یکی از موضوع­های مورد توجه در دیوان میرزا عبدالقادر بیدل دهلوی، موضوع عشق است. واژه عشق در دیوان بیدل بسامد بالایی دارد. در این مقاله سعی برآن است که مفهوم عشق عرفانی از دیدگاه بیدل مورد بررسی قرار گیرد. بیدل برای رسیدن به خداوند راه عشق را اختیار می­کند و آن را بر راه زهد ترجیح می­دهد و عشق را ازلی و منشاء پیدایش عا­لم و آدم می­داند. بیدل مذهب و آیین خویش را عشق معرفی می­کند و این عشق را خارج ...

عشق از دیدگاه ابن عربی، عارف بزرگ اسلامی، از اسرار الاهی است و همچنان که قلم تاب نوشتن از عشق را ندارد، حد و تعریف منطقی هم قادر به تحلیل چیستی عشق نیستند. هرکس عشق را تعریف کند در واقع آن را نشناخته است. کسی می تواند عشق را بیابد که جرعه ای از این جام نوشیده باشد. نزد ابن عربی مقام عشق بس شریف است، چرا که اصل و اساس هستی و انگیزه ی تجلیات جمال مطلق و گوهر هستی انسان، کامل ترین آینه دار جمال رب...

عشق محرک کائنات و اساس و پایۀ خلقت است که در همۀ ذرّات عالم جاری است و به واسطۀ آن، همۀ موجودات به سوی حق تعالی در حرکت هستند. عشق انواع مختلفی دارد و در جهان هستی به دو صورت تجلّی دارد: حقیقی و مجازی. عشق حقیقی مخصوص خداست و کفایت کردن به او که همۀ مظاهر جهان هستی از اوست. عشق مجازی به آنچه غیر خداست و عشق به مظاهر هستی و کائنات است. در آثار نظامی و مولانا، عشق عنصری کلیدی است که باید به آن توجّه...

صرف نظر از نگاهِ اخلاقی به ماجرای ابلیس، که صوفیّه آدمی را از دسیسه های او برحذر می دارند، مسأله «نافرمانیِ وی در امرِ سجود بر آدم(ع)»، همواره موضوع بحثِ گروهی از عارفان مسلمان بوده است. از جملة این عرفا که در این باره دیدگاهِ به نسبت نو و کاملی دارد، عین القضات همدانی است. از منظرِ وی، سجده نکردنِ ابلیس بر آدم(ع)، ناشی از عشق راستینِ او به معشوق ازلی و نیز جریان قلم تقدیر الهی است. طبق نگرش دوگانة او، ...

شیعه امامیه که یکی از جریانهای جدی در دین اسلام است، به عنوان یک مذهب اسلامی و با توجه به حجم تولیدات اندیشه ای، از جایگاه مهمی برخوردار است. در این زمینه حضور امامان شیعه طی 250 سال، بر تولید گسترده و عمیق اندیشه این مذهب، تأثیر شگرفی گذارده است. از طرفی با توجه به جایگاه این مذهب، نحوه تعامل آن با مذاهب دیگر اسلام بر کیفیت مناسبات و همبستگی اجتماعی جهان اسلام بسیار مؤثر است. از این رو در این ...

گادامر پیش‌داوری‌ها را شرط امکان فهم می‌داند؛ اما دخالت پیش‌داوری‌ها در فهم، به معنای ذهنی و دلخواهانه ‌شدن فهم و دیالوگی نبودن آن نیست که یک رابطة یک‌سویه، به مثابة تحمیل ذهنیت و معنای خودمان بر دیگری باشد تا دیگری‌بودن او و انسانیتش را نادیده ‌بگیریم. گادامر با تمسک به مفهوم بازی و تمایز میان game و play، حرکت رفت‌وبرگشتی فهم و ساختار دیالوگی آن را آشکار می‌کند. از این رو، رابطة میان من و دیگ...

تا پیش از عصر مشروطیت، معشوق شعر فارسی، غالباً با سیمایی کلّی، مبهم، فاقد هویت عینی و غرق در هاله ای از تقدس و رازناکی در شعر شاعران تجلی می یافت. اما از عصر مشروطه با ظهور گفتمان های تازه؛ از جمله توجه به جایگاه زن و فردیت او در عرصه ی جامعه و خانواده، ماهیت معشوق دگرگون شد و چهره ای ملموس و عینی یافت. آن معشوق رازآمیز، آرمانی و آسمانی، مبدل به معشوقی زمینی و این جهانی شد با جلوه های مادی و محسو...

dans ce mémoire, nous avons concentré notre étude sur la notion d’altérité telle que sartre et beauvoir la définissent à travers leurs essais et plus spécialement dans l’invitée et huis clos. etant donné le rapport étroit qui existe entre les notions existentialistes, la connaissance préliminaire de leur définition, bien que concise, s’est avérée nécessaire avant d’entrer dans notre analyse. c’...

اگرچه، دریدا، در رهیافت خود به مسئل? دیگربودگی یا غیریت، به طور کلی، متن را در مقام غیر و نقد سرکوب غیریت می شناسد، اما در موضوع کنونی، مسئل? دیگری از جنب? اخلاقی و به طور کلی مسائل مربوط به مسئولیت فردی به لحاظ دیگری، یا پیش از آن، تاریخ پیدایش مسئولیت در سنت مسیحی، و اساساً مسئل? اخلاق در نسبت با دیگری موضوعاتی هستند که دریدا منحصراً در هدی? مرگ به طرح آن می پردازد. دریدا، در هدی? مرگ، از خل...

کارل یاسپرس فیلسوف بزرگ اگزیستانس مانند سایر فیلسوفان این حوزه هستی و وجود آدمی را در گرو «هستی– در – عالم» و «هستی – با – دیگران « می داند. یکی از مفاهیم بنیادین فلسفه­ی وی، مفهوم دیگری است که به گونه­ای عمیق­تر نسبت به فلسفه­ی سایر فیلسوفان اگزیستانسیالیست مطرح شده است زیرا نزد وی، فرد، خویشتن خویش را به وسیله­ی دیگری درک می کند. ارتباط با دیگری به معنای انتقال احساسات و افکار به دیگری یا ارت...