولن (بحر هزج مسدّس اخرب مقبوض محذوف یا مقصور) سروده شده است. این داستان که یکی از پنج‌گنج شاعر است، در برابر لیلی و مجنون نظامی سروده شده؛ بنابراین بیان حزین و آمیخته با درد و لحن شِکوه ...

«تشبیه» در پدیدآمدن حکایت‌ها در دفتر سوم مثنوی معنوی نقش بسزایی دارد و باعث پدیدآمدن نوع خاصی از حکایت‌های تمثیلی گردیده‌ است که در این مقاله از آن­ها با عنوان «حکایت‌های تمثیلی خوشه‌ای و بی‌خوشه» یاد شده است. این حکایت‌ها به­عنوان مشبه‌به یک تشبیه مرکب یا گسترده هستند که نقطه‌ی شروعش در بیتی یا ابیاتی نهاده شده است. در نوع تمثیلی خوشه‌ای، هر حکایت چند هسته‌ی روایی و حکایت وابسته به عنوان خوشه ...

چکیده پروین اعتصامی و ملک الشعرا بهار دو تن از پیشروان ادب معاصر هستند که شناخت اشعار تمثیلی آنها می تواند گام موثری در شناخت تمثیل در اشعار معاصر ایران باشد. موضوع این رساله با توجه به علاقه شخصی اینجانب و ضرورت شناخت تمثیل در آثار این دو شاعر و با مشورت استاد محترم راهنما انتخاب شد. ابتدا به منابع و کتاب ها در رابطه با موضوع مراجعه نمودم و پس از آشنایی کامل با مفهوم تمثیل و عناصر داستانی در ...