بندر تاریخی سیراف، مهم ترین بندرگاه بازرگانی ایران از اواخر عصر ساسانی تا اواخر قرن چهارم هجری بود که موقعیت جغرافیایی ویژه آن و دسترسی نزدیک به آبادترین شهرهای جنوب ایران یعنی شیراز و فیروزآباد، امکان تبادل کالا را برای بازرگانان و دریانوردان آن دوران فراهم م ینمود. به جرأت می توان گفت، سیراف شناسنامه تاریخ دریانوردی ایران و صادرکننده هنر و فرهنگ اسلامی به دیگر نواحی دنیا در اوایل قرون اسلامی ...

مقدمه و هدف پژوهش: معابر شهری به عنوان یکی از عناصر کالبدی شهر، نقش کلیدی در زمان وقوع و نیز پس از رخداد زمین لرزه بر عهده دارند، به طوری که مدیران بحران یکی از دلایل گسترده شدن ابعاد زلزله را عدم امدادرسانی به موقع ناشی از آسیبب دیدگی معابر بیان کرده اند. پژوهش مورد نظر نیز به دنبال تبیین نقش راههایارتباطی در آسیب پذیری مناطق شهری در مواجهه با بحرانهای طبیعی است. بر این مبنا از لحاظ ماهیت جز ت...

رهنان در دهه‌های اخیر به علت رشد بی رویه جمعیت و مهاجرپذیری دارای توسعه فیزیکی شدیدی بوده است. این روند ناشی از تاَثیرات متقابل این حوزه شهری با حوزه شهری اصفهان و نواحی روستایی پیرامون خود است و هم چنین گسترش چند جانبه عناصر کالبدی مشکلات زیادی را در زمینه‌های عدم تعادل بین توسعه فیزیکی و توانای محیطی و تجهیزاتی و خدمات رسانی شهری و تخریب اراضی زراعی پیرامون شهر به وجود آورده است. هدف کلی پژوهش...

مسجد ، محل سجود و خضوع و کرنش بندگان خدا در پیشگاه "الله" است ، جائی برای ایجاد رابطه با پروردگار و اظهار عبودیت و کوچکی در برابر ربوبیت و عظمت خالق هستی. قداست مسجد ، در همین رابطه متقابل "عبد و ربوبیت رب" نهفته است. این تحقیق کوششی در بازشناسی مبانی طراحی مسجد در معماری معاصر ایران است. با هدف شناخت مفاهیم کالبدی- محتوایی معماری اسلامی در طراحی مسجد، خاستگاه معنای عناصر کالبدی آن موردبررسی قر...

تحولات منجر به چالش­های عمده توسعه پایدار روستایی در ایران را می توان در پنج عامل چالش­های اقتصادی، مدیریتی و برنامه ریزی، محیطی، اجتماعی و فیزیکی ـ کالبدی طبقه­بندی کرد. تحولات کالبدی جامعه روستایی کشور و از جمله استان گیلان را می­توان از دو منظر مورد بررسی قرار داد. بخشی از تحولات تحت تأثیر برنامه­های دولت (به­ویژه تهیه و اجرای طرح­های کالبدی) قرار گرفته­است و بخشی دیگر نیز به­صورت ارگانیک و ...

این مقاله برای سنجش عناصر کالبدی تأثیر‌گذار بر دلبستگی به محله در دو قسمت از بافت یک محله مسکونی (سنتی و نوساز) براساس شاخص‌های ادراک کیفیت محیط مسکونی (PREQ) ارائه شده است. در این تحقیق از تکنیک‌های گردآوری اطلاعات شامل مصاحبه، مشاهده، پرسش‌نامه و اسناد و مدارک استفاده شده است. در مجموع برای نه عامل اصلی تحقیق، تعداد 23 سؤال چند گزینه‌ای در قالب پرسش‌نامه تهیه و از 354 نفر از ساکنان محله که نی...

منظر فرهنگی مفاهیم مختلفی را در تعامل انسان با محیط زیست، تداوم تاریخی، مظاهر فرهنگی و سنت‌های بومی منتقل می‌کند. واژة فرهنگ در تعاریف پایه بیان کنندة رابطة مردم با محیط به منظور آبادانی و حضور ارزش‌های ملموس و غیر ملموس بوده و وجه مشترک میان مفهوم منظر و دارایی‌های فرهنگی است. هدف از این مقاله بررسی یکی از آثار ثبت شدة میراث فرهنگی یعنی باغستان سنتی قزوین با رویکرد منظر فرهنگی است. فرضیة پژوهش...

ایران از نظر بحران‌های زیست‌محیطی، ده کشور اول دنیا محسوب می‌شود. از آن‌جایی‌که زلزله به‌ عنوان یکی از مخاطرات زمین‌ساخت، در کوتاه‌ترین زمان بیش‌ترین سطح تلفات انسانی و مالی را دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سکونتگاه‌های روستایی ـ که دارای بیش‌ترین پراکنش جغرافیایی است. در مقایسه با مراکز شهری، همواره آسیب‌پذیرترین فضاهای انسانی در برابر تهدیدات ناشی از این مخاطره طبیعی نیز بوده است. پژ...

حس مکان که از عوامل تعلّق به یک مکان و به ادراک کنشگران از محیط، اشاره دارد، از جمله مفاهیم مهم و کلیدی در جغرافیای انسانی به ویژه جغرافیای فرهنگی محسوب می‌شود.‌این پژوهش به بررسی وتحلیل کیفیت محیط کالبدی وحس مکان دانشجویان می‌پردازد. روش تحقیق از سنخ توصیفی–تحلیلی و جامعه آماری‌این تحقیق تعداد 5644 نفر از دانشجویان دانشکده‌های زیر مجموعه گروه علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی تهران می‌باشد. چارچوب...

شوراهای اسلامی شهر یکی از اثرگذارترین عناصر در نظام مدیریت شهرها محسوب می گردند و نقش بسیار مهمی در اداره شهرها دارند. بنابراین، بررسی عملکرد و تعیین میزان موفقیت شوراها در مدیریت شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بر این اساس، پژوهش حاضر میزان موفقیت و عملکرد شوراهای اسلامی شهر جیرفت را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیطی، کالبدی و اجرایی مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. روش پژوهش «توصیفی- تحلیلی...