حوضه آبریز رودخانه ابهر، منطقه ای مهم در مطالعات باستان شناسی حاشیه شمال غربی فلات مرکزی، غرب و شمال غربی ایران به شمار می رود. مطالعه و شناخت این منطقه، با توجه به قابلیت های زیست محیطی و موقعیت جغرافیایی اش، در درک روابط منطقه ای و بر هم کنش های فرامنطقه ای میان مناطق جغرافیایی - فرهنگی یاد شده، بسیار مهم و درخور توجه است. با این وجود، تاکنون توجه چندانی به مطالعات باستان شناسی منطقه نشده و د...

معرفی و بررسی باستان شناختی نقوش قبرها در گورستان‌های اسلامی  بخش مرکزی شهرستان آّبدانان، استان ایلام[1] مهسا فیضی[1] ** نسیم فیضی چکیده شهرستان آبدانان واقع در جنوب شرق استان ایلام، از منظر باستان شناختی و تاریخی یکی از مهم‌ترین شهرستان‌های استان به شمار می‌رود. این منطقه چندین بار مورد بررسی‌های باستان شناختی قرار گرفته است. در اردبیهشت ماه 1389 از طرف سازمان میراث فرهنگی آخرین فصل بررسی ...

مجموعه عوامل زیست محیطی نقشی موثر در ایجاد استقرار های انسانی در هر دوره زمانی دارند. لذا در باستان شناسی علاوه بر شناخت میزان تاثیر محیط در ایجاد هر استقرار، میزان انطباق استقرار ها با شرایط محیطی حاکم را نیز ممکن می سازد. یکی از روش های بررسی انطباق در مطالعات باستان شناسی مطالعه الگوی استقرار و تحلیل استقراری است که به بررسی شکل گیری محوطه های باستانی در بسترهای محیطی می پردازد. دشت میان کوه...

سیمای باستان­شناسی غرب ایران بیانگر تحولات مهم فرهنگی ـ اجتماعی در طول ادوار مختلف پیش از تاریخ است. این منطقه که رشته­کوه­های زاگرس مرکزی بخش عمدة آن را دربر گرفته است، از اوایل قرن بیستم مورد­ توجه بسیاری از باستان­شناسان قرار گرفته و بررسی و کاوش­های متعددی در آن به انجام رسیده است. در این­ میان دشت­ سرفیروزآباد که در جنوب استان کرمانشاه قرار دارد، به­رغم قابلیت­های زیستـ بوم شناختی به جز در...

محوطۀ گندمزار در حوضۀ آبگیر سد سیمره در شهرستان بدرۀ استان ایلام قرار دارد و از مه م ترین محوطه های زاگرس مرکزی محسوب می شود.کاوش های این محوطه در مدت ۱ ماه انجام یافت. اهداف کاوش های این محوطه نجا ت بخشی آثار تاریخی  فرهنگی، به دست آوردن درک روشن تری از ساختارهای معماری و استقراری شناسایی شده و شناخت رابطۀ آن با گورستان محوطۀ گندمزار و همچنین بررسی استقرارهای به جا ماندۀ اقوام کوچ نشین بود. کا...

عصر مفرغ قدیم در خاورمیانه، مقارن با رویدادهای بزرگی مانند تشکیل اوّلین دولت‌شهرها، آغاز شهرنشینی و گسترش خط و کتابت است. آثار فرهنگی در ابتدای این دوره، در بسیاری از مناطق خاورمیانه شامل قسمت غربی ایران، قفقاز، آناتولی، لوانت و شمال میانرودان همانندی‌های شگفت‌آوری از خود نشان می‌دهند و به اسامی مختلفی نامگذاری شده‌اند. با وجود سابقة طولانی در پژوهش‌های این دوره، داده‌های موجود در تحلیل تحوّلات آ...