مباهته عنوانی فقهی است که از عبارت «باهتوهم» در روایتی از کتاب کافی گرفته ‌شده است. حدیث مباهته به لحاظ سند، صحیح و در کتب فقهی نیز بدان استناد شده است. تردید در معنای مباهته دو دیدگاه کلی میان فقها مطرح کرده است. گروهی از فقیهان آن را از باب بهتان دانسته و مباهته را به «تهمت زدن» ترجمه کرده­اند و با استناد به این حدیث، حکم به جواز دروغ بافتن به اهل ریب و بدعت داده­اند؛ اما برخی دیگر آن را به م...

در این نوشتار، روایات عصمت که در کُتُب معتبر حدیثی شیعه، همچون «الکافی، معانی‌الأخبار، الخصال و کفایةالأثر» وجود دارند، مورد بررسی سندی متنی قرار گرفته است و مشخّص شده که مهم‌ترین مستند عصمت امامان (ع)، وجود نصوص قرآنی و روایاتی است که در میان امامیّه بر آنها اتّفاق نظر وجود دارد. هدف اصلی مقالة حاضر بررسی روایاتی است که لفظ «عصمت» در آنها به کار رفته است و با بررسی انجام گرفته، این روایات حدوداً 47 ...

این مقاله می¬کوشد نقش «موقعیت» را در شکل¬گیری ژانرها بررسی کند. برای این منظور مفهوم ژانر در حوزه¬ی رتوریک که از فن خطابۀ غرب باستان تا حوزه-های ارتباط شناسی را در قرن بیستم در برمی¬گیرد به بحث گذاشته شده است. برخلاف رویکردهای ادبی که عمدتاً ویژگی¬های درون-متنی (فرم و محتوا) پدیدآورندۀ ژانرهای متفاوت است، در این رویکرد عوامل برون-متنی همچون موقعیت و مخاطب زیربنای تعریف ژانر است، و هر گونه تغییر ...

در مقاله حاضر به بررسی شیوه بیان و ویژگی‌های متنی یکی از کتاب‌های علمی دانشگاهی از منظر زبان‌شناسی سازگانی پرداخته شده است.جامعه‌ آماری پژوهش مربوط به کتاب بیوشیمی عمومی (اثر ملک‌نیا و شهباززاده) است و تحقیق به روش تحلیلی انجام شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در متن کتاب مورد بررسی، ‌ویژگی‌های متنی به گونه‌ای است که در جایگاه آغازگر، سازه‌های متفاوتی برای بیان معانی مختلف به کار...

نقد متن حدیث به عنوان چهارمین محور مباحث مربوط به حدیث، کمتر مورد توجه بوده است. از راه نقد متن می‏توانیم برخی علل و اسباب اختلاف و تعارض احادیث را پیدا کنیم. نخست باید از نقش جوامع اولی و ثانوی در بروز مشکلات متن حدیث سخن گفت. تقطیع، پذیرش حجیت تعبّدی خبر و تبویب روایات از منظر فتوا، سه نکته مشکل‏برانگیز در کار مؤلفان این کتاب‏هاست. از دیگر عوامل بروز اختلالات متنی، فقدان میراث مکتوب در دوره‏ها...

گفتمان کاوی به مثابه یک روش تحقیق در علوم مختلف انسانی در صدد بازگو کردن و نشان دادن معانی نهفته در متن است. در این روش محقق برآن است که رابطه بین مولف، متن و خواننده را نشان دهد. با مطالعه بر روی زبان روشن می گردد که عوامل متعددی در شکل گیری پیام کلام موثرند، برخی از این عوامل درون متنی و برخی دیگر برون متنی است. این روش بر عوامل برون متنی تاکید ویژه ای دارد. مولفه های اصلی گفتمان کاوی عبارت ا...

ظروف آبی و سفید از بارزترین ظروف دوره صفویه اند که به دنبال برگرفتگی از ظروف آبی و سفید چین به وجود آمده اند. بیان هنری خاص این ظروف، آنها را متمایز ساخته است. این بیان شامل استفاده فراوان از پیش متنهای چینی است. اگر چه متن این ظروف در ارتباط با پیش متنهای بسیاری توسعه پیدا کرده است، اما عمده ترین تأثیر را پیش متنهای چینی و تجربه های ایرانی هنرمند صفویه گذاشته اند. از طرف دیگر در تکوین متن ظروف...

استخراج اطلاعات متنی از تصاویر ویدیویی نقش مهمی را در کاربردهایی نظیر تحلیل معنایی ویدیو، بازیابی اطلاعات متنی، آرشیو تصاویر ویدیویی و اطلاعات مربوطه ایفا می کند. در این مقاله روشی جهت استخراج متن فارسی- عربی از تصاویر ویدیویی ارائه می گردد. در ابتدا با استفاده از آشکارساز لبه مناسب، لبه های موجود در تصویر استخراج گردیده و با استفاده از مکان تلاقی لبه ها، گوشه های تصنعی موجود در تصویر مشخص می ش...

مقالۀ حاضر کوششی است برای توصیف گفتار کودکان شش‏ساله، فارسی‏زبان و تهرانی در‏قالب نظریۀ نقش‏گرای نظام‏‏مند هلیدی و متیسن (2004) که از‏منظر فرانقش متنی این نظریه انجام شده است. ضرورت و اهمیت چنین پژوهشی از آن جهت است که با‏وجود اهمیت مطالعۀ گونه گفتاری در بررسی‏های زبانی، پژوهش‏های توصیفی دربارۀ زبان فارسی و به‏ویژه گونه گفتاری این زبان و در‏حوزۀ گفتار کودکان، بسیار اندک‌اند. داده‏‏‌‏های مطالعه‏...

امروزه رسانه‌ها به‌عنوان مجرای انتقال پی‌های قدرت تبدیل شده‌اند. ازاین‌میان، رسانۀ تلویزیی گوناگونی دارد و ازنظر نشانه‌شناسی، متنی اجتماعی درنظر گرفته می‌شود مخاطبان بسیاری دارد. وجوه اطلاع رسانی، آموزشی، سرگرمی، هنری و تبلیغاتیی تلویزیون به‌عنوان رسانه‌ای استیی از اصلی‌ترین راه‌های ارتباطی بین دولت‌مردان و مخاطبان خوانده می‌شود. از زمانِ آغاز‌به‌یزیون، اخبار همواره جزو برنامه‌های پرمخاطبِ این رس...