غزل، این عروس قالب های شعر فارسی، در سیر هزارساله ی خود، همواره مورد توجه و دقت نظر شاعران فارسی زبان بوده است. رمز و راز پایاییِ غزالِ غزل را در پهنه ی ادب پارسی، باید در قدرت سازش پذیری با مقاطع تاریخی، محتوا، موسیقی، زبان خاص، ساختار ویژه و ایجاز در حد اعجاز آن جستجو کرد. این قالب، گاه محل قرارهای عاشقانه، گاه واسطه ی پایکوبی و سیر معنوی و پرواز انسان در خلسه ی بی نهایت ملکوت و گاه محل تضارب آ...

تحقیق حاضر بررسی مباحث سبک شناسی غزل معاصر فارسی با تمرکز بر روی غزل های هوشنگ ابتهاج، حسین منزوی، قیصر امین پور، محمد رضاشفیعی کدکنی و محمد علی بهمنی است. هر کدام از این شاعران در کنار طبع آزمایی در سرودن اشعار نیمایی به غزل تمایل و رغبتی وافر داشته اند. غزل با اینکه به عنوان قالب شعر کلاسیک مطرح شده بود و در سبک هندی به صورتی دیگر درآمد و در دوره بازگشت ادبی کمتر مورد توجه واقع شد؛ از عهد مشر...

چکیده حسین منزوی و قیصر امین پور دو شاعر معاصر هستند که غزلیات آنها را می توان در حوزه غزل نو بررسی نمود. غزل نو حاصل برخورد شعر سنتی فارسی و شعر نیمایی است که تقریباً از اواخر دهه چهل شکل گرفت و به تدریج با استقبال شاعران مواجه شد. در این پژوهش به بررسی و مقایسه ساختاری غزل های منزوی و امین پور در پنج محور زبان، تخیل، موسیقی، معانی (به عنوان یکی از شاخه های مهم علوم بلاغی) و عاطفه پرداخته شد...

محمّدعلی بهمنی، شاعر و ترانه سرای معاصر (1321 هـ. ش) سرودن شعر را از نوجوانی آغاز کرد و هم اکنون صاحب آثار منظومی در قالب های متعدّد و زمینه های فکری متنوّع است. دیدگاه او نسبت به شعر و بویژه غزل کاملاً روزآمد است. وی از بزرگترین غزلسرایان معاصر به شمار می رود که در ویژگی های غزلش، آن را تا سرحدّ سبک شخصی، متفاوت می سازد. او از سال 1350 تاکنون، مجموعه های متعدّدی را در قالب های متنوّع شعری بویژه غزل ب...

آنچه در این نوشتار به آن پرداخته می‌شود، ابهام، تنوع و پرورش استعاره در غزل بیدل است. بیدل با نگاهی استعاری به پدیده‌های جهان، نام‌‌های قراردادی را با معادل‌هایی استعاری مبادله می‌کند تا راهی به ماهیت اشیا بگشاید. در نتیجه، با تنوع و فراوانی استعاره‌های دیریاب، جهانی خیالی و سورئالیستی رقم می‌خورد که درک شعر وی را دشوار می‌سازد. این شاعر بزرگ در کنار استعاره‌های نو و شگفت، و ابهامی که آگاهانه آ...

فاضل نظری از شاعران دهۀ هشتاد و نود است که هم‌اکنون به‌عنوان شاعری جریان‌ساز در ادبیات ایران فعالیت دارد، پنج مجموعه شعر از او با عناوین آن‌ها، گریه‌های امپراتور، اقلیت، ضد و کتاب منتشر شده است. نگاهی به اشعارش مشخص می‌کند، او با زبان و عاطفه شاعر امروز سخن می‌گوید اما در اشعارش تعهد به سنت را هم از دست نداده و دلیل موفقیت و محبوبیتش این است که در ضمن توجه به شاعر زمانه بودن، ...

سعدی شاعری استدلال‌گراست. ابیات او در غزل، به عبارت‌ها و گزاره‌های منطقی چنان نزدیک می‌شود که در عین مخیل بودن، بسیار استوار به چشم می‌آید. یکی از راه‌های خلق تصاویر هنری و ایجاد زمینه‌های منطقی و قابل درک، در غزل، اسلوب معادله است که سعدی با شناخت مناسبی که از ظرفیت‌های این شگرد ادبی داشته، شعر خود را به کمک آن هنری‌تر و استدلالی‌تر کرده است. اسلوب معادله از فروع بحث تشبیه است که با درآمیختن ب...

غزل از قرن ششم حضور جدّی و چشمگیر در ادب فارسی می‌یابد. این نوع شعر، با آن‌که از کیفیّت زبانی و معنایی خاصّی برخوردار است که آن را از انواع دیگر شعر متمایز می‌سازد، نمی‌تواند خود را از تأثیر عناصر زبانی دوره‌های پیشین – که عمدتاً عناصر تصویرآفرین هستند- دور نگه دارد. البته طرز نگرش شاعر و جغرافیای فرهنگی که وی در آن پرورش یافته است، نحوة استفاده از این عناصر را دچار دگرگونی می‌سازد. از میان عناصر گ...

در ادب غنائی ، معشوق با نام های گوناگونی یاد شده که اصلی ترین آنها عبارت است از: معشوق، یار، دوست، جانان و دلبر. علاوه بر این نام های اصلی ، معشوق در شعر غنائی با عنوان های تشبیهی ، استعاری و وصفی خطاب شده یا دربارهء او سخن گفته شده است که بررسی آن با توجه به درون مایه و فضای معنایی کلام سودمند به نظر می رسد. در این تحقیق سیر کلی نام های معشوق در غزل بررسی می شود تا ضمن شناسایی انواع نام های مع...