یکی از مسائل مشترکی که در حوزه ی عرفان غربی و اسلامی وجود دارد،سلوک عرفانی عارف، مراقبه، شرایط و لوازم آن است که متأله و عرفان پژوه انگلیسی تبار، خانم اولین آندرهیل نیز به طور تخصصی به تبیین و بررسی آن پرداخته است. ملاصدرای شیرازی نیز از این مهم غفلت نورزیده است. آثار وی مشحون است از مواردی که به طورخاص به مسأله ی مراقبه پرداخته است؛ چنانچه می توان گفت ویژگی خاص عرفان صدرایی مبتنی بر مراقبه است...

در این پایان نامه سعادت و شقاوت از دیدگاه سه فیلسوف مسلمان، فارابی، ابن سینا و ملاصدرا بررسی شده است. در فصل دوم مبانی سعادت تبیین شده، که به اثبات خدا و مابعد الطبیعه پرداخته شده است. انسان موجودی در دو بعد جسمانی و روحانی است که دارای اختیار ومدنی بالطبع معرفی شده است. همچنین در مورد سعادت و شقاوت بحث شده است. از دیدگاه فارابی، ابن سینا و ملاصدرا سعادت حقیقی مربوط به بعد روحانی است که رسیدن ب...

انسان کامل مثل اعلای الهی و آیت کبرای او است که بر صورت حق آفریده شده و کلید معرفت است. از نظر ابن عربی، انسان ثمرة وجود و کمال عالم کونی و غایت حرکت وجودیه و ایجادیه است. اول است به قصد، آخر است به ایجاد. قلب انسان کامل، آیینة تجلیات ذاتیه و اسمائیه است. از نظر مولانا، کاملان، نایب حق اند در روی زمین و سایه و ظل اویند. مرآة حق و آیة تمام نمای هستی که رابطه اش با حق بی واسطه است و از این جهت رو...

زندگی انسان زمانی معنا و مفهوم دارد که هدفمندی در کل آن به چشم بخوردو یا به واسطه ی عواملی زندگی کردن ارزش و اعتبار. داشته باشد . دیدگاه معرفتی ملّاصدرا با توجّه به ریشه دار بودن در اصول دینی و مددگرفتن از قرآن و سنت پیامبر (ص) ، تصویری جامع از موضوع معناداری زندگی ارائه می دهد . آثار مختلف ملّاصدرا در بردارند? چند عامل مهم برای معنادار ساختن زندگی بشر امروزی است از قبیل : وجود اصیل انسان ، فطرت ا...

در حکمت متعالیه غایت انسان در قوس صعود، نیل به مبدأ وجود است. نفس انسان مادامی که به بدن مادی تعلق دارد، بر اساس حرکت اشتدادی جوهری (‌خروج تدریجی از قوه به فعل) به صورت لبس بعد از لبس تکامل می‌یابد. ملاصدرا معتقد است همین که انسان از جهان محسوس به معقول انتقال یافت حرکت در جوهره وجودی‌اش در عوالم غیرمادی از قوه و سایر لوازم حرکت جوهری مستغنی است. مقاله ...

روان‌شناسی وحدت‌مدار با اتکا به نگرش وحدت انسان و جهان و ساختار، با برداشتی متمایز از فلسفه وجودی و پدیدارشناسی، نظام منسجمی از مفاهیم روان‌شناسی ارائه می‌کند که او را از دیگر مکاتب روان‌شناسی به‌ویژه روان‌شناسی انسان‌گرا و رفتاری و تحلیلی فروید متمایز می‌سازد. هدف مقاله حاضر، تدوین رویکرد روان‌شناسی بومی مبتنی بر جهان‌بینی وحدت است که شالوده نظام فکری، دینی و فرهنگی شرق را در تقابل با رویکرد‌ه...

زندگی اجتماعی امری قدیمی و به تعبیر قرآنی، هم پای خلقت انسان اولیه در قالب امت واحده است. اما مسأله ی اصلی این است که مبنا و دلیل زندگی اجتماعی چیست؟ نوشتار حاضر کوشیده است با بررسی نظریه های قدیمی و رایج مدنی بالطبع بودن آدمی در دیدگاه حکمای گذشته، به ارائه ی نظریه ی جدید "ماهیت استرشادی فطری" حیات اجتماعی آدمی بپردازد. روش مقاله ی حاضر طبق الگوی حکمت متعالیه بر روش ترکیبی عقلی- بر اساس ملازما...

حافظ در بسیاری از اشعار خود به تجربیات رویدادهای شبانه­ای اشاره کرده که دربردارندة دستاوردهای عرفانی برای او بوده است و اغلب با کاربرد واژة «دوش» و استفاده از تعابیری نظیر «دوش دیدم که...»، آنها را به تصویر می‌کشد. این تعبیر با اصطلاح «طوارق» نزد عرفا مناسبت دارد. «طوارق» به معنای آن چه در مناجات شب بر دل عارف و سالک وارد می­شود، از جمله اصطلاحات عرفانی است که مفهوم آن در اشعار شاعران عارف پیش ...

برهان غایت شناسی در فلسفه دین معاصر دارای جایگاه ویژه ای است و یکی از براهینی است که برای اثبات وجود خدا اقامه شده است. این برهان را برای اولین باربه صورت مدون توماس آکویناس مطرح کرد. درقرن جدید این جریان فکری به جای تمسک به اموری مثل خالق موجودات و زیبایی ها، خداوند را به سازنده یا مخترع ماشینهای دقیق و پیچیده تشبیه می کرد. متفکرین این دوره تسلط خداوند بر طبیعت را با این اعتقاد که پدیده های د...