اینکه آیا از نظر کانت متافیزیک، معنادار است یا نه، مسأله اصلی این نوشتار است. در اینجا برآنیم تا در راستای این مسأله کلی، نظر کانت را در ذیل دو سوال زیر مورد بررسی قرار دهیم: 1-اساساً معناداری و‌ بی‌معنایی متافیزیک آنگونه که در فلسفه معاصر محوریت دارد، برای کانت نیز موضوعیت داشت؟ آیا معنی­داری و بی­معنایی متافیزیک مسأله اصلی و بنیادی کانت است یا تنها زمینه­ها و دلالت‌‌هایی کلی در میان است؟ 2-...

اصطلاح «فرهنگ زبانی» یکی از اصطلاحات تخصصی حوزه جامعه شناسی زبان و مردم شناسی زبان است. مفهوم «فرهنگ زبانی»، مؤلفه ها و رابطه آن با برنامه ریزی زبان موضوع مورد بحث این مقاله است. توجه علمی و موشکافانه به موضع فرهنگ زبانی در سطوح خرد و کلان آن، برای تحلیل، تعلیل و تنظیم برخی مسائل اجتماعی زبان و از جمله برنامه ریزی زبان لازم و مفید است. به همین دلیل، ابتدا مؤلفه های تشکیل دهنده فرهنگ زبانی مورد ...

زبان نهادی است اجتماعی که از تحولات جوامع بشری تأثیر می پذیرد و دچار دگرگونی می شود. از دهة 1960 به بعد، نقش عوامل اجتماعی در ساخت، کاربرد، و تنوعات زبانی به طور جدی مورد توجه پژوهش گران قرار گرفت و مطالعاتی آغاز شد که به پیدایش شاخۀ جدیدی از دانش زبان شناسی با عنوان «زبان شناسی اجتماعی» انجامید. این شاخۀ نوپای زبان شناسی نه تنها به توصیف متغیر های اجتماعی مانند سن، جنسیت، شهرنشینی، طبقۀ اجتماع...

       این مقاله کوشیده است عوامل دخیل در حفظ یا تغییر زبان­های محلی ایران را بررسی کند. از میان این عوامل،  ’نگرش­های زبانی‘ و ’انتخاب زبان‘ مورد بحث قرار گرفته­اند، چرا که به­ نظر می­رسد این دو عاملِ درهم­تنیده، به دلیل ماهیت انعطاف­پذیری­شان پیامدهای مستقیمِ سایر عوامل دخیل باشند. به بیانی دیگر، مثبت یا منفی بودن نگرش­های گویشوران نسبت به زبان بومی­شان و به دنبال آن، انتخاب یا عدم انتخاب زبان­...

چکیده دو مقوله وجهیت و زمان دستوری از دیرباز در حوزه های مختلف علم از جمله منطق، فلسفه و زبان شناسی مورد توجه و مطالعه قرار گرفته اند. وجهیت به عنوان مقوله ای معنایی در بردارنده تعهد و ارزیابی گوینده در مورد محتوای گزاره و زمان دستوری یا ابزار دستوری یافتن محل رویداد بر روی محور زمان، هر دو دارای پیچیدگی های خاص خود و البته در ارتباط تنگاتنگی با مقوله های معنایی و دستوری دیگر مانند نمود می با...

یکی از اهداف اصلی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی­زبانان و متعاقباً، کتاب‏های موجود در این زمینه، کمک به زبان‏آموزان در برقراری ارتباط با دیگران، به‏ویژه فارسی­زبانان، در موقعیت­های شخصی و حرفه ای گوناگون در زندگی روزانه است. برای بررسی مسائل مربوط به ارتباط کلامی/زبانی، ناگزیر از توجه به نقش‏های مختلف زبان می‏باشیم. در همین راستا، پژوهش حاضر در پی آن است که میزان توجه به این نقش‏های زبانی را در ک...

نظریه نظم عبدالقاهر جرجانی از جمله نظریات زبانی ارزشمند در میراث اسلامی ماست که در بسیاری از مبانی و مفاهیم، ارتباط تنگاتنگی با جدید ترین نظریات زبانی و نقدی معاصردارد. از جمله این نظریات، نظریه نقش گرای هلیدی می باشد آنجا که ما شاهد نقاط اشتراک فراوانی میان مفاهیم و اصول به کار رفته از جانب جرجانی و هلیدی می باشیم. پژوهش حاضر بر آن است تا با روشی توصیفی – تحلیلی، در سه بخش اساسی به بررسی برخی ...

زبان نهادی است اجتماعی که از تحولات جوامع بشری تأثیر می‌پذیرد و دچار دگرگونی می‌شود. از دهة 1960 به بعد، نقش عوامل اجتماعی در ساخت، کاربرد، و تنوعات زبانی به طور جدی مورد توجه پژوهش‌گران قرار گرفت و مطالعاتی آغاز شد که به پیدایش شاخۀ جدیدی از دانش زبان‌شناسی با عنوان «زبان‌شناسی اجتماعی» انجامید. این شاخۀ نوپای زبان‌شناسی نه تنها به توصیف متغیر‌های اجتماعی مانند سن، جنسیت، شهرنشینی، طبقۀ اجتماع...